«نه» بغداد به حضور امریکاییها در عراق

در سفر غیر منتظره سرپرست وزارت دفاع امریکا به عراق اعالم شد

بــدون اطــالع و دعــوت قبلــی، پاتریک شاناهان سرپرســت وزارت دفاع امریکا روز گذشــته بــا هوایپمایــی نظامــی وارد خــاک عــراق شــد تــا طی دیــدار با مقامهای این کشــور، قدمی در راســتای خواســته رئیسجمهــوریاش مبنــی بــر اســتقرار نیروهای نظامــی امریکا در عراق، بردارد اما واکنش صریح و روشن بغداد او را در اجرای خواســته مافوقش ناکام گذاشــت و نخســتوزیر عــراق به صراحــت در دیــدار بــا او تأکیــد کــرد که کشــورش حضــور هیــچ پایــگاه نظامی خارجی را نمیپذیرد.

بــه گــزارش الجزیــره، شــاناهان کــه بــدون هیــچ برنامــه قبلــی و بیآنکه به مقامهای عراق، کشور میزبانش، اطالع دهد پس از پایان سفرش به افغانستان بهطــور ناگهانــی وارد بغــداد شــد و بــه خبرنــگاران گفت: «ما بــه دعوت عراق اینجا هستیم و منافعمان ایجاب میکند کــه ظرفیتهای امنیتی عراق را تقویت کنیــم. من میخواهــم از زبان خود آنها دربــاره نگرانیها و تحرکات سیاســیای کــه با آنهــا روبهرو هســتند، بشــنوم و بر اســاس آن مــا برنامهریزیهــای الزم را ترتیب بدهیم».

شــاناهان که پــس از برکنــاری جیمز متیس، ســکان وزارت دفاع امریکا را به دســت گرفت، به بغداد ســفر کــرد تا با عــادل عبدالمهــدی، نخســتوزیر این کشــور، دیدار و دربــاره خــروج نیروهای نظامــی امریکا از ســوریه و ورودشــان به عراق با او گفتوگو کند. اما عبدالمهدی با بیــان اینکه عراق حضــور هیچ پایگاه نظامــی در این کشــور را نمیپذیرد، آب پاکی را بر دســتان او ریخت و سفرش را بدون نتیجه گذاشــت. براساس گزارش منتشــر شــده از ســوی دفتــر مطبوعاتی نهاد نخســتوزیری عراق، او همچنین افــزود: «عــراق بــه صــورت مســتقل تصمیــم میگیــرد و تحــت تأثیــر نفوذ کشوری دیگر قرار نمیگیرد».

بــه گــزارش نهــاد نخســتوزیری، عبدالمهدی در این دیدار گفته که عراق در تــالش اســت روابــط خــود بــا امریکا را کــه در شکســت داعــش ســهیم بوده اســت، حفظ کند و بــه توافقهای میان دو کشــور پایبنــد بمانــد؛ توافقهایی که شــامل مبــارزه بــا تروریســم و آمــوزش نیروهای عراقی میشود نه چیز دیگری. نخســتوزیری عراق ضمن درخواست پشتیبانی برای برقراری ثبات، بازسازی و توســعه اقتصاد کشــور افــزود: «عراق موفقیتهای آشکاری را به دست آورده است و به دنبال شکست تروریستهای داعش بــا فداکاریهای فرزنــدان خود، انســجام اجتماعی و وحدت طیفهای مختلــف ملــت، شــاهد ثبــات اســت و زندگــی در شــهرهای کشــور از جملــه پایتخــت نیز بهتر از قبل شــده اســت». نخســتوزیری عــراق اعــالم کــرد ایــن تصمیم مستقل از نظارت و اعمال نظر کشــورهای دیگر است و هدف از اجرایی کــردن آن تأمین امنیــت و فرصتهای توسعه به نفع ملت خود است.

همچنین دفتر نخستوزیری عراق در بیانیــه خــود نوشــته کــه سرپرســت وزارت دفــاع امریــکا هــم تأییــد کــرده کــه هدفــش از این ســفر بررســی روابط دو کشــور در آینــده بــوده اســت و خاطر نشــان کــرده که واشــنگتن بــه همکاری در روابــط بــا بغــداد افتخار میکنــد و از برقــراری امنیــت و ثبــات در عــراق نیــز احســاس رضایــت دارد. او در این دیدار از تالشهــای دولت عــراق برای تأمین نیازهــای مردم تمجیــد و تأکید کرده که مأموریــت نیروهای امریکایــی در عراق مبارزه بــا داعش، آموزش نیروهای این کشــور و پشــتیبانی از آنها بــرای نابودی عناصر باقی مانده این گروه تروریســتی است.

