فالحتپیشه:رأیگیریم یشد،پالرموتصویبنم یشد

یک روز قبل از آغاز نشست FATF در پاریس شایدتعویقتصمیمگیریمجمعتشخیص مصلحــت نظــام دربــاره الیحــه پالرمو خبر بــدی نباشــد؛ خبــری کــه میتوانــد حداقل شــانس تمدیــد تعلیــق ایــران از فهرســت کشــورهای غیرهمکار یا همان لیســت سیاه را زنــده نگــه دارد. چرا که رئیس کمیســیون امنیــت ملی و سیاســت خارجی مجلس در گفتوگــو با «ایــران» میگوید اگــر دیروز این الیحــه در مجمــع به رأی گذاشــته میشــد، قطعــاً رأی نمــیآورد و این یعنــی پایان کار FATF و بازگشــت ایــران بــه لیســت ســیاه. حالتی که همین دیــروز محمدباقر نوبخت گفــت اگــر رخ دهد، حتی برخی از کشــوهای دوست هم اعالم کردهاند که دیگر نخواهند توانســت بــا ایــران کار کننــد. او از ســختتر شــدن شــرایط در صورت رد لوایــح پالرمو و CFT هم ســخن گفته است. بر اساس آنچه برخی اعضای مجمع تشخیص گفتهاند، به دلیل طوالنی شدن روند اظهارات موافقان و مخالفان الیحه پالرمو کار به رأیگیری نهایی نرسید چرا که عالوه بر اعضایی که در جلسه دیروز ســخن گفتند، 9 نفر دیگر هم فرصت نطقنیافتندلذاجمعبندیدراینخصوص به جلسه بعدی مجمع موکول شد. با ایــن حال آیتاهلل آملــی الریجانی رئیس مجمــع تشــخیص مصلحــت نظــام در جلســه دیــروز و قبل از بررســی الیحه پالرمو گفتــه اســت «انســان احســاس میکنــد کــه اروپاییهــا بــا وجــود ایــن تعویــق و تعلیقی که در انجام کارهایشــان تا االن داشــتهاند در جریان اینســتکس، نشــان دادنــد چیزی که طلب میکنند فراتر از این حرفها اســت.» او افــزوده اســت: «مــا بایــد بــه ایــن مطلب توجه داشــته باشــیم که در تأییــد و تصویب پالرمــو اگر نظری بدهیم آیا واقعاً آن چیزی اســت کــه اروپاییها از مــا خواســتهاند یا امر فراتری همچــون FATF را از ما توقع دارند؟ و جمهــوری اســالمی، مجمــع تشــخیص مصلحــت، مجلــس و نهادهــای دیگــر آیــا واقعاً مصلحت اســت که بــا این طلبهای قلدرمآبانهکشورهایغربیهمراهیکنند؟» در این شــرایط حشــمت اهلل فالحتپیشــه، رئیــس کمیســیون امنیــت ملی و سیاســت خارجی مجلس تصویری با جزئیات بیشتر از آنچه پشــت درهای بســته مجمع در حال وقوع است در گفتوگو با «ایران» ارائه کرده که در ادامه می خوانید. ■ چهشدکهجلسهمجمعبازهمبرسرالیحه پالرموبهنتیجهنرسید؟ بحثهــا در مجمــع قبــالً جــدی بــود و االن جدیتــر شــده اســت. یعنــی در طــول ایــن مدت نه تنها از دامنه ابهامات کاســته نشده که ما شاهد بودیم ابهامات جدیدی با دامنه وســیعتر مطــرح میشــوند. در جلســه اخیر حــدود 2۱ نفــر دربــاره ایــن الیحــه صحبت کردنــد و مــواردی را گفتنــد و 9 نفر دیگر هم بودند که اصرار داشتند تا در این رابطه اظهار نظر کنند. چون وقت نبود، رأیگیری شد که آیا اظهارات این 9 نفر را هم بشنویم یا بدون آن رأیگیری شــود که رأی به ادامه جلســات داده شد. ■ دراینجلســهفضاچطوربــود؟ اگردراین جلسه رأیگیری میشد، آیا منجر به تصویب پالرمومیشدیاخیر؟ پالرمــو با شــرایط فعلی بــه هیچ عنــوان در مجمــع رأی نمیآورد. ایــن را بنده به عنوان کســی کــه موافــق الیحــه اســت میگویــم و ارزیابــیام از فضای جلســات اســت. چرا که آرای منفــی بــه این الیحــه در جلســه دیروز نســبت به جلســه قبل حتی بیشتر هم شده بــود. االن هنوز بحثهای جــدی و بنیادینی از قبــل وجــود دارد و عــالوه بر آن در جلســه اخیــر چنــد ابهــام جدیــد نیــز توســط اعضا مطرح شــد که بــه نظر میرســد طــرح آنها باعث شود قدری بررسی این الیحه بیشتر به طول بینجامد. چون مجلس و دولت باید به

