Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μικρές επιχειρήσεις

ΥΠΑΡΧΟΥΝ όμως και αρκετές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις και οι οποίες καθορίζουν τη συμμετοχή τους ή όχι σε προγράμματα μαθητείας. Συγκεκριμένα, βάσει των ερευνητικών αποτελεσμάτων μελέτης του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ, αναφέρονται τα εξής:

Οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις στερούνται τους απαραίτητους ανθρώπινους πόρους για να υποστηρίξουν το όλο εγχείρημα της μαθητείας. Παρά το γεγονός, όπως έχει δείξει τόσο η ευρωπαϊκή όσο και η ελληνική εμπειρία, ότι η μαθητεία είναι εφικτή και με πολύ καλά αποτελέσματα στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, εντούτοις οι μεγάλες επιχειρήσεις έχουν περισσότερες δυνατότητες να παρέχουν οργανωμένη ενδοεπιχειρησιακή εκπαίδευση και τμήματα διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού.

Οι πολύ μικρές επιχειρήσεις ενδέχεται να αντιμετωπίζουν -και λόγω του μεγέθους τους- επιπλέον δυσκολίες έναντι των επιχειρήσεων μεγαλύτερου μεγέθους στη διαμόρφωση θέσεων μαθητείας σε αυτές. Μία από αυτές τις δυσκολίες είναι ότι στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις στην Ελλάδα μιλάμε συχνά για «solo performance», για «one-man show» - «one-woman show», με τον επιχειρηματία να καλείται να φέρει εις πέρας πολλαπλούς ρόλους (συμπεριλαμβανομένου του ρόλου του εκπαιδευτή).

Δεν είναι σπάνιο να εκφράζεται ανησυχία από τους επιχειρηματίες για την αμφίβολη διάθεση των μαθητευομένων να αναλάβουν δέσμευση απέναντι στην επιχείρηση στην οποία εκπαιδεύονται, παραμένοντας σε αυτήν και μετά το πέρας των σπουδών τους.

Υπάρχουν περιπτώσεις επιχειρηματιών που αναφέρουν ότι το επίπεδο των δεξιοτήτων που απέκτησαν οι μαθητευόμενοι κατά τη διάρκεια της προ μαθητείας «θεωρητικής» εκπαίδευσής τους, δεν ανταποκρίνεται στα ζητούμενα των επιχειρήσεων με επάρκεια [ιδίως όσον αφορά τις λεγόμενες «οριζόντιες» δεξιότητες (soft skills) των μαθητευομένων, π.χ. την ικανότητά τους για επικοινωνία και προσαρμογή ή ομαδική εργασία].

Ζήτημα, επίσης, φαίνεται να αποτελεί το γεγονός ότι οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις δυσκολεύονται

να σηκώσουν τα διοικητικά βάρη της συμμετοχής σε προγράμματα μαθητείας και να χειριστούν τον μεγάλο όγκο της γραφειοκρατίας που σχετίζεται με τη συμμετοχή αυτή.

Ο αριθμός των διατάξεων - κανονισμών που διέπουν την προσφορά θέσεων μαθητείας εκτιμάται επίσης ότι είναι πολύ μεγάλος.

Έλλειψη τεχνογνωσίας

Συνοψίζοντας, η έλλειψη πόρων, καθώς και χρόνου, από την πλευρά των επιχειρήσεων, η απουσία προηγούμενης σχετικής εμπειρίας, η έλλειψη τεχνογνωσίας από μέρους τους για την προσέγγιση και την επιλογή των πλέον κατάλληλων υποψηφίων, όπως και του κατάλληλου εξοπλισμού, χώρων υποδομών φιλοξενίας μαθητευομένων και κατάλληλων εκπαιδευτών για την ενδοεπιχειρησιακή εκπαίδευση των μαθητευομένων, φαίνεται να λειτουργούν ανασταλτικά για την προσφορά θέσεων μαθητείας από τις μικρές και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις.

Επιπρόσθετα, είναι δυνατόν οι επιχειρήσεις να παρουσιάζουν έλλειμα γνώσης στις λεγόμενες «σύγχρονες ή/και αναδυόμενες δεξιότητες» (π.χ. ψηφιακές δεξιότητες, οι ανάγκες σε δεξιότητες που προκύπτουν ευρύτερα από τον ψηφιακό μετασχηματισμό κ.ο.κ.). Τα ελλείματα αυτά είναι δυνατόν να συμβάλουν στο να μην αξιοποιείται εκτενώς η μαθητεία από τις επιχειρήσεις ως εργαλείο αναζήτησης μελλοντικών εργαζομένων.

Η πρόοδος, η συνεχής επένδυση σε πρωτοβουλίες μαθητείας, σε συνδυασμό με αποτελεσματικά μέτρα πολιτικής και τη συνεργασία των ενδιαφερόμενων μερών (stakeholders), είναι απαραίτητη για την απελευθέρωση του πλήρους δυναμικού της μαθητείας για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα και την οικοδόμηση μιας ανθεκτικής και χωρίς αποκλεισμούς οικονομίας για το μέλλον.

Ειδικότερα, ιδιαίτερη προστιθέμενη αξία για την αντιμετώπιση των παραπάνω ζητημάτων αποτελούν σίγουρα η ανάληψη πρωτοβουλιών για τη μεγαλύτερη συμβολή των κοινωνικών εταίρων στην ενημέρωση των μικρών και των πολύ μικρών επιχειρήσεων για τη μαθητεία και τη συμμετοχή τους στα σχετικά προγράμματα.

Η έλλειψη πόρων και τεχνογνωσίας φαίνεται να λειτουργεί ανασταλτικά για την προσφορά θέσεων μαθητείας από μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις.