Συναγερμός για καλοκαίρι «κόλαση» από τις φωτιές

Πυροσβεστική και Πολιτική Προστασία το τελευταίο 15ήμερο αντιμετωπίζουν καθημερινά περισσότερες

από 48 αγροτοδασικές πυρκαγιές σε όλη τη χώρα

Σε κατάσταση συναγερμού έχουν τεθεί Πολιτική Προστασία και Πυροσβεστική, αν και μας χωρίζουν λίγα εικοσιτετράωρα από την επίσημη έναρξη της αντιπυρικής περιόδου (σ.σ. την 1η Μαΐου), καθώς οι πρώτες δασικές πυρκαγιές έχουν κάνει την εμφάνισή τους και οι προβλέψεις των μετεωρολόγων είναι δυσοίωνες.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το διάστημα από τις 18:00 το απόγευμα της 8ης Απριλίου έως τις 18:00 το απόγευμα της 24ης Απριλίου εκδηλώθηκαν σε όλη τη χώρα 731 αγροτοδασικές πυρκαγιές εκ των οποίων οι 665 αντιμετωπίστηκαν άμεσα, ενώ στις υπόλοιπες περιπτώσεις δόθηκε μάχη με επίγεια και εναέρια μέσα. Δεν είναι τυχαίο ότι ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Βασίλης Κικίλιας έκρουσε από τώρα τον κώδωνα του κινδύνου, κάνοντας λόγο για «μια μάχη εθνική που μας αφορά όλους» και προσθέτοντας πως «έτσι θα πάμε όλο το καλοκαίρι. Είναι μια τεράστια μάχη, μια πολύ μεγάλη προσπάθεια και παρακαλώ θερμά σε αυτό το σύστημα, στο οποίο έχουμε οργανώσει τους εθελοντές και τους πολίτες –η Αστυνομία είναι εκεί και βοηθάει, όπως και ο Στρατός και οι δασεργάτες μας– να συνδράμουμε όλοι μας».

Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και η επιστημονική κοινότητα, που προειδοποιεί για ένα καλοκαίρι ακόμη πιο δύσκολο από το περσινό, με πολλές πιθανές εστίες ανάφλεξης και μεγάλες πυρκαγιές. «Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής έχουν ανεβάσει τις θερμοκρασίες και δημιουργούνται ανησυχητικές συνθήκες για ένα ακόμη πιο θερμό και ξηρό καλοκαίρι», σημειώνει ο καθηγητής και πρόεδρος του τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, Αλέξανδρος Δημητρακόπουλος.

Η Ελλάδα βίωσε τον πιο θερμό χειμώνα των πολλών τελευταίων ετών, ο οποίος μάλιστα συνδυάστηκε με περιορισμένες χιονοπτώσεις και βροχοπτώσεις, ενώ στα δάση μας εντοπίζεται ένα εκρηκτικό μείγμα ξηρασίας, υψηλών θερμοκρασιών και συσσωρευμένης εύφλεκτης ύλης. Ακόμη και ορεινές περιοχές, σε πολύ μεγάλο υψόμετρο, που μέχρι πρότινος θεωρούνταν σχετικά ασφαλείς λόγω αυξημένης υγρασίας, πλέον προβληματίζουν τους επιστήμονες που κάνουν λόγο για πρωτοφανή πύρινη απειλή το φετινό καλοκαίρι. Η φωτιά που ξέσπασε στα Πιέρια Όρη στις αρχές του μήνα και κινητοποίησε τουλάχιστον για τρεις ημέρες τον κρατικό μηχανισμό είναι ένα τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα. «Αυτή την

περίοδο έχουμε αυξημένη δραστηριότητα πυρκαγιών. Είναι συνθήκες πολύ ανησυχητικές, χρειάζεται πολλή προσοχή, γιατί όσο θα πηγαίνουμε προς το καλοκαίρι, οι μετεωρολογικές συνθήκες θα γίνονται πιο δύσκολες», διαμηνύει ο Θοδωρής Γιάνναρος, πυρομετεωρολόγος-ερευνητής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Κι ακόμη το ημερολόγιο δείχνει μόλις 27 Απριλίου...

