آیاهوشمصنوعیجایگزینخبرنگارانم یشود
اگر به شما گفته شود برخی از گزارشهای خبری جدیدی که در روزنامهها خواندید به وسیله دســـتگاههای خودکار مبتنی بر هوش مصنوعی نوشته شـــده است باور میکنیـــد؟ در ســـال 2018 میالدی بیش از هـــر زمان دیگـــر هـــوش مصنوعی در عرصه روزنامهنگاری مورد اســـتفاده قرار گرفـــت و شـــرکتهای بـــزرگ خبری به کمک الگوریتمهای هوشمند، پروژههای نرمافزاری و پلتفرمهای برنامهنویســـی سعی کردند تواناییهای تحریریه خود را تقویت کنند و نتیجه این تالشها اتفاقی بهنـــام «روزنامهنگاری خـــودکار» را رقم زد. آن طور که « َمت کارلســـون» نویسنده کتـــاب «گزارشـــگر روباتیـــک» میگوید، «روزنامهنگاری خـــودکار» به یک فرآیند الگوریتمـــی گفته میشـــود کـــه دادهها را به متون مبتنی بر اســـتانداردهای خبری تبدیل میکند و در این فرآیند هیچ گونه مداخلهانسانیصورتنمیگیرد. با ظهور پدیـــدهای بهنـــام کالن دادهها و فناوریهای الگوریتمـــی، روزنامهنگاری به ســـمت خودکار شـــدن پیش میرود و این روزها نحوه تهیه و تولید خبر بســـیار متحول شده است. خبرگزاری «آسوشیتد پرس» بهعنوان یکی از مراکزی که بخوبی این مســـأله را درک کرده اســـت در سال 2018 میـــالدی یـــک ســـرویس جدید با نام «بینـــش خـــودکار» در تحریریه خود راهاندازی کرد که ســـردبیر آن یک روبات بهنام «ُورداِسمیت» بود و او میتوانست دادههـــا را به گزارشهـــا و مقاالت خبری تبدیل کند. ولی به نظر شما این مسیر در آیندهچگونهپیشمیرود؟ ■ هوشمصنوعیروزنامهنگاری در ســـال 2018 برای نخستین بار فناوری هوش مصنوعی )AI( و یادگیری ماشینی )ML( بهصـــورت رســـمی فعالیت خود را در مراکـــز خبـــری آغـــاز کـــرد تـــا قوای رســـانهای را تقویـــت کنـــد. «واشـــنگتن پســـت»، «آسوشـــیتد پرس» و «رویترز» از نخســـتین روزنامهها و خبرگزاریهای جهان بودند که ســـال گذشته برای اولین بار بخشی از فرآیند تولید و انتشار اخبار را بهسیستمهایمبتنیبرهوشمصنوعی واگـــذار کردند و بر این اســـاس گفته شـــد روزنامـــه «واشـــنگتن پســـت» در ســـال 2018 میـــالدی در مجمـــوع 850 خبر را بدون دخالت انســـان و به کمک سیستم روباتیک خـــود منتشـــر کرد. ایـــن اتفاق آغـــاز راهی بود تا کارشناســـان بر اســـاس آن پیشبینـــی کننـــد کـــه در ســـال 2019 میالدی عرصه روزنامه نگاری بهصورت جامع زیر نظر فنـــاوری هوش مصنوعی فعالیتهایخودراپیشببرد. اواخر ســـال گذشـــته خبرگزاری رســـمی «شـــینهوآ» چین با اســـتفاده از فناوری هوش مصنوعی یک روبات گوینده ارائه کرد که میتوانســـت بـــه دو زبان چینی و انگلیســـی اخبار را بخواند. شکل ظاهری و صدای این گوینده مصنوعی براســـاس «ژانـــگ ژائـــو» مجـــری معـــروف چینی ساخته شـــد و خبرگزاری مذکور توضیح داد این سیســـتم میتوانـــد بهصورت 24 ساعته تمامی اخبار را پس از وقوع آنها در اختیار مردم بگذارد و هزینههای مربوطه را به میزان قابل مالحظه کاهش دهد. البته معرفی این روبات انتقادات فراوانی را هم بهدنبال داشت و برخی کارشناسان اعالم کردند فناوری مذکور از درک اخبار جعلی و واقعی عاجز است و این احتمال وجـــود دارد چنین سیســـتمهایی بتوانند باعث فریب و گمراهی مردم شوند. ■ روزنامهنگاریدادهای «روزنامهنگاریدادهای»ازجملهمباحث جدید محســـوب میشـــود که این