Το ταξίδι της Ολυμπιακής Φλόγας
«Εδώ, σε τούτη την παρθενική μήτρα της Ολυμπίας που δεν άλλαξε, δε μολεύτηκε, δε θα πεθάνει ποτέ, εδώ θα ξαναγεννηθεί το φως…»
(Από το ποίημα του φίλου μου Τάκη
Δόξα «Φως της Ολυμπίας»)
Είναι γεγονός πως στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 776 π.Χ. εμφανίζεται και η φλόγα η οποία από τότε φωτίζει όλες τις Ολυμπιάδες!
«Άσβεστον πυρ!»
Οι ιστορικοί εκείνης της εποχής έγραψαν χαρακτηριστικά για την Ολυμπιακή Φλόγα: «Στην ιερά άλτιν υπήρχε βωμός με άσβεστη φωτιά, “άσβεστον πυρ”, προς τιμήν του φωτοδότου Ήλιου. Η λατρεία χάνεται στο πέρασμα χιλιάδων χρόνων, τότε που οι άνθρωποι λάτρευαν τη Ρέα (Γη), τον Ουρανό και τον Ήλιο, που ήταν ζωοδότης. Στα νεότερα χρόνια, ο βωμός του πυρός φυλασσόταν στο Πρυτανείον και ο αθλητής που ήταν νικητής στον αγώνα δρόμου παρελάμβανε τη δάδα από τον Αρχιερέα και άναβε τον βωμό που δεν έσβηνε μέχρι τους επόμενους αγώνες».
Για τη φλόγα αυτή σημειώνουν: «Η άσβεστη ιερή φλόγα της Ολυμπίας μεταφερόταν με πανηγυρικό τρόπο στις πόλεις της Ελλάδος, απ’ όπου κατάγονταν οι αθλητές και θεωρούνταν ευνοούμενες από τους θεούς». Εδώ θα πρέπει να πούμε πως γίνεται ακριβώς το ίδιο με τη γνωστή σε όλους λαμπαδηδρομία. Και η Ολυμπιακή Φλόγα, μέχρι να φθάσει στον προορισμό της και να φωτίσει τους Αγώνες, περνάει από χωριά, πόλεις, χώρες και κράτη! Είναι και θεωρείται «η φλόγα της ειρήνης». Το 776 π.Χ. άρχισαν να καταγράφονται οι Ολυμπιονίκες, με πρώτο τον Ηλείο Κόροιβο, που νίκησε στον δρόμο του απλού σταδίου. Από τότε άρχισε λοιπόν και η Ολυμπιακή φλόγα να φωτίζει τους Αγώνες!
Συνδετικός κρίκος
Έχουν περάσει από την πρώτη επίσημη εμφάνιση της Ολυμπιακής Φλόγας στους σύγχρονους Αγώνες πάνω από 88 χρόνια. Ωστόσο, σύμφωνα με τους ιστορικούς, «η Ολυμπιακή Φλόγα εμφανίστηκε και χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Άμστερνταμ το 1928, πριν από 96 χρόνια»! Να προσθέσουμε
πως «η επίσημη τελετή αφής και η λαμπαδηδρομία εισήχθησαν κατά τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου το 1936». Εδώ να σημειώσουμε ότι, παρά το γεγονός πως «είχαν την αρχή τους σε ένα φασιστικό καθεστώς, οι τελετές συνεχίστηκαν με επιτυχία και κανείς σήμερα δεν τις συνδέει με αυτό».
Ακόμη πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι «εμπνευστής της ιδέας για την αφή της Ολυμπιακής Φλόγας φέρεται ο Γερμανός καθηγητής Καρλ Ντιμ. Η καινοτομία αυτή κατάφερε όχι μόνον να διασωθεί, αλλά και να αποτελεί σήμερα κορυφαία στιγμή για κάθε Ολυμπιακή διοργάνωση, κυρίως χάρη στον βαθύτερο συμβολισμό της». Και να προσθέσουμε πως «η φλόγα, σύμφωνα και με τον μύθο του Προμηθέα, είναι σύμβολο του ανθρώπου και της ανθρώπινης εφευρετικότητας, μα κυρίως αποτελεί τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στους αρχαίους και στους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι «ένας από τους σκοπούς του Ολυμπισμού είναι να συγκεντρώσει όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους σε μία Ολυμπιακή κίνηση και σίγουρα η αφή της φλόγας και η λαμπαδηδρομία είναι ο πιο κατάλληλος τρόπος για την επίτευξη αυτού».
Στο επόμενο φύλλο του «Π» θα αναφερθούμε με λεπτομέρειες στους Ολυμπιακούς Αγώνες, τότε και σήμερα.