Ψηφιακός προεκλογικός αγώνας για τη νεανική ψήφο
Αυξημένο το ενδιαφέρον των επιτελείων των δύο μεγαλύτερων κομμάτων για τα νέα Μέσα
Έντονες προσπάθειες προσέγγισης των νέων με την αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης καταβάλλουν οι πολιτικοί αρχηγοί στην προεκλογική περίοδο. ΠΑΡ' ΟΛΑ αυτά, οι ειδικοί της επικοινωνίας εκφράζουν αμφιβολίες για το κατά πόσο τέτοιες πρακτικές αναγνωρίζουν πραγματικά τον ρόλο των νέων στον δημόσιο διάλογο. Τα επιτελεία τόσο του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη όσο και του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξη Τσίπρα δείχνουν αυξημένο ενδιαφέρον για εμφανίσεις στα νέα Μέσα, με απώτερο βέβαια στόχο τη διεκδίκηση της νεανικής ψήφου. Είναι χαρακτηριστικό ότι έχουν αυξήσει εντυπωσιακά το εύρος των προεκλογικών μηνυμάτων και των διαφημιστικών σποτ τους σε ψηφιακές πλατφόρμες όπως το Tik Tok, το Instagram και το Facebook. Παράλληλα οργανώνουν διαδικτυακές συζητήσεις σε νεανικά κανάλια στο youtube και συμμετέχουν σε podcast. Ενδεικτικό της έκτασης του φαινομένου είναι ότι ενδιαφέρον για τις νέου τύπου προεκλογικές εκστρατείες έδειξε και ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, ο οποίος εμφανίστηκε σε χιουμοριστικό βίντεο του σατιρικού διαδικτυακού καναλιού luben. tv κατά τη διάρκεια της άτυπης προεκλογικής εκστρατείας.
Αξίζει δε να σημειωθεί ότι οι εμφανίσεις των πολιτικών αρχηγών στα ψηφιακά Μέσα προκαλούν και σκληρές κομματικές αντιπαραθέσεις. Τέτοια περίπτωση αποτέλεσε διαφημιστικό σποτ του ΣΥΡΙΖΑ στο youtube, όπου ο νεαρός συνομιλητής του Αλέξη Τσίπρα τον αποκάλεσε «Μπρό-εδρε», σε μια φράση που συνδύασε την πολιτική ιδιότητα του αρχηγού της
αξιωματικής αντιπολίτευσης με το γλωσσικό ιδίωμα των σημερινών νέων. Τη στιχομυθία σχολίασε λίγο αργότερα σε επικριτικό τόνο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με δική του παραπομπή στη γλώσσα των νέων. «Θέλει να φανεί "trendy" αλλά κινδυνεύει να καταλήξει, όπως θα έλεγαν τα παιδιά μου, "cringy"» είπε ο κ. Μητσοτάκης, παραπέμποντας στη λέξη «cringe» που αποδίδεται ως «ετεροντροπή». Κριτική στους αρχηγούς και των δύο μεγαλύτερων κομμάτων για «φθηνή επικοινωνία» άσκησε από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ/Κινήματος Αλλαγής Νίκος Ανδρουλάκης. «Ποιο είναι το ζήτημα; Ποιος είναι πιο ωραίος; Ποιος κάνει το καλύτερο TikTok με τη γυναίκα του και το σκυλάκι του; Ή ποιος δίνει λύσεις για τον ελληνικό λαό στα κοινωνικά αδιέξοδα; Δεν θα μπω στο παιχνίδι της πόλωσης και της φθηνής επικοινωνίας» δήλωσε σε οξύ τόνο.
«Δεν είναι ενιαία ομάδα»
Η «Ναυτεμπορική» ζήτησε τη γνώμη της δρ. Δέσποινας Χρονάκη, διδάσκουσας και επιστημονικής συνεργάτιδος στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Πολιτική και Διαδίκτυο» του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ (ΕΚΠΑ) και στο Τμήμα Επικοινωνίας και Δημοσιογραφίας του ΑΠΘ.
