در تکاپوی فرمهای معاصر

حسين بهزاد به تشویق فتوح السلطنه کتاب خطی خمسه نظامی را تصویرســازی کرد با مينياتورهایی کم نظير، بعد به توصيه فتوح الســلطنه راهی اروپا شــد تا کتاب خمســه را آنجا بفروشــند. بهزاد در 21 ســالگی کارگاه نقاشــی مينياتور خــود را راه انداخت و بعد از ســالها ســختی در معيشــت و زندگی کارش رونق گرفت. در ابتدا از آثــار پيشــينيان کپــی میکرد و بــه اروپایيان میفروخــت. در این دوره به مطالعه آثار نقاشان قدیم ایران در مجموعههای لوور ...و پرداخت. آثار کمالالدین بهزاد و رضا عباســی را با اســتادی تمام کپی میکرد. به اســتخدام ارتش درآمد و بســرعت از آنجا استعفا داد. با دختر صاحبخانه خود به نام سکينه مهرورزی ازدواج کرد و پســری به دنيا آورد به نام پرویز. در این دوره برای صدرالممالک وزیــر دربــار کار میکــرد و کتابهــای خطــی او را مصــور میکرد. و همينطور برای موزهای که شاهزاده ارفعالدوله در موناکو داشت. کارهای بهزاد تا اینجا بســيار استادانه بودند اما کپی بودند و بيشتر بــرای فروش و تجــارت تهيه شــده بودند به خاطر نامــی که بهزاد فراهــم کرده بود آثــارش را با عنوان عتيقــه اروپایيان میخریدند. امــا در دوره متفقيــن کار بهــزاد گرفــت و او از اینجا بــه بعد بود که شــروع کــرد آثاری را پدیــد بياورد که دیگــر کپی نبودنــد. تابلوهای بینظيــر فردوســی، فتــح بابــل، ایوان مداین، شــب قــدر حافظ از یادگارهــای این دوره بهزاد هســتند. بهزاد در مجموع از این تاریخ به بعد 17 نمایشگاه در داخل و خارج از ایران برگزار کرد و چندین جایزه بينالمللی گرفت. حســين بهزاد نخستين کسی بود که هنر مينياتــور ایرانــی را بعــد از دوره صفوی به فرمهــای معاصرتر گره زد و رفتــاری نــو در آن به وجود آورد کــه در ادامه مکتب و نگاهش بــه مينياتورهایــی که اکنون میبينيم رســيد و در آنها بعد ســوم به فضای مينياتور وارد میشــود. یعنی این نوع نگاه به زیبایی شرقی در ترکيــب با رفتــار معاصران غربــی در واقع ریشــه در آثار متأخر حســين بهزاد دارد. حســين بهزاد ســرانجام در غــروب 21 مهرماه سال 1347 در سن 74 سالگی در تهران درگذشت.