Από νωρίς σε θέσεις μάχης

Γνωρίζοντας τις «εκρηκτικές» συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί, ο κρατικός μηχανισμός προσπάθησε ακόμη και τον χειμώνα να διορθώσει λάθη και παραλείψεις δεκαετιών. Με σύγχρονα τεχνολογικά μέσα – όπως το ευρωπαϊκό σύστημα δορυφόρων «Copernicus»– με drones, με αυτοψίες κ.ά., έγινε μία μεγάλη προσπάθεια για διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών και για απομάκρυνση καύσιμης ύλης από τα δάση. Φυσικά πρόκειται για μέτρα που από μόνα τους δεν θα μπορούσαν να ανακόψουν μία πύρινη κόλαση, ωστόσο αποτελεί κοινή παραδοχή ότι δόθηκε βάρος στην «στην ανάπτυξη πολιτικών και στρατηγικών με επίκεντρο την πρόληψη», όπως επεσήμανε και ο κ. Κικίλιας. Το νέο επιχειρησιακό σχέδιο του Πυροσβεστικού Σώματος προβλέπει ότι τα οχήματα πρώτης κινητοποίησης (σ.σ. μετά την ειδοποίηση από το Κέντρο Επιχειρήσεων για συμβάν) αυξάνονται από ένα σε δύο, ενώ γίνεται προσπάθεια να αυξηθούν και τα μέλη των πληρωμάτων τους. Παράλληλα, το τρίτο όχημα που θα φτάνει για να επιχειρήσει θα έχει μαζί του και αξιωματικό, ο οποίος θα ενημερώνει τους ανωτέρους και ανώτατος αξιωματικός (σ.σ. αρχιπύρχος και άνω) θα δίνει σαφείς κατευθύνσεις για την αντιμετώπιση τυχόν μεγάλης πυρκαγιάς.

Μία ακόμη αλλαγή έχει να κάνει με την αξιοποίηση των δυνάμεων που θα φτάσουν στην Ελλάδα ως ενισχυτική δύναμη από άλλα κράτη. Πλέον, τα πληρώματα αυτά θα βρίσκονται σε «πλήρη» επιχειρησιακή δράση και όχι σε «αναμονή» όπως συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια, κάτι που σημαίνει ότι εντάσσονται σε πρόγραμμα... βαρδιών, όπως οι Έλληνες συνάδελφοί τους. Κομβικός ρόλος προβλέπεται και για τους άνδρες των Ειδικών Μονάδων Δασικών Επιχειρήσεων (ΕΜΟΔΕ) –ευρύτερα γνωστοί ως «δασοκομάντο»– οι οποίοι πλέον θα επιχειρούν, εκτός από την Αττική (Ελευσίνα), στη Θεσσαλονίκη, το Ηράκλειο, τη Λαμία, τα Ιωάννινα και την Πάτρα, από ακόμη 10 περιοχές της χώρας και συγκεκριμένα: Αλεξανδρούπολη, Κοζάνη, Τρίπολη, Βόλος, Ρόδος, Μυτιλήνη, Χίος, Σάμος, Κέρκυρα, Κεφαλλονιά. Μάλιστα, για τα στελέχη των ΕΜΟΔΕ (σ.σ. ο Βασίλης Κικίλιας έκανε λόγο για ενίσχυση φέτος με άλλα 700 άτομα), προβλέπεται πλέον και μετακίνηση προς τα πύρινα μέτωπα όχι μόνο με αερομεταφορά, αλλά και με έτερα μέσα. Σε ό,τι αφορά τα εναέρια μέσα προβλέπεται απογείωση στο πρώτο 20λεπτο από την έναρξη της φωτιάς, ενώ ο στόλος θα είναι εφάμιλλος του περσινού (σ.σ. 88 αεροσκάφη και ελικόπτερα).

Τέλος, σε ό,τι αφορά τη συνεργασία Πολιτικής Προστασίας και Πυροσβεστικής με άλλους φορείς, πλέον είναι υποχρεωτική η παρουσία υποστηρικτικής ομάδας της Δασικής Υπηρεσίας στο μέτωπο, ενώ σε real time θα γίνεται ενημέρωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που υποχρεούνται να έχει σε ετοιμότητα εθελοντικές ομάδες, υδροφόρες καθώς και μηχανήματα έργου για διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών. Μάλιστα, για πρώτη φορά φέτος, οι πολίτες-ιδιοκτήτες οικοπέδων θα πρέπει να δηλώνουν σε μία νέα ψηφιακή πλατφόρμα τις εργασίες καθαρισμού που έχουν κάνει στην περιουσία τους.