Σε υψηλά 1995 ο πληθωρισμός τον Απρίλιο
Στο 10,2% ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή - Ανησυχία για τις μεγάλες ανατιμήσεις σε βασικά είδη διατροφής
Μετατίθεται χρονικά για το καλοκαίρι η πρόβλεψη αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού, καθώς παρά το ρεκόρ 28 ετών στον πληθωρισμό οι ανατιμήσεις συνεχίζονται.
ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΑΡΟΝ το οικονομικό επιτελείο υποστηρίζει ότι έχει εξαντλήσει τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο για πρόσθετα μέτρα στήριξης.
Η εκτίναξη του πληθωρισμού στο 10,2% τον Απρίλιο, που είναι το υψηλότερο ποσοστό από τον Ιανουάριο του 1995 όταν ο τιμάριθμος είχε διαμορφωθεί στο 10,7%, είναι πιθανό να μην αποτελέσει και την κορυφή του παγόβουνου.
Με τη μέση πανελλαδική τιμή της αμόλυβδης στα 2,17 ευρώ και τις τιμές των τροφίμων στο σούπερ μάρκετ να σκαρφαλώνουν σε ολοένα και υψηλότερα επίπεδα, και ο Μάιος αναδεικνύεται σε εξαιρετικά δύσκολο μήνα.
Στα... παρήγορα στοιχεία μπορεί να συμπεριληφθεί βέβαια η σταδιακή αποκλιμάκωση της τιμής του φυσικού αερίου κάτω από τα 95 ευρώ ανά μεγαβατώρα, η συγκράτηση της διεθνούς τιμής του πετρελαίου στα 106 δολάρια το βαρέλι, αλλά και η μείωση της χονδρικής τιμής του ρεύματος στα 227 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Από την άλλη όμως, τα προβλήματα με τις προμήθειες προϊόντων και οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα συνεχίζονται, οπότε μένει να αποτυπωθεί το πώς θα επηρεάσουν αυτές οι αντίρροπες δυνάμεις τον πληθωρισμό με το κλείσιμο του μήνα. Γιατί μετατίθενται για το καλοκαίρι οι ελπίδες για ταχύτερη αποκλιμάκωση του πληθωρισμού; Ο πρώτος λόγος είναι καθαρά «τεχνικός».
Από τον Μάιο του 2021 και μετά άρχισε να καταγράφεται έντονα ανοδική πορεία στις τιμές της ενέργειας -ειδικά του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος-, οπότε οι συγκρίσεις των φετινών τιμών θα γίνουν με υψηλότερες περσινές τιμές και αυτό σημαίνει αποκλιμάκωση του πληθωρισμού (όχι κατ’ ανάγκη και των υψηλών τιμών, καθώς άλλο η ακρίβεια και άλλο ο πληθωρισμός).
Ο δεύτερος λόγος είναι η ενεργοποίηση στην πράξη του πακέτου μέτρων στήριξης των 3,2 δισ.
ευρώ. Με τον μόνιμο μηχανισμό που θα ενεργοποιηθεί από τις αρχές Ιουλίου -και ο οποίος θα συνοδευτεί και από ένα πλαίσιο επιδότησης των πιο ευάλωτων νοικοκυριών- διατυπώνεται η ελπίδα ότι η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας θα συγκρατηθεί στα 15-20 λεπτά ανά κιλοβατώρα και
αυτό ειδικά από τον Αύγουστο και μετά θα σημαίνει μηδενισμό της μεταβολής.
Ο τρίτος λόγος έχει να κάνει με την ελπίδα είτε ότι θα εκτονωθεί κάπως η κατάσταση στο μέτωπο του πολέμου, είτε ότι η Ευρώπη θα αποφασίσει να αναλάβει κοινή δράση, η οποία θα λειτουργήσει αντιπληθωριστικά. Ενδεχομένως, δε, να παίξει ρόλο σε αυτό και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με τη σύσφιγξη της νομισματικής της πολιτικής. Η ταχύτερη αποκλιμάκωση του πληθωρισμού θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα και περαιτέρω παρεμβάσεων του κράτους με πρόσθετα μέτρα στήριξης. Το ενδιαφέρον πλέον επικεντρώνεται στο κατά πόσο θα κριθεί απαραίτητη η παρέμβαση είτε στους συντελεστές του ΦΠΑ, είτε στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης κυρίως των καυσίμων.
Σε αυτή τη φάση δεν υπάρχει διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος, αναφέρουν ανοικτά τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου. Αυτό σημαίνει ότι έχουν «δεσμευτεί» όλοι οι διαθέσιμοι πόροι για τη χρηματοδότηση των υφιστάμενων μέτρων στήριξης και για να χρηματοδοτηθούν πρόσθετες ελαφρύνσεις θα πρέπει είτε να αποφασιστεί το «ξεχείλωμα» του πρωτογενούς πλεονάσματος, είτε να βρεθούν πρόσθετα έσοδα κυρίως από το μέτωπο των φόρων.
Στοχευμένα μέτρα
Ακόμη όμως και αν υπάρξει πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος, το οικονομικό επιτελείο είναι ιδιαίτερα προβληματισμένο σχετικά με την αναγκαιότητα οριζόντιων παρεμβάσεων, γι’ αυτό και συγκλίνει περισσότερο στα στοχευμένα μέτρα για τη στήριξη των πιο ευάλωτων. Άλλωστε, το βασικό πρόβλημα του πληθωρισμού είναι η διεύρυνση των οικονομικών ανισοτήτων και ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπιστεί αυτό είναι οι άμεσες ενισχύσεις με εισοδηματικά κριτήρια. Η εκτίναξη του πληθωρισμού στο 10,2% τον Απρίλιο είναι αποτέλεσμα των μεγάλων ανατιμήσεων κυρίως στην ενέργεια και στα τρόφιμα. Και αν στην ενέργεια η κατάσταση μπορεί να αλλάξει από τη μια στιγμή στην άλλη, δεδομένου ότι οι τιμές στη λιανική εξαρτώνται άμεσα από τις χρηματιστηριακές μεταβολές, στα τρόφιμα η αποκλιμάκωση των τιμών είναι πολύ πιο βραδεία διαδικασία.