Καύσιμο ανάπτυξης η βιομηχανία πράσινου υδρογόνου έως το 2030
Επενδύσεις έως 4 δισ., δημιουργία 4.000 θέσεων εργασίας και ετήσια αύξηση του ΑΕΠ 1,1 δισ. ευρώ
Επενδύσεις 3-4 δισ. ευρώ έως το 2030, δημιουργία έως 4.000 θέσεων εργασίας και αύξηση του ΑΕΠ έως και 1,1 δισ. ευρώ ετησίως θα μπορούσε να «ξεκλειδώσει» η ανάπτυξη της βιομηχανίας πράσινου υδρογόνου στην Ελλάδα έως το τέλος της δεκαετίας. ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ του πράσινου υδρογόνου προβλέπει το σχέδιο της Εθνικής Στρατηγικής για το Υδρογόνο που αναμένεται να δοθεί σύντομα σε δημόσια διαβούλευση και βασικά στοιχεία του οποίου περιλαμβάνονται στην έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ) για την Ελλάδα, που δόθηκε πρόσφατα στη δημοσιότητα. Το σχέδιο αναφέρει στόχο για ανάπτυξη δυναμικότητας ηλεκτρόλυσης 750 ΜW στην Ελλάδα και παραγωγή 3.500 γιγαβατωρών υδρογόνου με χρήση πράσινης ενέργειας έως το τέλος της δεκαετίας, για την οποία θα απαιτηθεί ανάπτυξη σταθμών ΑΠΕ (80% φωτοβολταϊκών - 20% ηλιακών) συνολικής ισχύος 3
GW. Εάν επιτευχθούν οι στόχοι, αυτό θα «μεταφράζεται» σε μείωση των εκπομπών CO2 κατά 0,75 μετρικούς τόνους και μείωση των εισαγωγών φυσικού αερίου και πετρελαίου κατά 10%.
Η δημιουργία οικονομίας πράσινου υδρογόνου με χρήση στις μεταφορές (βαρέα οχήματα, ναυτιλία,
αεροπορία), στη βιομηχανία και -υπό συνθήκες- στην ηλεκτροπαραγωγή αποτελεί έναν από τους βασικούς άξονες του υπό αναθεώρηση Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα. Εν αναμονή του νέου ΕΣΕΚ και της Εθνικής Στρατηγικής για το Υδρογόνο, στο «φόντο» της αυξημένης έμφασης που δίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πράσινο υδρογόνο για την επίτευξη των κλιματικών της στόχων (που μεταφράζεται μεταξύ άλλων και σε χρηματοδότηση project υδρογόνου από διάφορα «εργαλεία», όπως το REPower EU, το Ταμείο Καινοτομίας και το Connecting Europe Facility μεταξύ άλλων), παρατηρείται ήδη σημαντική κινητικότητα στον κλάδο, με βαθμιαία ωρίμανση των πρώτων πιλοτικών projects από τα διυλιστήρια (Motor Oil, Helleniq Energy), που αποτελούν τον μεγαλύτερο καταναλωτή «γκρι» υδρογόνου που παράγεται από ορυκτά καύσιμα, τους Διαχειριστές των Δικτύων Μεταφοράς και Διανομής φυσικού αερίου (ΔΕΣΦΑ και ΔΕΠΑ Υποδομών), στη λογική ότι τα δίκτυά τους είναι κρίσιμης σημασίας για τη μετάβαση από το φυσικό αέριο στα ανανεώσιμα αέρια, αλλά και τη βαριά βιομηχανία.