روزها در عرصه رســـانه بســـیار مورد توجه قرار میگیرد تـــا روزنامهنـــگاران از این طریق بتوانند به کمک ابزارهای نوین مبتنی بر فنـــاوری هوش مصنوعـــی فعالیتهای خود را پیش ببرنـــد. ابزارهایی که در این زمینه ســـاخته میشـــوند در مـــورد تمام اتفاقـــات پیرامـــون بینـــش عمیقتـــر و اطالعاتبیشتریرادراختیارروزنامهنگار میگذارند و به او کمک میکنند با تحلیل دقیقتر بتواند گـــزارش نهایی را تکمیل کند. این عرصه نوظهـــور اهمیت زیادی دارد، زیرا روزنامهنگاران از این طریق میتوانند پیش از نگارش و ارائه گزارشهای خبری خود به مجموعه گستردهای از دادهها در یک زمینه بخصوص دسترســـی داشـــته باشـــند. ایـــن دادههـــا به کمـــک فناوری یادگیری ماشینی غربالگری میشوند تا بهصورت دســـتهبندی شـــده و براساس اهمیت خود به کار روند. «روزنامهنگاری دادهای» اطالعـــات تحلیـــل شـــده را در مقیـــاس گســـترده ارائه میکنـــد و در قالـــب یک ابـــزار کاربردی و بســـیار مهم روزنامهنگاری در رسانههای بزرگ مورد استفادهقرارمیگیرد. بهعنوان مثال در این زمینه گفته میشود «کنسرســـیوم بینالمللی روزنامهنگاران تحقیقی» برای انجام بررســـیهای الزم در مـــورد پرونـــده «اوراق پانامـــا» بیـــش از 2 میلیـــون دالر هزینـــه کـــرد و بخـــش اعظم ایـــن پولها صرف تحلیل اســـناد پیچیدهای شـــد که در نهایت نتیجه قابل قبولی را هم بهدنبال نداشت و این اتفاق در حالـــی صـــورت گرفـــت کـــه ابزارهای «روزنامهنـــگاری دادهای» هماکنـــون میتوانندپروندهمذکورراباهزینهکمتربه انجامبرسانند. سیســـتمهای تحلیل داده کـــه به کمک فنـــاوری هـــوش مصنوعـــی و یادگیـــری ماشینی فعالیت میکنند بسیار پیشرفته شـــدهاند. در حـــال حاضـــر بســـیاری از شـــرکتهای فعـــال در حـــوزه فنـــاوری بهدنبالتوسعهابزارهایجدیدیهستند که روزنامهنگاران به کمک آنها میتوانند اتفاقـــات و رویدادهـــای مهـــم در نقـــاط مختلف جهان را پیشبینـــی کنند و این سیســـتمها مبتنی بر روشهـــای آماری، اطالعات خود را در مورد اتفاقات مربوط بهآیندهنزدیکارائهمیدهند. مدلهـــای پیشبینیکننـــده کـــه طـــی ســـالهای اخیـــر در عرصـــه علمـــی و اقتصادی مورد استفاده قرار میگرفتند، هماکنون در قالـــب تکنیکهای نوظهور در عرصه روزنامهنگاری به کار میروند و در آینده نه چندان دور به دســـتیار اصلی عرصهرسانهتبدیلمیشوند.کارشناسان بـــر ایـــن باورنـــد کـــه اگرچـــه ابزارهـــای روزنامهنگاری مبتنی بر هوش مصنوعی همچنان در حال توسعه هستند، ولی این احتمـــال وجود دارد که در پایان دهه دوم از هزاره ســـوم میالدی این ابزارها بتوانند روزنامهنگاری مـــدرن را روی کار بیاورند. «دیوید کازِول» مدیر مؤسســـه رســـانهای «رینولـــد ژورنالیســـم» بر این باور اســـت که گسترش هرچه بیشـــتر عرصه تحت پوشـــش، تولید اخبار بر اســـاس نیازهای محلی،سرعتودقتباالوتواناییانتشار لحظه به لحظه اخبـــار از جمله مزایایی محســـوب میشـــود که هوش مصنوعی برای عرصه رسانه به ارمغان میآورد. به هـــر حـــال آن طور که عرصـــه جهانی رســـانه پیشبینی میکند، در سال جدید میـــالدی بـــرای نخســـتین بـــار در تاریخ روباتهـــای مبتنـــی بـــر فنـــاوری هوش مصنوعـــی و یادگیری ماشـــینی به رابط اصلیمیانرویدادهایخبریومخاطبان تبدیلمیشوند.