Βαρύ «αποτύπωμα» της πανδημίας στα δημοσιονομικά

«Διόρθωση» επί τα χείρω για έλλειμμα και χρέος

Προς το χειρότερο «διόρθωσε» η Ελληνική Στατιστική Αρχή την εκτίμησή της και για έλλειμμα και για χρέος. Μετά την επιδείνωση της εκτίμησης για την πορεία του ΑΕΠ -και τη «διόρθωση» της ύφεσης από το -8,2% στο -9%επηρεάστηκαν αντίστοιχα και οι δημοσιονομικές επιδόσεις της χώρας. Η αναλογία του χρέους ως προς το ΑΕΠ άλλαξε από το 205,6% στο 206,3% -αύξηση κατά 0,7%- ενώ το έλλειμμα διευρύνθηκε στο 10,1% έναντι αρχικής εκτίμησης για έλλειμμα 9,7%. Η ΕΛΣΤΑΤ αναθεώρησε τις εκτιμήσεις και για όλη την περίοδο από το 2017 έως το 2019. Ωστόσο, οι μεταβολές που καταγράφηκαν ήταν μηδενικές σε επίπεδο ελλείμματος και ελαφρά ανοδικές (περίπου κατά 0,2%) σε επίπεδο χρέους.

Στο ποσό μαμούθ των 16,674

δισ. ευρώ «κλείδωσε» το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης κατά το 2020, έτος της πανδημίας, με προφανή λόγο το λουκέτο στις επιχειρήσεις λόγω lockdown, αλλά και την υλοποίηση εκτεταμένων μέτρων στήριξης προκειμένου να αποφευχθούν λουκέτα επαγγελματιών και φτωχοποιήσεις νοικοκυριών. Με βάση τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής, το 2020 αναδείχθηκε ως η πρώτη «ελλειμματική» χρονιά ύστερα από το κλείσιμο σειράς πλεονασματικών προϋπολογισμών. Η αναθεώρηση των στοιχείων της τελευταίας τετραετίας δείχνει προοδευτική αύξηση του ελλείμματος γενικής κυβέρνησης: από το 1,025 δισ. ευρώ του 2017 φτάσαμε στο 1,67 δισ. ευρώ το 2018 και στα 2,065 δισ. ευρώ το 2019. Δεδομένου ότι το 2021 οι δημοσιονομικές επιδόσεις της χώρας θα είναι αντίστοιχες με το 2020, ο δημοσιονομικός λογαριασμός

της πανδημίας ανεβαίνει συνολικά στα 34-35 δισ. ευρώ, κάτι που αποτυπώνεται βεβαίως και ως αύξηση του χρέους. Σε πρωτογενές επίπεδο, το έλλειμμα εκτιμάται στα 11,726 δισ. ευρώ, έναντι πλεονάσματος 7,568 δισ. ευρώ το 2019, 7,748 δισ. ευρώ το 2018 και 6,591 δισ. ευρώ το 2017. Όσον αφορά την πορεία του χρέους, υπολογίστηκε στα 341,086 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα να αναλογεί στο 206,3% του ΑΕΠ μετά και τον επανυπολογισμό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος στα 165,326 δισ. ευρώ ύστερα από ύφεση 9%.

Οι συνέπειες το 2020

Στον πίνακα που δημοσίευσε η Ελληνική Στατιστική Αρχή, ουσιαστικά συμπυκνώνονται όλες οι βασικές συνέπειες της πανδημίας σε οικονομικό επίπεδο. Έτσι, ο κορονοϊός προκάλεσε: 1. Μείωση του ΑΕΠ κατά περίπου 18 δισ. ευρώ, από τα 183,25

δισ. ευρώ το 2019 στα 165,326 δισ. ευρώ.

2. Ισόποση επιδείνωση του ισοζυγίου της γενικής κυβέρνησης, κάτι που αποτυπώνει και την προσπάθεια να αναπληρωθούν οι απώλειες εθνικού πλούτου μέσα από τις δημόσιες δαπάνες. Από πλεόνασμα 2,065 δισ. ευρώ το 2019, φτάσαμε στο έλλειμμα των 16,674 δισ. ευρώ που προαναφέρθηκε.

3. Στα 18 δισ. ευρώ προσδιορίζεται και η ζημιά σε επίπεδο πρωτογενούς αποτελέσματος, κάτι αναμενόμενο από τη στιγμή που οι τόκοι εξυπηρέτησης

του δημοσίου χρέους παρέμειναν σε σταθερό επίπεδο. Από τα 7,568 δισ. ευρώ πρωτογενούς πλεονάσματος, προσγειωθήκαμε σε πρωτογενές έλλειμμα 11,726 δισ. ευρώ.

4. Οι δαπάνες της γενικής κυβέρνησης αυξήθηκαν από τα 87,758 δισ. ευρώ στα 98,871 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά περίπου 11,1 δισ. ευρώ. Από το 47,89% του ΑΕΠ, εκτοξεύτηκαν κατά 10 μονάδες, στο 59,8%, προφανώς λόγω των πακέτων στήριξης αλλά και των εξόδων για την ενίσχυση του υγειονομικού συστήματος της χώρας. 5. Από την άλλη, τα έσοδα υποχώρησαν μεν σε απόλυτο αριθμό κατά περίπου 7,7 δισ. ευρώ (από τα 89,823 δισ. ευρώ στα 82,197 δισ. ευρώ), ωστόσο η αναλογία τους ως προς το ΑΕΠ αυξήθηκε λόγω της τεράστιας ύφεσης. Τα έσοδα του 2020 αντιστοιχούσαν στο 49,72% του ΑΕΠ έναντι 49,02% το 2019. 6. Τέλος, το χρέος εμφανίζεται αυξημένο μέσα στο έτος κατά 10 δισ. ευρώ. Από τα 331,091 δισ. ευρώ το 2019, φτάσαμε στα 341,08 δισ. ευρώ το 2020. Η αύξηση του χρέους βέβαια συνεχίζεται και το 2021. [SID:14722578]