پنجهدرپنجهغولها

شواهد نشان از آن دارد که فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا» وحید جلیلوند شانس چندانی برای حضور در فهرست نهایی ندارد

کار چندان ســختی نیست که از همین حاال فیلمهایــی چــون «مــرد اول»، «ســتارهای متولــد میشــود» و «رومــا» را در میــان کاندیداهــای اصلــی جوایــز معتبــر و مهم اســکار تصور کنیم. جوایز اســکار که امسال نــود و یکمیــن دوره خود را ســپری میکند، 24 شــاخه دارد و نامزدهــای نهایــی کــه در تمامیردههامنهایقسمتبهترینفیلم، پنج مورد هستند (در شاخه برترین فیلم 9 یا 10 فیلم کاندیدا میشــوند) در دهه ســوم دیمــاه معرفی میشــوند؛ بااین کــه در دو سالاخیرفیلمهاینیمهمستقلومتعلق به استودیوهای کوچک همچون «مهتاب» (7102)و«شکلآب»(8102)اسکاربهترین فیلم ســال را ربودهاند، پیشبینی میشود امســال زمــان بازگشــت و جــوالن مجــدد اســتودیوهای بــزرگ و کارهای پرطمطراق آنها به جمع فاتحان باشد. هرچند امسال هم ســهم فیلمهای مســتقل در رقابت با جریانهای هالیوودی اندک نخواهد بود. از جمعفیلمهایموفقدررقابتاسکار9102 کهدستپختاستودیوهایکوچکومستقل هستند،میتوانبه«محبوب»،«اگرخیابان بیل قادر به حــرف زدن بود»، «تحصیالت غلــط کامــرون پســت»، «متأســفم کــه مزاحمــت شــدم»، «نفرتــی کــه ارزانــی میداری» و «پســر حذف شــده» اشاره کرد. درهر حال شــکی نیست که امســال، سالی پــر بار برای فیلمهای ژانر وحشــت (هارور) و البتــه کمیک استریپهاســت که به یمن اولین نســخه بلنــد از روی داســتان «پلنگ ســیاه» خودنمایی تازه و فوقالعــادهای در گیشههاداشتهاند. ■ چازلدوبارهمدعیشدهاست دیمییــن چــازل امریکایــی کــه دو ســال پیــش بــا موزیــکال «الاللند» جوایــز اصلی اســکار را ربود، امســال هم با «مرد اول» که داســتان دســتاوردهای نیــل آرمســترانگ اولیــن فضانورد فــرود آمده بر کره مــاه (در ســال )1969 اســت، شــانس زیــادی بــرای تصاحــب چند اســکار تــازه دارد و بــا توجه بــه اینکــه وی فقــط 33 ســال ســن دارد. توفیقهای او باور نکردنی بهنظر میرســد، حریف اول او میتواند یک فیلم هالیوودی دیگــر بهنام «ســتارهای متولد میشــود» با کارگردانــی و بازیگری بردلی کوپر امریکایی باشــد که البتــه یــک کار اوریژینال نیســت و چهارمیــن بازســازی از روی داســتانی محسوب میشــود که آشنایی دو موزیسین جوان در شــهر لسآنجلــس و تالش هر دو را برای اوجگیری در حرفهشــان به نمایش میگذارد. هر ســه نســخه قبلــی A Star is« »Born بســیار موفق بودند ولی این یکی بر خالفتمامپیشبینیهایقبلینزدیکتر از آنها بهجوایز اسکار است و حتی دو بازیگر نقش اصلی که یکی خود بردلی کوپر است اقبالقابلتوجهیبرایفتحجوایزبهترین بازیگران نقش اول سال را هم دارند. ■ استمرارموجمکزیکی هر خصلــت پر زرق و برقی کــه در دو فیلم فوقمیبینید،درتضاد081درجهایبافراق