Ο «χάρτης» του νέου ΕΣΠΑ στην Κεντρική Μακεδονία
Πού θα κατευθυνθεί το 1,4 δισ. για την περίοδο 2021-2027
Πόρους ύψους περίπου 1,4 δισ. ευρώ υπολογίζεται ότι θα περιλαμβάνουν τα περιφερειακά προγράμματα του νέου ΕΣΠΑ στην Κεντρική Μακεδονία, τα οποία θα έχουν ως άξονες προτεραιότητας την κοινωνική συνοχή, την πράσινη και κυκλική οικονομία και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων για την καλύτερη προσαρμογή στις σύνθετες απαιτήσεις της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης.
Παρότι σε ευρωπαϊκό επίπεδο παρατηρούνται καθυστερήσεις στις διαδικασίες και τις τελικές εγκρίσεις λόγω της πανδημίας, οι αρμόδιες υπηρεσίες της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας βρίσκονται σε απόλυτη εγρήγορση, έχοντας ήδη ετοιμάσει τον πρώτο «οδικό χάρτη» για τη νέα προγραμματική περίοδο 2021-2027. Σε συνδυασμό βεβαίως και με τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης, τα κονδύλια του νέου ΕΣΠΑ θα αποτελέσουν βασικό εργαλείο για την αντιμετώπιση (σε πρώτη φάση) των επιπτώσεων της κρίσης του κορονοϊού και παράλληλα των μεγάλων προκλήσεων της νέας εποχής που ορίζονται από τις συντεταγμένες των νέων τεχνολογιών, της ψηφιακότητας και της αειοφορίας. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι πόροι των ΠΕΠ στην Κ. Μακεδονία θα είναι αυξημένοι τουλάχιστον 50% σε σχέση με την προηγούμενη προγραμματική περίοδο, καθώς ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε δεκτή την πρόταση του προέδρου της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) Απόστολου Τζιτζικώστα για ενίσχυση των περιφερειακών προγραμμάτων έναντι των τομεακών. «Δεν υπάρχει το παραμικρό περιθώριο για εφησυχασμό, είμαστε αποφασισμένοι να αξιοποιήσουμε κάθε μέσο και δυνατότητα ώστε τα ευρωπαϊκά κονδύλια να διοχετευτούν με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα στην κοινωνία, τις επιχειρήσεις και τις υποδομές της Κεντρικής Μακεδονίας. Διεκδικήσαμε και εξασφαλίσαμε περισσότερους πόρους για τις περιφέρειες και αυτό σημαίνει ακόμα μεγαλύτερη ευθύνη. Ο έγκαιρος προγραμμα
τισμός και ο στοχευμένος σχεδιασμός είναι βασικές προϋποθέσεις, ειδικά στην παρούσα συγκυρία, που στόχος μας είναι να στηρίξουμε τις επιχειρήσεις και τις θέσεις εργασίας οι οποίες έχουν πληγεί σκληρά από την πανδημία και να οδηγήσουμε με ασφάλεια την Κεντρική Μακεδονία στην επόμενη ημέρα της ανάκαμψης» σημειώνει στη «Ν» ο περιφερειάρχης Κ. Μακεδονίας Απ. Τζιτζικώστας.
Κατανομή σε πέντε πυλώνες
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, μετά τις σχετικές εγκρίσεις από την ευρωπαϊκή ηγεσία που αναμένονται το καλοκαίρι, το νέο ΕΣΠΑ θα μπει στις ράγες το φθινόπωρο, ώστε από τις αρχές του 2022 να αρχίσουν να τρέχουν τα πρώτα προγράμματα. Στην Κεντρική Μακεδονία, εκτός από ένα ποσοστό περί το 2% για Τεχνική Βοήθεια, η κατανομή των πόρων του 1,4 δισ. ευρώ ανά τομέα/στόχο πολιτικής είναι η ακόλουθη: Το 35% των πόρων θα αξιοποιηθεί για την Προώθηση της Κοινωνικής Συνοχής: Βασικός στόχος είναι η άμεση αντιμετώπιση των επιπτώσεων της Covid-19 στην αγορά εργασίας και η αποκατάσταση των θέσεων που χάθηκαν λόγω της πανδημίας. Εκτός φυσικά από την ενίσχυση και ψηφιακή αναβάθμιση των δομών εκπαίδευσης και υγείας, τη στήριξη των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και την αντιμετώπιση της φτώχειας, προκύπτει, επίσης, η ανάγκη δημιουργίας αποτελεσματικότερων μηχανισμών σύνδεσης της οικονομικής ανάπτυξης με την αγορά εργασίας. Προτείνονται, επιπλέον, τοπικά εργαλεία για εύκολη πρόσβαση σε μικροεπιχειρηματικά δάνεια καθώς και η υποστήριξη στη δημιουργία επιχειρηματικού σχεδίου με υπηρεσίες μεντόρων και συμβουλευτικής. Ως ειδικός στόχος