Εξηγώντας τον οδικό χάρτη της κυβέρνησης για την ανάπτυξη της βιομηχανίας υδρογόνου στην Ελλάδα, η γενική γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του ΥΠΕΝ, Αλεξάνδρα Σδούκου, σημειώνει, μιλώντας προς τη «Ν», ότι «το όραμα για πλήρη απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα μέχρι το 2050 δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με τις ΑΠΕ και τον εξηλεκτρισμό της οικονομίας, διότι υπάρχουν και τομείς που αυτό δεν είναι τεχνικά εφικτό, όπως ορισμένοι κλάδοι της βαριάς βιομηχανίας, καθώς και οι τομείς των βαρέων οδικών μεταφορών, της ναυτιλίας
Αλεξάνδρα Σδούκου (Γ.γ. Ενέργειας του ΥΠΕΝ)
και της αεροπλοΐας. Στους τομείς αυτούς η απανθρακοποίηση θα επιτευχθεί με το πράσινο υδρογόνο, δηλαδή υδρογόνο παραγόμενο από ΑΠΕ μέσω ηλεκτρόλυσης. Η τεχνολογία παραγωγής υδρογόνου με τον τρόπο αυτόν είναι ήδη ώριμη, ενώ εξελίσσεται και η έρευνα για την αντιμετώπιση των τεχνικών και οικονομικών προβλημάτων στους τομείς χρήσης του υδρογόνου. Εκτιμάται ότι το διάστημα μέχρι το 2030 θα είναι κρίσιμο για την ωρίμανση των τεχνολογιών χρήσης του υδρογόνου στους "δύσκολους να εξηλεκτρισθούν" αυτούς τομείς, ενώ μετά το 2030 θα εκδηλωθεί η ραγδαία ανάπτυξη του υδρογόνου, περίπου όπως έγινε και με τις ΑΠΕ. Σε κάθε περίπτωση, αναγνωρίζουμε τη μελλοντική σημασία του υδρογόνου, αλλά και τη σημερινή κατάσταση της τεχνολογίας, που δεν μας επιτρέπει βιαστικές αποφάσεις. Αναμένουμε επίσης την εκδήλωση πρωτοβουλιών σε επίπεδο Ε.Ε. που θα επιτρέψουν τη χρηματοδότηση των επενδυτικών σχεδίων στον τομέα του υδρογόνου, δεδομένου ότι τα κεφάλαια που θα απαιτηθούν είναι μεγάλα. Προτεραιότητά μας παραμένει η ανάπτυξη των ΑΠΕ (όπου η τεχνολογία έχει ωριμάσει), λαμβάνοντας
υπόψη και ότι η παραγωγή πράσινου υδρογόνου απαιτεί την ύπαρξη πλεονασματικής παραγωγής ηλεκτρισμού από ΑΠΕ».
«Προαπαιτούμενο» οι κρατικές ενισχύσεις
Ο συντονιστής της Εθνικής Στρατηγικής για το Υδρογόνο, Κωνσταντίνος Παπαλουκάς, από την πλευρά του τονίζει ότι έως το 2027 η αγορά υδρογόνου στην Ελλάδα θα είναι σε εμβρυακό στάδιο, λόγω των αβεβαιοτήτων, της έλλειψης υποδομών και του υψηλού κόστους. Ως καταλύτης για να «πάρει μπρος» σε αυτή την κρίσιμη φάση θα λειτουργήσουν οι κρατικές ενισχύσεις για να υλοποιηθούν
τα πρώτα ολοκληρωμένα πιλοτικά έργα/εφαρμογές (όπως οι «Κοιλάδες Υδρογόνου») και να δημιουργηθούν οι πρώτες κρίσιμες υποδομές, με τη μετατροπή σε «hydrogen ready» αγωγών στα δίκτυα μεταφοράς και διανομής φυσικού αερίου. Τα έργα αυτά θα φέρουν στην επιφάνεια και όλα τα θέματα που θα κληθούν να επιλύσουν οι ρυθμιστικές αρχές. Ως φάση δημιουργίας της αγοράς προσδιορίζεται η περίοδος 20272035, όπου βασικό ζητούμενο θα είναι η δημιουργία οικονομιών κλίμακας για να μειωθεί το -ακόμα υψηλό- κόστος, ενώ κατά την περίοδο 2035-2050 αναμένεται η φάση της ανάπτυξης και ωρίμανσης της αγοράς, με την ιδιωτική πρωτοβουλία να αποκτά τον πρώτο λόγο, καθώς το κόστος θα έχει εξορθολογιστεί, θα υπάρχει εμπορική ωριμότητα και οι υποδομές θα στηρίζουν το διασυνοριακό εμπόριο.
Τα εμβληματικά projects των ελληνικών ομίλων
Τα πιο ώριμα έργα, που έχουν ήδη λάβει χρηματοδότηση από την Ε.Ε. στο πλαίσιο του ΙPCEI (Έργα Σημαντικού Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος) «Υδρογόνο», είναι το έργο Η2CAT της εταιρείας B&T