و افسوســی اســت که تار و پود «روما» فیلم تقریباً زندگینامهای جدید آلفونسو کوارون مکزیکــی را لبریــز کرده و این فیلــم را فاتح شــیر طالیی ونیز کــرده و از آنجا که هالیوود در سه ســال از 5 سال گذشته اسکار برترین فیلم ســال و مجموعهای از مجســمههای طالیــیاش را بــه فیلمهــای مکزیکــی («جاذبــه»، «بازگشــته از مــرگ» و «شــکل آب») اهــدا کــرده، دور از ذهن نیســت که با «روما» نیز برخورد مشابهی صورت پذیرد. «رومــا» شــرح رنجهــا و محدودیتهــای زندگــی کوارون و شــاید هــر مکزیکی طبقه پایینی در زاغههای مکزیکوســیتی و در ایام نوجوانی آنها اســت. فیلمهای دیگری هم هستند که احتمال کاندیدا شدنشان برای اســکار بهتریــن فیلم ســال اندک نیســت؛ ازجمله «پسر حذف شده» با بازی تحسین شــده اســتیو کارل و تیموتــی چاالمــت (که کاندیدایی هر دویشــان در شاخه بازیگری بســیار محتمل اســت)، «کالنزمن ســیاه» جدیدترین فیلم مبتنی بر تبعیضنژادی اســپایک لــی و همچنیــن «کتــاب ســبز»، «محبــوب»، «راپســودی بوههمیــان»، «معاون»و«بیوهها». ■ فونتریریامککویین؟ ً درشاخهبهترینکارگرداننیزطبعااولویت با فیلمســازانی اســت که فیلمهــای نامزد اسکاربرترینکاربلندسالراساختهاندوآنها چازل، کوپر، کوارون و اســپایک لی هستند و به آنها بیفزایید بری جنکینز را که دو ســال پیش با «مهتاب» اسکار برترین فیلم سال را ربــود و امســال با فیلم «اگــر خیابان بیل قادر به حرف زدن بود» آمده است. از سوی دیگر، به نظــر میرســد، «الرس فونتریر» فیلمســاز نامــدار دانمارکی که از پیشــروان مکتب فیلمســازی «دوگما» طی 25 سال اخیر بوده، بهخاطر ارائه یک فیلم ترسناک و روانــی جدیــد بهنــام «خانــهای کــه جک ســاخت» (با بازی مت دیــالن و برونو گانز) موردتأییدوسیعترآکادمیعلومسینمایی وهنرهایتصویریکهنهاداهداکنندهاسکار اســت، قرار بگیرد و نامش جــزو نامزدهای این رده باشــد. البته احتمــال قویتر نامزد شــدن مجدد «استیو مک کویین» است که شش سال پیش اسکار برترین فیلم سال را با 12« ســال برده بودن» کسب کرد و امسال با«بیوهها»عرضانداممیکند. ■ همهرقبایقدرتمند«بــدونتاریخ،بدون امضا» همه اینها جدا و متفاوت با اســکار برترین فیلــم «خارجــی» (غیــر انگلیســیزبان) ســال اســت که ایران «بدون تاریخ، بدون امضــا»ی وحید جلیلونــد را به نمایندگی از خویش به آکادمی اســکار معرفی کرده است؛ گرچه شانس آثاری چون «سارقان مغازه» از ژاپن، «سوختن» از کره جنوبی، «مرز»ازسوئد(وباکارگردانیعلیعباسی ایرانیتبار)، «پرندگان راه» از کلمبیا و البته «روما»برایکاندیداییوپیروزیدرعرصه اسکارخارجیبسیاربیشتراست.برایرفع هــر ابهامــی در این زمینه، آکادمی اســکار طــی هفتههــای آتی بــا حذف حــدود 80 مدعی اولیه یک فهرست 9 فیلمی حاوی نامزدهــای اصلی را انتشــار خواهــد داد و 5 نامزد نهایی را از درون همین فهرســت برخواهدگزید.