روزگار مادها (بخش سوم)

سرگذشت ایران )60( دودمان آرباکس (بخش دوم)

مادها در هزارهی سوم پیش از میالد

ســندهای اســتواری از بودن مادها در باختر (:غرب) فالت در هزارهی سوم در دست است. از نام برده شدن از ســکونتگاهی در پیوند با مادها در نبشــتهای از سارگن اَِکدی گرفته تا نبشــتهای از نََرمسین (نارامســین) اَِکدی که آشــکارا ســخن از تاختن مادها کرده است و نمونههایی چنین همگی سندهای نیرومندی برشمرده میشوند. ریاضیات گاهنگاری دادههای پارسی-یونانی نیــز با گاهنــگاری زمانی دادههــای میدانی همخوانی دقیقی دارد. از میان هشــت شــهریار یک دودمان کهن مادی هزارهی ســومی، دو چهرهی فرجامین، نیوکار مادس (مادیــای جادوگر) و فارنوس، کردارهایی گزارششده دارند. نیوکار مادس چندین نبــرد با ارمنیها انجام داد و حتا بر سرزمینشــان نیز چیره شــد، اما سرانجام به دست آنها کشته شد. فارنوس نیز پس از ۰۴ ســال شــهریاری، به دست پادشاهی که گویا همان انوبنینی بوده است، کشته شد. از همــهی دادههای دیگر و ریز همین دادهها در اینجــا که بگذریم، نکتهی برجســته این اســت که کرسیهای مادشناسی جهان امروز و مدعیان اســتادی این بخــش از تاریخ ایران، توان وارســی این دادهها را ندارند و با افســانهای بودن این دادهها، خود را آسودهذهن کردهاند. این در حالی اســت که در سرزمینهای دیگر کوچکترین دادهها را وارســی و در بیشتر موارد اثبات کردهاند. به هر روی، تا این آشــفتهبازار بر پا است بهتر اســت دنبالهی موضوع را در بخش سپســین و دربارهی همان چهار شهریار کالســیک مادی یعنی دیااُکــو، ْفَرورتی، هوو ْخشتره و ایشتوویگو (اژیدهاک) پیگیر شویم و فراموششدگان را همچنان خفته نگه داریم.