199,7 εκατ. ευρώ για πράσινα επενδυτικά σχέδια
Πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης με έμφαση στον παραγωγικό κλάδο της ηλεκτροκίνησης και των ΑΠΕ
Χρηματοδοτικά κίνητρα για τη δημιουργία μονάδων παραγωγής ηλεκτρικών αυτοκινήτων, μοτοσικλετών, καθώς και για την ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων κατασκευής φορτιστών, θεσμοσιφώνων, φωτοβολταϊκών, ανεμογεννητριών. ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ παρέχει 199,7 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και φέρει τον τίτλο «Παραγωγικές Επενδύσεις Πράσινης Οικονομίας -Produc-E Green». Θα υλοποιηθεί από την Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ). Σύμφω
να με σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση, η υποβολή αιτήσεων ενίσχυσης επενδυτικών σχεδίων αρχίζει στις 30 Μαΐου και ολοκληρώνεται στις 30 Νοεμβρίου 2023. Ωστόσο, η διάρκεια αυτή μπορεί να συντμηθεί στην περίπτωση που οι διαθέσιμοι πόροι καλυφθούν πριν από την ημερομηνία ολοκλήρωσης των υποβολών στο πλαίσιο της δράσης.
Αντικείμενο του προγράμματος είναι η ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων για την παραγωγή προϊόντων στον τομέα της πράσινης βιομηχανίας, με έμφαση στον παραγωγικό κλάδο της ηλεκτροκίνησης, των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και των προϊόντων και αγαθών που προορίζονται για την εξοικονόμηση ενέργειας.
Στοχεύει στην τεχνολογική, παραγωγική, διοικητική και οργθνωτική
αναβάθμιση, όπως επίσης και στην καινοτόμο και εξωστρεφή ανάπτυξη και μεγέθυνση, με τελικό στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικής θέσης των παραγωγικών επιχειρήσεων στην εγχώρια και διεθνή αγορά.
Οι επιλεγμένες βιομηχανικές μονάδες στον τομέα της βιώσιμης κινητικότητας (όπως ανακύκλωση συσσωρευτών ηλεκτρικών αυτοκινήτων με επαναχρησιμοποίηση πρώτων υλών, όπως λιθίου και κοβαλτίου, σχεδιασμό ηλεκτρικών οχημάτων και σημεία φόρτισης κανονικής ή υψηλής ισχύος) που θα λάβουν στήριξη, θα λειτουργούν πλήρως με ειδικό τμήμα έρευνας και ανάπτυξης για καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες.
Σύμφωνα με τους όρους του προγράμματος, ο κατώτατος αιτούμενος επιλέξιμος προϋπολογισμός
είναι οι 300.000 ευρώ για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, οι 500.000 ευρώ για τις μεσαίες επιχειρήσεις και το ένα (1) εκατ. ευρώ για τις μεγάλες επιχειρήσεις. Το ύψος της επιδότησης κυμαίνεται από 10% έως και 75% του επιλέξιμου προϋπολογισμού του επενδυτικού σχεδίου και καθορίζεται από το μέγεθος και την περιοχή δραστηριοποίησης της επιχείρησης.
Η διάρκεια υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων ορίζεται σε 18 μήνες, με δυνατότητα παράτασης έξι (6) μηνών, που θα χορηγείται είτε για λόγους ανωτέρας βίας, είτε κατόπιν ειδικής αιτιολόγησης. Σε κάθε περίπτωση, η καταληκτική ημερομηνία υποβολής της αίτησης καταβολής της ενίσχυσης δεν δύναται να υπερβαίνει την 30ή Ιουνίου 2025.
300 χιλ. € ο κατώτατος αιτούμενος επιλέξιμος προϋπολογισμός για μικρές επιχειρήσεις.
Σοβαρό πρόβλημα εύρεσης εργαζομένων αντιμετωπίζουν κλάδοι της οικονομίας με σημαντική «προστιθέμενη αξία» για τον ρυθμό ανάπτυξης, όπως είναι ο τουρισμός, οι κατασκευές, ακόμα και τα super markets, η εστίαση, αλλά και ο αγροτικός τομέας παραγωγής.
