Iran Newspaper

مهمترین مجله فکاهه تاریخ روزنامهنگا­ری ایران

- حسن همایون روزنامه نگار

دفتــر مؤسســه توفيــق در خيابــان اســتانبول، ضلــع غربى خيابــان اللهزار شــماره 128 قــرار داشــت. روزنامــه، هفتهنامــه، ماهنامــه، ســالنامه و كتــاب توفيــق برای دهههــا در اين محل چاپ مىشد؛ تا سال .135۰

به گفتــه فريده توفيــق توالت توفيق پــر بــود از شــعار و نوشــته! انــگار تنهــا بــرای رفــع حاجــت آن جــا نمىرفتنــد بلکــه گاه برای مطالعه ســر از مســتراح در مىآوردنــد. از آنجــا هــم بهعنــوان «مركــز مطالعــات فکاهــى» يــاد مىكردنــد. جلســات تحريريــه در روز خاص و ســاعت معين برپا مىشــد. در فاصله هر جلسه نيز فشرده اخبار مهم مطبوعــات، راديــو، تلويزيــون و حتــى شــايعهها فهرســت مىشــد، بــه تعداد افراد جلســه تکثير مىشــد. كنار فشرده خبرها هــم كاغذ، قلم، مداد، پاکكن و مدادتراش مىگذاشتند.

بر اســاس خبرهــا در ســکوت البد با نــوک مدادهای زير لب به ســوژهها فکر مىكردنــد. بــرای اعضــای جلســه نيــز يونيفــورم خاصى طراحى شــده بود، به رنگ ســرمهای، كالهــى نيز بافته شــده بــود، كاســهای بــه ســياق كاله توفيــق بنيانگــذا­ر مؤسســه، بعــد فکــر كــردن ســوژهها نوشــته و طراحى مىشد. بعد نوبت مىرســيد بــه رد و قبــول مطالب نوشــته شــده؛ اگر مطلب قبول مىشــد امــا بهدليــل سانســور دولتى غيــر قابل چــاپ بــود بــا ُمهــر تنــد سياســى، تنــد مذهبــى، تند جنســى بايگانى مىشــد. آرشــيو بزرگى از كارهای خالق و جذاب در آن ســالها در مجلــه توفيق درســت شــده بود، كه مجال نشــر پيــدا نکردند. بــه گفتــه فريــده توفيق در ســال 1358 در بلبشــو و بىنظمىهــا­ی بعد انقالب همه از بين رفتند.

مجلــه توفيــق از 13۰2 تــا چهــل و هشــت ســال بعد، در دورههايى توقيف شــد و وقتــى توفيــق، توقيف مىشــد يا موقتاً بــه محاق مىرفــت پرچم مجله نيــم افراشــته در نمايندگىهـ­ـای آن مجله باال مىرفــت. پرچم يکى از دهها نشــان و نمادی بود كــه در مجله توفيق به كار گرفته مىشــد. گوشهای از پرچم، عکــس مرد و زنى بود ســوار بر خری كه پشتسرشــان هم بچــه ميمونى ســوار بود. شــوخى و گاه لودگــى از ويژگىهای كار و فعاليت در توفيق بود.

توفيــق چهــل و هشــت ســال عمــر كــرد و نــه تنها با مــردم و عادتهای بد ايرانىها كه بسياری وقتها با صاحبان قــدرت شــوخى كرد تــا بلکه افــراد اعم از رعيــت و صاحــب قــدرت متوجــه اشتباههایش­ان شوند.

 ??  ??

Newspapers in Persian

Newspapers from Iran