Συνταγματική από το 2019 η Εισφορά Αλληλεγγύης
Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι συνταξιούχοι στα αναδρομικά, μετά την διετή απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου
Διπλή παρέμβαση για τα αναδρομικά που διεκδικούν δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχοι του δημοσίου τομέα έγινε από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Η τελευταία απόφαση αφορά την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ), η οποία κρίθηκε αντισυνταγματική, μόνο για την περίοδο έως το τέλος του 2018, αλλά από την 1η Ιανουαρίου 2019 η εισφορά είναι συνταγματική, λόγω εφαρμογής του «νόμου Κατρούγκαλου», που οδήγησε στον επανυπολογισμό όλων των συντάξεων και στη δημιουργία της προσωπικής διαφοράς.
Η απόφαση για την ΕΑΣ αφορά μόνο το διάστημα από την πρωτόδικη απόφαση, δηλαδή από τον Φεβρουάριο του 2017 έως και τον Δεκέμβριο του 2018, άρα για 22 μήνες. Έτσι, δυνητικά
δημιουργείται η ανάγκη καταβολής αναδρομικών σε όσους συνταξιούχους - πρώην δημοσίους υπαλλήλους γινόταν εκείνη την περίοδο η ανάλογη παρακράτηση. Υπολογίζεται ότι ανέρχονται σε περίπου 100.000 οι δικαιούχοι αυτής της κατηγορίας, με τη συνολική δημοσιονομική δαπάνη, αν δοθούν αναδρομικά, να ανέρχεται στο ποσό των 500 εκατ. ευρώ.
Το βέβαιο είναι ότι θα λάβουν ως επιστροφή τα ποσά της ΕΑΣ όσοι υπέβαλαν σχετική αγωγή και μάλιστα χωρίς να ισχύει το παραπάνω χρονικό όριο. Αυτό σημαίνει ότι από την ημερομηνία υποβολής της αγωγής οι συνταξιούχοι θα δικαιωθούν για το σύνολο του ποσού που διεκδικούν, το οποίο και θα το λάβουν έντοκα (6% για κάθε έτος). Όμως, σε κάθε περίπτωση, με την επίκληση της συνταγματικότητας, μειώνεται σημαντικά το ενδεχόμενο
διεκδίκησης για όσους υπέβαλαν σχετική αίτηση από την 1η.1.2019 και μετά. Εκτός αν στην αγωγή ζητούνται ρητά ποσά ΕΑΣ που παρακρατήθηκαν κατά την περίοδο αναφοράς (Φεβρουάριος 2017 - Δεκέμβριος 2018).
Το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ως συνταγματική την Εισφορά μετά την 1η Ιανουαρίου 2019, αξιολογώντας αναλόγως αντίστοιχη προηγούμενη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) που ήταν θετική επί της συνταγματικότητας του νόμου Κατρούγκαλου (ν.4387/16). Παράλληλα έγινε αναφορά και σε παλαιότερο νόμο του 2008, επί υπουργίας Φάνης Πετραλιά, για να στοιχειοθετηθεί το σκέλος της συνταγματικότητας.
Υπενθυμίζεται ότι, με τον «νόμο Κατρούγκαλου», η 1η Ιανουαρίου 2019 είναι η ημερομηνία κατά την οποία πραγματοποιήθηκε
η εκκίνηση στον επανυπολογισμό όλων των συντάξεων και δημιουργήθηκε η έννοια της «προσωπικής διαφοράς». Έγκυροι δικαστικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι με αυτή την παρέμβαση ένας μεγάλος όγκος συνταξιούχων βρέθηκε κάτω από το όριο των 1.400 ευρώ τον μήνα, που είναι και η βάση της επιβολής της Εισφοράς Αλληλεγγύης. Συνεπώς, πρακτικά ακυρώθηκε επί της ουσίας το συγκεκριμένο μέτρο, καθώς αφορούσε πολύ μικρό αριθμό συνταξιούχων που προέρχονται από το δημόσιο τομέα. Έτσι, δεν είχε ουσιαστικό νόημα η κρίση περί συνταγματικότητας.
Σημειώνεται ότι η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων επιβάλλεται για όλες τις κύριες συντάξεις του Δημοσίου από 1.400 ευρώ και άνω (3-14%) από την 1η Αυγούστου του 2010. Επίσης, επιβάλλεται από την 1η Σεπτεμβρίου του 2011 και σε όλες τις επικουρικές συντάξεις άνω των 300 ευρώ μικτά (3%-10%).
Τυχόν αναδρομικά που θα προκύψουν θα επιφέρουν ποσά στους δικαιούχους που ξεκινούν από τα 600 ευρώ και φτάνουν στο ανώτατο επίπεδο, για πολύ υψηλές συντάξιμες αποδοχές, έως και τα 11.000 ευρώ.
Η κυβέρνηση, διά της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας, έχει επανειλημμένα τονίσει προς πάσα κατεύθυνση ότι θα σεβαστεί τις όποιες αποφάσεις της Δικαιοσύνης.
Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη απόφαση για την ΕΑΣ είναι η δεύτερη που εκδίδει το Ελεγκτικό Συνέδριο, μέσα σε 24 ώρες, για ζητήματα που αφορούν αναδρομικά ποσά που διεκδικούν συνταξιούχοι του Δημοσίου. Είχε προηγηθεί η απόφαση για τις περικοπές και την κατάργηση των Δώρων, που επίσης το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι ήταν συνταγματικές.
Τι μένει να κριθεί
Απομένει να αποφανθεί το Ελεγκτικό Συνέδριο επί των περικοπών που έγιναν σε κύριες συντάξεις στο δημόσιο τομέα, το 2012, στο πλαίσιο της δημοσιονομικής προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας. Πρόκειται για μειώσεις που έγιναν σε εύρος ποσού από 1.000 ευρώ μικτά και άνω.
Επίσης, υπάρχει ακόμα σε εκκρεμότητα η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τις περικοπές που έγιναν, την ίδια περίοδο, σε επικούρηση και Δώρα στον ιδιωτικό τομέα. Μια απόφαση όμως που περιορίζεται το χρονικό της εύρος για το 11μηνο από τον Ιούνιο του 2015 έως και τον Μάιο του 2016. [SID:14722302]