εισάγεται η ανάγκη βελτίωσης της σύνδεσης του τουρισμού, που αποτελεί βασικό αναπτυξιακό πυλώνα της περιοχής, με τον πολιτισμό, καθώς εντοπίζονται μεγάλα περιθώρια ποιοτικής αναβάθμισης του τουριστικού προϊόντος που θα επιφέρουν καλύτερα οικονομικά και κοινωνικά οφέλη. Το 20% για τη Στήριξη της Πράσινης και Αειφόρου Ανάπτυξης: Στόχος είναι η υποστήριξη της μετάβασης της Κεντρικής Μακεδονίας σε ένα νέο ενεργειακό μοντέλο στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα και των μακροχρόνιων στόχων της ευρωπαϊκής πολιτικής. Η ΠΚΜ είναι η πρωτοπόρος παραγωγός από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, διαθέτει ωστόσο ακόμα μεγαλύτερες προοπτικές τόσο σε ήδη εκμεταλλεύσιμες πηγές όσο και σε πηγές που έχουν ελάχιστη αξιοποίηση (π.χ. γεωθερμία). Ζητούμενα, βεβαίως, είναι και η μείωση της ευαισθησίας και της τρωτότητας της περιφέρειας από φυσικές και κλιματικές καταστροφές, ο περιορισμός της απώλειας ζωής και περιουσίας και η προστασία της παραγωγικότητας του χώρου με βάση προληπτικά και διαχειριστικά μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Προβλέπονται έργα εξοικονόμησης ενέργειας σε δημόσια - κοινωφελή κτήρια και άλλες υποδομές, έργα εξορθολογισμού της διαχείρισης αποβλήτων, έργα ανάπτυξης δικτύου ταχείας φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, αντιπλημμυρικά έργα και υποδομές σε περιοχές υψηλού κινδύνου, έργα που συμβάλλουν στη βιώσιμη διαχείριση του υδατικού πλούτου της περιφέρειας κ.ά. Το 18% για την Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη: Στόχος είναι η ενίσχυση του αστικού συστήματος της Κ. Μακεδονίας για την αντιστροφή των τάσεων υποβάθμισης του αστικού περιβάλλοντος και απαξίωσης της λειτουργικότητάς τους ως τόπων απασχόλησης, διαβίωσης και παραγωγής. Τα έργα θα εξειδικευθούν με επικαιροποίηση του στρατηγικού σχεδίου, σε συνάφεια με επιλογές άλλων στόχων πολιτικής, αλλά με διακριτές παρεμβάσεις / χρηματοδότηση και με συμπερίληψη και έργων και δράσεων χωροταξικής ρύθμισης και εξυγίανσης της παραγωγικής εγκατάστασης, προστασίας και ανάδειξης του πολιτισμού, της δημιουργικής βιομηχανίας και του τουρισμού, της προαστιακής κινητικότητας και της ανάδειξης του παράκτιου μετώπου της περιοχής, Το 15% για τον Παραγωγικό Ανταγωνιστικό Μετασχηματισμό: Οι στόχοι της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας είναι η ενίσχυση της καινοτομίας και η επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρηματικών πρακτικών αλλά και του τομέα παροχής υπηρεσιών από το Δημόσιο προς πολίτες και επιχειρήσεις. Ειδικά για την επιχειρηματικότητα, ως μεγάλη πρόκληση ορίζεται η μετατόπιση επενδύσεων σε ψηφιακά εργαλεία της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, η οποία θα επηρεάσει άμεσα το σύνολο των βιομηχανικών κλάδων αλλά και την καθημερινότητα του πολίτη. Συνεπώς, όπως επισημαίνεται, απαιτούνται παρεμβάσεις τόσο στο σκέλος της προσφοράς όσο και στο σκέλος της απορρόφησης των νέων τεχνολογιών ΤΠΕ. Το 10% για την Εξασφάλιση της Διασυνδεσιμότητας: Στόχος είναι η ανάπτυξη και ενίσχυση της βιώσιμης, έξυπνης, εθνικής, περιφερειακής και τοπικής κινητικότητας. Ανεπάρκειες οδικής ασφάλειας και χωρητικότητας εντοπίζονται στις περιοχές της Πέλλας, της Ημαθίας και της Σιθωνίας Χαλκιδικής, φωτογραφίζοντας τις σημαντικές παρεμβάσεις που αναμένεται να γίνουν στα οδικά δίκτυα των εν λόγω περιοχών. Παράλληλα, αναφορά γίνεται και σε παρεμβάσεις που θα ενισχύσουν τις οδικές συνδέσεις με το λιμάνι και το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης, καθώς και σε κατασκευή κόμβων και οδικών τμημάτων που αυξάνουν τη λειτουργικότητα και την ασφάλεια του συστήματος μεταφορών.
[SID:14321839]