مجموع این مسائل، چه آنها که از قبل بودند و چه آنها که تازه مطرح شدند، پاسخ دهند. بــه همین دلیــل هم بود کــه در این جلســه مجلــس و دولــت هــم بــه ادامه جلســات و تعویق رأیگیری رأی دادند. ■ مباحثوابهاماتجدیدیکهمطرحشده استچهبودند؟ چند تا موضوع دغدغه مجمع را بیشتر کرده اســت. اول نــوع رابطهای کــه با اروپــا بعد از برجام وجــود دارد؛ مهمتریــن این ابهامات و انتقــادات کــه عامــل اصلی افزایــش آرای منفی هم شده بود، تعلل کشورهای اروپایی در عملیاتی شــدن سازوکار SPV و همچنین کــم اثر بــودن اقدامــات اروپایــی و خصوصاً

بسته پیشنهادی آنها بود. ابهام مهم دیگری که قبالً در جلســات مطــرح نبــود و امروز به شــکل جدی طرح شــد، این مســأله بــود که وقتــی دولت نمیتواند ضمانــت دهد که با پذیرش شــروط FATF اوضــاع بهتر خواهد شد، ضرورتی برای پذیرش کنوانسیونهای پالرمــو و CFT وجــود نــدارد. برخــی از اعضا این مطالبه را مطرح میکنند که دولت باید در این خصوص ضمانتی برای شرایط پس از پذیرش شروط FATF بدهد، چرا که اساساً این حــرف آقای ظریف که بــدون این لوایح شــرایط قطعاً بدتــر خواهد شــد را به عنوان یک تضمین سلبی قابل پذیرش نمیدانند و اصــرار دارند کــه دولت تضمین ایجابی در

ایــن خصوص بدهد. ابهــام دیگری که برای اولین بار در جلسه طرح شد، این مسأله بود کــه دولت باید تضمین بدهــد که در صورت پذیرش این کنوانسیونها، مطالبه دیگری از طرف غربیهــا و نهادهای بینالمللی برای کشــورمان مطــرح و بهبــود فضــای اقتصاد ایران منوط به موارد دیگری نشــود. البته باز بــه جز اینها چند مورد دیگر هم مطرح شــد که الزم اســت دولت و مجلس به آن پاســخ بدهند. ■ دربــاره این موضوع کــه دولت بــرای بهتر شدن شرایط تضمین بدهد، قب ًال آقای ظریف به صراحت گفتــه بود که هیچ تضمینی برای بهترشدنشرایطبعدازپذیرششروط FATF نیست اما قطعاًبا رد آن شرایط بدتر میشود. مخالفاندربارهایناستداللچهمیگویند؟ همیــن اســتدالل مرتبــط مطــرح اســت و مســأله قطــع روابط بانکــی و تهدیــد جدی مــراودات مالی ایــران به کرات مطرح شــده اما این استدالل نتوانسته اکثریت را قانع کند. مخالفــان این نظر کمــاکان بــر موضع خود هستند. ■ احتمالبازگشــتبهلیستســیاه FATF باعثنگرانیمجمعنیست؟ مجمــع اصــرار دارد که بــدون توجــه به این مســأله کار خــود را انجــام دهــد. نمایندگان دولت در این رابطه چند بار هشــدارهایی در مجمع دادهاند اما مجمع معتقد اســت که باید مستقل در این رابطه تصمیم بگیرد. ■ ما بــرای ایــن دوره در جلســات گــروه مرور همکاریهایبینالمللیکهموسومبه ICRG است، نمایندهای نداریم. این به ضرر ما برای تمدیدتعلیقنیست؟ نــه، ما قبــالً اقدامات خود را به طور مســتمر گــزارش کــرده بودیم و این پیشــرفتها هم قابل توجــه بودند. الزامی نیســت کــه مرتباً حضور داشته باشیم. البته مگر اینکه مسائل سیاســی در اجــالس FATF بــه موضوعــات دیگر غلبه پیدا کنند که با توجه به وضعیتی کــه نشســت ورشــو در روزهای اخیر داشــت، بعید اســت که بلوک حامــی و متحد امریکا در مســأله تقابل با جمهوری اسالمی بتواند در این مقطع در FATF دست باال را بگیرد و از تمدید تعلیق ما ممانعت کند. ■ بــا رونــد فعلــی بررســیها در مجمــع فکر میکنیدکارلوایحپالرموو CFT چقدربهطول بینجامد؟ قابلپیشبینینیست.همینحاالمذاکرات پالرمــو رکــورد طــول مذاکــرات بــر ســر یک موضــوع در مجمع را شکســته اســت و البته اختالفات بر ســر CFT بیشتر از پالرمو است و من پیشبینی میکنم که بررسی آن الیحه به مراتب بیشــتر از این طول خواهد کشید و حاشیههایی را به دنبال خواهد داشت.