دونالــد ترامــپ چنــدی پیــش بــا اعــالم اینکــه میخواهــد نیروهایــش را در پایــگاه هوایی عیناالســد، در شــمال غرب عراق، نگه دارد خشــم و ناراحتی مقامهــای ایــن کشــور را برانگیخــت. رئیسجمهــوری امریــکا صراحتاً اعالم کــرد هدفــش از این تصمیم این اســت کــه «ایــران را تحــت نظر بگیــرد». پس از آن، مقامهــای عــراق در واکنش خبر دادنــد کــه اجــازه نمیدهند کشــوری از خــاک عــراق بــرای پیشــبرد مقاصــد و اهداف خــود اســتفاده کند. آنهــا گفتند هدف واشــنگتن بــرای باقی مانــدن در عــراق، بــا توافقهــای پیشــین دو طرف مغایر اســت. یک روز پیش از سفر او به بغداد، عمــار کاظم یکــی از نمایندگان ائتالف دولــت قانــون در پارلمان عراق نیــز بــه خبرگــزاری اســپوتنیک گفــت: «عراق، پایگاه امریکاییها نیست و ما با این کشور برای ایجاد پایگاههای نظامی توافقــی نکردهایم. اکر نیــازی به حضور نیروهــای امریکایــی در عــراق باشــد، بایــد با موافقــت پارلمان ایــن تصمیم گرفته شــود». عمار حکیم، رهبر جریان حکمــت ملی عراق هم طی دیدار خود بــا رئیــس مجلــس ایــن کشــور، ضمن مخالفت با حضور نیروهای پیاده نظام و پایگاههــای نظامی خارجــی در خاک عراق بــر ضرورت حمایــت از مواضع و رویکــرد دولت درباره ایــن نیروها تأکید کرد.

شــاناهان در ســفر خــود بــه کابــل گفــت کــه امریــکا در نظــر نــدارد تعداد نیروهــای خود را در افغانســتان کاهش دهــد. انتقــال ســربازان امریکایــی از ســوریه به عراق، باعث بروز انتقادات و مخالفتهای بســیاری حتــی در داخل امریــکا شــد. در اعتــراض بــه تصمیــم خــروج نیروهــای امریکایــی از ســوریه، جیمز متیس از سمت خود کناره گرفت و کارشناسان نظامی از ترامپ خواستند جوانب مختلف این تصمیم را بررســی کند. در پی هشدارهای فراوان سرانجام قــرار شــد بــازه زمانــی خــروج نیروهای امریکایی از سوریه طوالنیتر شود. ■ تشدید اهمیت عراق برای امریکا

هماکنــون امریکا در عــراق، حدود 5 هزار و 200 سرباز دارد؛ از 16 سال پیش که امریــکا برای برکناری صــدام به مداخله نظامی در آن روی آورد، حضور سربازان امریکایــی در خــاک عــراق دائمــی بوده است. با پیگیری تحرکات امریکا میتوان به وضوح فهمید که عراق برای این کشور اهمیت ویژهای پیدا کرده است و درصدد اســت مأموریت تــازهایًرا در عراق آغاز کنــد. مأموریتی که ظاهرا بــر محور ایران میچرخــد و همــکاری و تعامــل میــان ایــران و عــراق را نشــانه گرفتــه اســت. از ســوی دیگــر، نیویورکتایمــز بــا انتشــار گزارشــی خبــر داده که دونالــد ترامپ به ایــن هم اکتفا نکــرده و درصدد اســت تا معامــالت اقتصــادی میــان دو کشــور را نیــز از بین ببــرد. به گزارش ایــن روزنامه امریکایــی، ترامــپ از مقامهــای عــراق خواســته تا وارد کــردن حاملهای انرژی از ایــران را متوقف کنند. اما از آنجایی که رهبــران عراقی بخوبــی آگاه هســتند که کمبود انرژی میتواند باعث بروز دوباره اعتراضــات مردمــی شــود و بیثباتــی سیاســی در این کشــور را تقویت کند، این درخواســت را رد کردهانــد. این مخالفت باعــث صدمــه خــوردن بــه دیپلماســی امریکا در برابر عراق شــده اســت و شاید بتواند روابط این دو کشــور را دســتخوش تغییراتــی کند. در چنیــن فضایی امکان نزدیکی عراق به ایران بیشــتر میشــود. هفتــه پیش طــی دیــدار نخســتوزیری عــراق بــا رئیــس بانــک مرکــزی ایــران، عبدالمهدی گفــت که مردم عراق نیز با تحریم و آســیبهایش آشــنا هستند و با مردم ایران همدردی میکنند.