«Διαχρονικά σε κάθε εκλογική διαδικασία παρακολουθούμε την εντατική αξιοποίηση των Μέσων που είναι πιο δημοφιλή στους νέους ανθρώπους» ανέφερε η κ. Χρονάκη. Εστίασε μάλιστα σε δύο στοιχεία, λέγοντας ότι «οι νέοι άνθρωποι δεν είναι μια ομοιογενής ομάδα, ανήκουν σε ομάδες
διαφορετικού χρώματος, καταγωγής, ηλικίας, σεξουαλικής ταυτότητας, κοινωνικοοικονομικής θέσης, ιδεολογικής τοποθέτησης, εκπαιδευτικού υπόβαθρου και με διαφορετικό τρόπο ζωής και εμπειρίες, άρα η απεύθυνση σε όλες αυτές τις ομάδες δεν μπορεί να είναι ενιαία». Επιπλέον, σημείωσε ότι «το να προσπαθούν οι πολιτικοί και τα πολιτικά κόμματα να προσεγγίσουν τους νέους ανθρώπους
απλώς μέσα από δημοφιλείς πλατφόρμες επικοινωνίας είναι μια μάλλον "πολυφορεμένη" πρακτική, που δεν σημαίνει ότι ανοίγει πρακτικά τον δημόσιο διάλογο σε εκείνους που τον στερούνται συστηματικά επειδή θεωρούνται "ανένταχτοι", "ανώριμοι", "ανέτοιμοι" ή απλώς "αδιάφοροι"».
Η κ. Χρονάκη υπογράμμισε και κάποιους πρόσθετους λόγους για τη σχέση του «δημόσιου διαλόγου» και των νέων: «1) τα ενδιαφέροντα, οι ανησυχίες τους και αυτά που συζητούν εν γένει είναι πολύ διαφορετικά από τα θέματα που συνήθως είναι κεντρικά στον πολιτικό διάλογο (π.χ. το κλίμα,
τα ζητήματα φυλής, τα ζητήματα φύλου, σεξουαλικότητας, σώματος, τρόπου ζωής, επαγγελματικής καριέρας), 2) συζητάνε αυτά τα αμιγώς πολιτικής φύσης θέματα με διαφορετικό τρόπο: π.χ. το ζήτημα της σεξουαλικότητας και της συμπερίληψης (ανεξάρτητα από τον αυτοπροσδιορισμό) δεν εξαντλείται σε ζητήματα συμφώνου συμβίωσης μόνο ή ελευθερίας έκφρασης, αλλά επεκτείνεται σε ζητήματα αποδοχής των επιλογών τους στη σεξουαλική επικοινωνία, ζητήματα αποδοχής και ισότητας στον επαγγελματικό στίβο, στην οικογένεια, στη συμμετοχή στα κοινά, στην εξασφάλιση ανοικτών συζητήσεων για σεξουαλική υγεία, και εκπαίδευση, 3) αξιολογούν κριτικά το ότι χώρος στον δημόσιο διάλογο τους προσφέρεται μόνο στις έκτακτες περιπτώσεις των εκλογών ή όταν προκύπτει ένα θέμα σχετικό με τη ζωή και τις κουλτούρες τους, αλλά και δυστυχώς μόνο με όρους ενηλίκων, δηλαδή όχι με τους όρους και στις συνθήκες που αποτελούν για εκείνους φυσικούς "χώρους" και τρόπους διαπραγμάτευσης όσων τους απασχολούν (π.χ. συζήτηση για bullying, τραύμα, βία μέσα από την κουλτούρα κατανάλωσης δημοφιλών σειρών και ταινιών ή της ενεργούς συμμετοχής σε κοινότητες fans)».
«Σε κάθε εκλογική διαδικασία, παρακολουθούμε την εντατική αξιοποίηση των Μέσων που είναι πιο δημοφιλή στους νέους ανθρώπους».
Οι εμφανίσεις των πολιτικών αρχηγών στα ψηφιακά μέσα προκαλούν και σκληρές αντιπαραθέσεις.