Amordad Weekly Newspaper

پارسی بنویسیم پارسی بگوییم

- نویسنده بیژن دانش

زینپس در این نوشتار نکتههای ویرایش را بازگو میکنیم. امید است که در میان نهادن این دادهها (:اطالعات) گامی شایان نگرش در راستای درستنویسی باشد. آبداده، آبدیده: «آبداده» به چم (:معنا) فلز سخت اســت. «آبدیده» به چم چیزی است که فاسد شده باشــد. بهتر است که برای فلز از واژهی «آبدیده» بهره نبریم. آپاندیــس، آپاندیســی­ت: «آپاندیس» واژهای اســت فرانســوی و نام بخشی از روده. «آپاندیســی­ت» نام بیماریای است که با اندام «آپاندیــس» پیوند دارد. پس، همه «آپاندیس» دارند ولی بخش کوچکی از مردم بیماری «آپاندیسیت» دارند. نباید ایــن دو واژه را جابهجا به کار برد. در زبان پارسی به جای واژهی «آپاندیس» از واژهی «آویزه» و به جای واژهی «آپاندیسیت» از واژهی «آماس آویزه» بهره میبرند. آج، عاج: این دو واژه همآوا هستند. «آج» واژهای است پارســی و به چم برجستگی که امروزه برای الســتیک خــودرو به کار میرود. واژههای اژ، اژده، آجیده، آجیدن و آجین واژههای پارسی دیگری هستند که با واژهی آج همریشهاند. «عاج» واژهای است تازی (:عربــی) و به چم دندان پیل. برخی از پارسینویسـ­ـان از واژهی «پیلسته» به جای واژهی «عاج» بهره میبرند. پیلسته برآمده از دو واژهی «پیل» و «سته» است. «سته» برگرفته از واژهی پارسی «استخوان» است. آخور چهارپایان: «آخور» جای خوراک خوردن چهارپایان است و افزودن واژهی «چهارپایان» بــدان بیهوده اســت. بایــد واژهی «آخور» به تنهایی به کار رود. آذر، آذار، آزر: «آذر» نام نهمین روز در هر ماه از گاهشــماری زرتشتی و همچنین نام نهمین ماه گاهشــماری زرتشــتی و خورشیدی است. «آذار» نام ششــمین ماه از گاهشماری سریانی است؛ ریخت نوشتاری این واژه با «ذ» است و نباید آن را به گونهی «آزار» نوشت. «آزر» نام عموی ابراهیمپیا­مبر است. آرایه، آرائه: آرایه واژهای پارسی است و ریخت نوشــتاری آن با «ی» اســت و باید آن را به گونهی «آرایه» نوشت. آر، عار: این دو واژه همآوا هستند. «آر» واژهای اســت فرانســوی و به چم یکصد متر مربع. «عار» واژهای اســت تازی و به چم «ننگ» و «شرم»؛ بهتر است به جای این واژه از واژگان پارسی «ننگ» و «شرم» بهره ببریم. آری، عاری: این دو واژه همآوا هستند. «آری» واژهای اســت پارســی و به چم بله. «عاری» واژهای است تازی و به چم نداشتن چیزی.

Newspapers in Persian

Newspapers from Iran