سلفی با آسمان آبی آبی آبی
هوای «پاک» و «سالم» در سال 97 رکورد زد
اينســـتاگرام پر شـــده از عكسهای آســـمان آبی بـــا ابرهايی كـــه دلربايـــی میكنند. يكی برای عكسش مینويســـد: «انگار آسمون رو فتوشاپ كردن بس كه تميز و براقه.» ديگری نوشته: «هوا اونقدر تميز شده كه چشمامون بهـــش عادت نـــداره، مگه میشـــه اين همه تميـــزی!» يكی هـــم از هوای اهـــواز جمالت اميدواركننـــده نوشـــته: «اهـــواز را تـــا به حال اينجور نديده بودم. هوای اهواز دســـتكمی از هوای رشـــت نداره. چند ســـاعت میباره و چند ســـاعت آفتابی میشـــه. آسمان به اين تميزی توی اين چند ســـاله نديده بودم. يک وقت چشـــم نزنين اين هوای پاک و بینظير اهواز رو.»
حال هـــوای تهـــران و اصفهـــان و اراک و تبريز و اهواز همين اســـت؛ آســـمانی تميز و براق و درخشنده. اگر نگاهی به آمار سالهای گذشته بيندازيم میبينيم كه تعداد روزهای پاک، سالم و حتی بارانی نسبت به سالهای گذشـــته افزايش چشمگيری داشته و به قول معروف اعداد و ارقام هم مشـــاهدات عينی ما را تأييد میكند.
به عنـــوان مثال تعـــداد روزهـــای پاک از ابتدای فروردين تا روز03 بهمن سال گذشته 13 روز بـــوده و بـــه هميـــن ترتيـــب، 217 روز سالم، 95 روز ناسالم برای گروههای حساس و هشت روز ناسالم بوده و اين آمار به ترتيب در سال 97 برای روزهای پاک 42، سالم ،251 ناسالم 59 است و اين درحالی است كه سال گذشته 8 روز ناســـالم را تجربه كردهايم ولی امســـال 11 ماه را بدون هيچ روز ناســـالمی به ســـالمت گذراندهايم. اگر دقت كرده باشـــيد مدارس تهران امســـال هيچ روزی را به دليل آلودگی هوا تعطيل نكردند.
قاعدتاً افزايش هوای خوب در كالنشهرها دليل مهمی دارد؛ بارشهای پی در پی باران و برف و وزش باد. اما موضوع صرفاً وزش باد نيست؛ توزيع بنزين يورو 4 و يورو 5، اجباری شدن استفاده از كاتاليزور در اگزوز ماشينها و پيشـــگيری از افزايش ســـاخت و ســـازها در كريدور غربی تهران كه نقش بسيار مهمی در جريانسازی هوای اين كالنشهر دارد.
هنوز خيلی از ما هوای ســـمی مهر و آبان ســـال 90 را فراموش نكردهايم. آن زمان هوا آنقدر آلـــوده بود كه به راحتی میشـــد بخار بنزين خام را به ريه كشيد. بنزينی كه به بنزين پتروشيمی معروف شد و هواپيماهای آبپاش به حركـــت درآمدند تا در نمايشـــی ناموفق روی سر تهرانیها آب بپاشند. در آن دوره كه تهرانیها چند روز پشـــت سر هم خانهنشين شدند دهها شـــهروند با ايســـت قلبی از دنيا رفتند. آمارها حكايت از آن داشـــت 310 نفر بر اثر آلودگی هوا و بدون داشتن بيماریهای قلبی و ريوی از دنيا رفتهاند.
بنزيـــن پتروشـــيمی كـــه بـــه جـــای طـــی كـــردن چرخه طبيعـــی توليد در بـــرج تقطير پااليشـــگاه، با مخلوط كـــردن انواع و اقســـام مواد پتروشـــيمی ساخته میشد، بنزن بااليی داشـــت و مستقيماً روی ســـالمت شهروندان تأثيـــر مـــی گذاشـــت چنانچـــه همـــان زمان توسط كارشناسان بسياری نسبت به سونامی ســـرطان در سالهای آينده هشـــدار داده شد كه بـــه جايگاههـــای عرضه ســـوخت، بنزين باكيفيتتـــری عرضـــه كنيد. تركيـــب بنزين يورو4 با بنزين توليد داخل راه حل كوتاه مدتی بود كه تا اندازهای پرده از آسمان آبی كشيد.
البته اين تنهـــا راهحل بـــرای بازگرداندن آســـمان آبی به تهران و كالنشـــهرهای ديگر نبـــود و معاينه فنـــی خودروها و اســـتفاده از كاتاليزور هم بايد در دستور كار قرار میگرفت. درحالی كه سال 94 از ميان بيش از 3 ميليون خودرو در تهران فقط 380 هزار خودرو برای گرفتن معاينه فنی اقدام كرده بودند به دليل اخطار پليس بـــرای جريمه خودروهای فاقد معاينه فنی در ســـال 96 ركـــورد يک ميليون معاينه فنی شكسته شد.
نواب حســـینیمنش، مديرعامل ســـتاد مركـــزی معاينـــه فنی شـــهر تهـــران درباره آلودگی برخـــی از خودروهايی كـــه هنوز هم در ســـطح شـــهر تردد دارند چنين میگويد: «كل خودروهای آاليندهای كه ســـال گذشته شناســـايی شـــد 300 هزار بود و معاينه فنی برتر از بهمن ماه سال پيش آغاز شد و با اين برنامه 150 هزار مالک خودرو موفق شـــدند با برطرف كردن عيوب خودروی خود معاينه فنی برتر دريافت كنند.»
در ايـــن ميـــان از آلودگـــی فزاينـــده اتوبوسهـــای شـــهری هـــم نبايد گذشـــت. همانطور كه محمد حسین مقیمی، استاندار ســـابق تهران هـــم درباره اين مشـــكل گاليه دارد. او در كارگروهـــی كـــه چنـــد هفته پيش از توديـــع وی برگـــزار شـــده بود عنـــوان كرد: «هرچند كه تاكســـیها و خودروهای ســـواری نيز آلودگی دارند اما آلودگی فصل زمســـتان مربوط به اتوبوسها و كاميونهاست. 3 هزار اتوبوسی كه آلودگی دارند و متعلق به شركت واحدند و بايد از رده خارج شوند. عالوه بر اين درباره اتوبوسهايی كه سرويس كارخانجات هستند هم اين مشكل هست كه بايد معاينه فنی دريافـــت كننـــد. دربـــاره كاميونها هم همينطور اســـت و بايد برای تردد در شـــهر تهران معاينه فنی داشته باشند.»
8 هـــزار واحد صنعتی مســـتقر در تهران ســـهم بزرگـــی در آلودگـــی اين شـــهر دارند، ولـــی 88 درصد آلودگی اين شـــهر ناشـــی از