Τα «φώτα» στραμμένα στα φορολογικά έσοδα
Τα στοιχεία που θα ανακοινωθούν τη Δευτέρα, πρόκριμα για το ΑΕΠ και τη διατήρηση του δημοσιονομικού χώρου
13,6 δισ.€ ήταν τα φορολογικά έσοδα στο α’ τρίμηνο του έτους.
Στην πορεία των φορολογικών εσόδων κατά το πρώτο τετράμηνο -και ειδικά αυτά που θα συγκεντρωθούν από τον ΦΠΑ- επικεντρώνεται η προσοχή.
ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΑ, το υπουργείο Οικονομικών ανακοινώνει τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, με τις ενδείξεις να κάνουν λόγο για νέα μικρή υπέρβαση ως προς τους στόχους και ειδικά σε ό,τι αφορά τις εισπράξεις από τον φόρο προστιθέμενης αξίας. Ο συνδυασμός υψηλοί φορολογικοί συντελεστές και πολύ αυξημένες τιμές λόγω πληθωρισμού έχει ήδη δημιουργήσει ένα «μαξιλάρι» στα φορολογικά έσοδα, το οποίο στο τετράμηνο αναμένεται να ξεπεράσει το 1,5 δισ. ευρώ. Η διεύρυνσή του θα αυξήσει τις πιθανότητες η επόμενη κυβέρνηση να αποκτήσει τη δυνατότητα διατήρησης «δημοσιονομικού χώρου» χρηματοδοτώντας μέτρα εντός του 2023. Η φετινή χρονιά έχει δύο συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που επιτρέπουν στην επόμενη κυβέρνηση να περάσει μέτρα, εφόσον φυσικά βρεθούν οι πόροι. Πρώτον, παραμένει ενεργή η ρήτρα διαφυγής και δεύτερον, δεν έχει αναθεωρηθεί για φέτος ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος (παραμένει στο 0,7%) παρά το γεγονός ότι ανέβηκε ο
πήχης της ανάπτυξης από το 1,7% στο 2,3%.
Ξεχωριστή σημασία
Τα στοιχεία του τετραμήνου -αλλά και του Απριλίου- αποκτούν ξεχωριστή σημασία επειδή το Γενικό Λογιστήριο θα έχει για πρώτη φορά σαφή εικόνα για την πορεία των εισπράξεων από τον ΦΠΑ. Με το τέλος του Απριλίου υποβάλλουν φορολογικές δηλώσεις οι εταιρείες με απλογραφικά βιβλία για τον ΦΠΑ του 1ου τριμήνου, αλλά και οι εταιρείες
δισ. ευρώ και ξεπέρασαν τον στόχο του προϋπολογισμού κατά 1,43 δισ. ευρώ.
Η υπέρβαση μόνο στον ΦΠΑ έφτασε στα 417 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου στο 1/3 του συνολικού ποσού της υπέρβασης. Μάλιστα, όλο αυτό το ποσό της υπέρβασης προήλθε από τρόφιμα και λοιπά προϊόντα, καθώς στα καύσιμα οι εισπράξεις από τον ΦΠΑ κινήθηκαν κάτω από
στα φορολογικά έσοδα να προσεγγίσει ή και να ξεπεράσει το 1,5 δισ. ευρώ. Βέβαια, τα φορολογικά έσοδα του πρώτου 4μήνου δεν ανήκουν δημοσιονομικά στη φετινή χρήση, αλλά και στην προηγούμενη. Σε μεγάλο βαθμό αυτό το +1,5 δισ. ευρώ οφείλεται στο ότι έχει εισπραχθεί φέτος σημαντικό μέρος (άνω των 400 εκατ. ευρώ) από τα τέλη κυκλοφορίας του 2023, αλλά και δύο δόσεις από τον φόρο εισοδήματος και τον ΕΝΦΙΑ που αντιστοιχούν στην περσινή χρονιά.
Στελέχη που παρακολουθούν την πορεία εκτέλεσης του φετινού προϋπολογισμού επισημαίνουν πάντως ότι είναι νωρίς ακόμη για να φανεί αν η υπέρβαση στα έσοδα -και κατά συνέπεια και σε επίπεδο πρωτογενούς αποτελέσματος που δημιουργεί και τον δημοσιονομικό
χώρο- θα προκύψει με ασφάλεια ή όχι. Δύο είναι οι βασικοί λόγοι:
Πρέπει να αποτυπωθεί ποια θα είναι η επίπτωση στην πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού κατά την περίοδο που θα μεσολαβήσει μέχρι τον σχηματισμό κυβέρνησης. Αν από τις εκλογές της 21ης Μαΐου δεν προκύψει, τότε θα οριστεί υπηρεσιακή κυβέρνηση οπότε οι επόμενες κυβερνητικές αποφάσεις για την οικονομία θα ληφθούν πρακτικά όχι νωρίτερα από το β’ δεκαπενθήμερο του Ιουλίου. Ο προϋπολογισμός της Ελλάδας είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό «οπισθοβαρής» στο σκέλος των φορολογικών εσόδων. Άρα, καθοριστικά θα είναι τα στοιχεία από τον Ιούλιο και μετά καθώς τότε θα αρχίσει να εισπράττεται ο φόρος εισοδήματος αλλά και ο ΦΠΑ που θα συμπεριλαμβάνει τις συναλλαγές των τουριστών.
Ο στόχος του προϋπολογισμού φέτος είναι να παραχθούν πρωτογενή πλεονάσματα 0,7% του ΑΕΠ. Ο στόχος δεν έχει αλλάξει παρά το γεγονός ότι στο πρόγραμμα σταθερότητας περιγράφεται η δυνατότητα για «παραγωγή» πρωτογενούς πλεονάσματος άνω του 1% του ΑΕΠ. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για παραγωγή δημοσιονομικού χώρου της τάξεως των 900 εκατ. ευρώ.
Δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την αύξηση του εργατικού δυναμικού, επισημαίνει μελέτη της Eurobank.