Χιλιάδες είναι οι κενές θέσεις εργασίας, παρά το γεγονός ότι η ανεργία κυμαίνεται, με βάση τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, στο 10,9%. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν 508.744 άνεργοι που θα μπορούσαν θεωρητικά να καλύψουν τα κενά που υπάρχουν, κάτι που δεν συμβαίνει στην πράξη. Αν, μάλιστα, γίνει η σύγκριση με το 1.035.580 εγγεγραμμένους στα μητρώα της ΔΥΠΑ (τ. ΟΑΕΔ), από τους οποίους οι μισοί (533.314 ή ποσοστό 51,5%) είναι μακροχρόνια άνεργοι, δηλαδή βρίσκονται
χωρίς δουλειά χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του ενός έτους, διαπιστώνεται πόσο μεγάλη είναι η δυσκολία σύνδεσης της αγοράς εργασίας με όσους αναζητούν δουλειά.
Στο ερώτημα τι φταίει και παρατηρείται το παράδοξο της υψηλής ανεργίας και της έλλειψης εργαζομένων, παράγοντες της αγοράς και της πολιτικής απαντούν πως ευθύνονται οι χαμηλές αμοιβές, οι συνθήκες εργασίας, η απουσία ουσιαστικής σύνδεσης εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας και τα προβλήματα στην επανακατάρτιση των εργαζομένων.
Η «Ν» ανοίγει τον φάκελο «αγορά εργασίας» και απευθύνεται στους ειδικούς, δηλαδή στους παράγοντες της αγοράς. Αναλύονται από επίσημα χείλη οι αιτίες του προβλήματος και προτείνονται λύσεις για την αντιμετώπισή του. Άλλωστε, πρόκειται για ένα σημαντικό οικονομικό θέμα, με κοινωνικές διαστάσεις, αφού από τη μία βρίσκονται χιλιάδες πολίτες δίχως εισόδημα, ενώ θα μπορούσαν να έχουν, και από την άλλη υπάρχουν πολλές επιχειρήσεις που έχουν επενδύσει
στην αξιοποίηση του εργατικού δυναμικού, χωρίς δυνατότητα να καλύψουν τις θέσεις εργασίας που έχουν ανάγκη για να κερδίσουν το στοίχημα της ανάπτυξης.
Μόνο τυχαία δεν είναι η πρόθεση του υπουργείου Εργασίας να «ανοίξει τον δρόμο» σε εργαζόμενους από τρίτες χώρες, ώστε να έρθουν στην Ελλάδα και να δουλέψουν. Με ΚΥΑ που δημοσιεύθηκε στις 3 Απριλίου ζητείται να καλυφθούν 167.925 θέσεις εργασίας από διάφορους κλάδους. Είναι χαρακτηριστικό, από τον πίνακα που παρατίθεται, ότι τα αιτήματα που είχαν υποβληθεί προς το υπουργείο Εργασίας από τις επιχειρήσεις έδειξαν ότι αναζητείται τρόπος να καλυφθούν 379.165 κενές θέσεις εργασίας για την επόμενη διετία. Ο αριθμός αυτός είναι τριπλάσιος από τις θέσεις που τελικά προκρίθηκε να καλυφθούν...
Δεν είναι τυχαίο ότι στον πρωτογενή τομέα εστιάζεται μεγάλο μέρος του προβλήματος. Ειδικά στους εποχικά εργαζόμενους παρατηρείται τεράστιο κενό (ζητήθηκαν 168.609 θέσεις και προτάθηκε να καλυφθούν οι 91.630 ή ποσοστό 54,3%). Διαπιστώνεται η ανάγκη για εργαζόμενους από τρίτες χώρες, τόσο στις κατασκευές (10.338 θέσεις επί συνόλου 12.884 αιτημάτων - ποσοστό κάλυψης 80,2%) όσο και ευρύτερα στη βιομηχανία (10.091 θέσεις σε σύνολο 18.258 αιτημάτων - ποσοστό κάλυψης 55,3), αλλά και στα καταλύματα και την εστίαση (9.261 θέσεις, σε σύνολο 80.316 αιτημάτων - ποσοστό κάλυψης μόλις 11,5%).
Στην κορυφή των κλάδων με πρόβλημα εύρεσης προσωπικού είναι ο τουρισμός, με πάνω από 80.000 κενές θέσεις.
