سقرات (۹۹۳-۰۷۴ پیش از مسیح)

سوکراتیس یا همان سقرات، اندیشمند و فیلسوف یونان کالسیک اهل آتن و یکی از بنیانگذاران فلسفهی غرب و نخستین فیلسوف اخالق در باخترزمین است. شوربختانه سقرات هیچگاه دربارهی اندیشه و نگرههای خود گفتاری ننوشته است و ما هرگونه آگاهی دربارهی او و گفتههایش را بیشتر از نویسندگان باستان مانند آنتیستنس، آریستیپوس و آریستوفان و شاگردانش همچون افالتون و ِگزنُفون به دست آوردهایم. بعضی از پژوهشگران اروپایی باور دارند که: افکار ایرانی و جهانبینی زرتشت پیش از زمان سقرات به یونان راه یافته و گسترش آن در اندیشههای اندیشمندان یونان، همچون فرکودس، فیثاغورس، هراکلیتوس و نیز در اندیشههای اورفئوسی شایستهی بررسی گواهان بسیاري در دست است که سقرات با ایرانیان پیوند و گفتوگو داشته است. برای نمونه گفته شده که گزنفون در مدرسهی درس سقرات، با جوانی بهنام پروکسن از اهالی بئوسی دوست شد. این جوان به کوروش کوچک، برادر اردشیر درازدست، پادشاه ایران بسیار نزدیک بود و او را به مسافرت بهسوی آسیاي صغیر دعوت کرد تا به همنشینی و گفتوگو با کوروش نایل آید. گزنفون که از رقابت و حسادت شهرهاي آتن و جنگهای خانوادگی به تنگ آمده بود، با وجود مخالفت استادش، سقرات، دعوت پروکسن را پذیرفت و با کوروش دیدار کرد و اعتماد و محبت او را به خود جلب کرد. پس بیگمان دسترسی سقرات به آموزههای زرتشت، همانند دیگر هماندیشانش آسان بوده سقرات سرانجام در دادگاهی پرآوازه به انگیزهی گسترش فساد و تبلیغ ادیان بیگانگان! و بهجايآوردن آفتابپرستی (آیین ستایش خورشید) و بیاعتقادی به خدایان یونانی، متهم و به مرگ محکوم شد. او پس از نوشیدن جان شوکران جان باخت. (سال ۹۹۳ پیش از مسیح) مشهور است که او بخشی از آموزههای خود را از مغی با نام گبریاس (گوبریاس) آموخته بوده