Τουρισμός
Σαφώς και στην κορυφή των κλάδων με το πιο σημαντικό πρόβλημα εύρεσης προσωπικού είναι ο τουρισμός. Υπολογίζεται ότι πάνω από 80.000 είναι οι κενές θέσεις που υπάρχουν φέτος και φαντάζει εξαιρετικά δύσκολο να καλυφθούν σε ικανοποιητικό βαθμό. Παρά το γεγονός ότι υπογράφηκε νέα Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΣΣΕ) στα ξενοδοχεία, με αυξημένες αποδοχές 5% + 5% στη διετία 2023-2024, εντούτοις τα κενά που υπάρχουν είναι πολύ μεγάλα και δυσκολεύουν τις επιχειρήσεις να λειτουργήσουν ομαλά. Την ώρα που υπάρχουν προσδοκίες ότι η φετινή θερινή τουριστική περίοδος θα είναι η καλύτερη των τελευταίων ετών, μοιάζει παράδοξο να μην υπάρχουν τρόποι ώστε να καλυφθούν οι χιλιάδες κενές θέσεις εργασίας ανά την επικράτεια.
Κατασκευές
Από κοντά και ο κλάδος των κατασκευών, όπου η έλλειψη εργατικών χεριών, σε συνδυασμό με την αύξηση των τιμών υλικών και του εργατικού κόστους δημιουργούν εκρηκτική εικόνα. Όλα αυτά σε μια περίοδο όπου τα έργα που έχουν δημοπρατηθεί την τελευταία τετραετία, αλλά και
όσα έρχονται, κοστολογούνται στα επίπεδα των 14 δισ. ευρώ. Η εκτίμηση που υπάρχει από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) είναι ότι αν δεν βρεθεί νέο προσωπικό, με το ήδη υπάρχον
η δαπάνη για εργάτες θα κοστίζει τριπλάσια από ό,τι σήμερα. Καταβάλλονται προσπάθειες να εισαχθούν εργάτες από τρίτες χώρες, αλλά και αυτό το μοντέλο δεν φαίνεται έως τώρα να αποδίδει
τα αναμενόμενα. Άλλωστε, διαπιστώνονται ελλείψεις ακόμα και για τις κατοικίες διαμονής τους, γεγονός που επίσης λειτουργεί αποτρεπτικά. Η έλλειψη ανθρώπινων πόρων, κυρίως σε μηχανικούς και εργάτες, είναι πιθανό να φτάνει έως τα 200.000 άτομα, στον μέγιστο βαθμό. Είναι χαρακτηριστική η έρευνα που έκανε το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΒΕΑ) και από την οποία προκύπτει ότι σε ποσοστό 63,5% οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται να βρουν καλά καταρτισμένους εργαζόμενους σε τεχνικές (μη πανεπιστημιακές) ειδικότητες.
Χωράφι και ράφι
Ο πρωτογενής τομέας παραγωγής, αλλά και ο κλάδος των super markets επίσης παρουσιάζουν σοβαρή δυσλειτουργία στην εύρεση του απαραίτητου εργατικού δυναμικού. Διαπιστώνεται δυσκολία κάλυψης των θέσεων που είναι αναγκαίες, κυρίως στην επαρχία και ειδικά σε νέους, σε ηλικία, εργαζόμενους. Εκεί φαίνεται ότι επιλέγονται άλλοι κλάδοι απασχόλησης (π.χ. εστίαση), όπου παρατηρούνται φαινόμενα μαύρης εργασίας με υψηλότερες αμοιβές ή ακόμα και έξτρα εισόδημα από φιλοδωρήματα. Κάτι τέτοιο δεν υπάρχει σε μεγάλο βαθμό στον αγροτικό τομέα ούτε στα super markets και γι’ αυτό δημιουργούνται δυσαναπλήρωτα κενά. Στο πλαίσιο αυτό, βέβαια, χρειάζεται και οι επιχειρήσεις να βελτιωθούν τεχνολογικά, ειδικά στον αγροτικό τομέα παραγωγής. Έτσι θα πετύχουν με λιγότερους εργάτες να έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αυξήσουν την παραγωγή τους και να βελτιώσουν την ποιότητα του προϊόντος τους.