افزایشمستمریمددجویان درسال89
رئیس سازمان بهزیستی در گفت و گو با «ایران» اعالم کرد
توســعه ملــی و تحقق عدالــت اجتماعی در هــر جامعــهای در گــرو حمایــت و توانمندســازی اقشــار آســیب پذیــر و دهکهــای پاییــن آن جامعــه قــرار دارد. موضوعــی کــه در جامعــه مــا نیز بــر مدار توجه مســئوالن قــرار گرفته بهگونــهای که چندیــن ســازمان و نهــاد دولتــی موظــف بــه فراگیرســازی خدمــات حمایتــی و توانمندســازی حــدود 11 میلیــون نفــر از اقشــار محروم و آســیب پذیر میباشند. از ســوی دیگر دولت تالش کــرده با تصویب و ابالغ دســتورالعملهای اجرایی و تزریق بودجــه الزم، ضمــن حمایــت از عملکرد این نهادها، در مســیر دستیابی به عدالت اجتماعــی و فراگیرســازی خدمــات بهتــر بــرای بهبــود معیشــت اقشــار مختلــف جامعــه گامهای مفیدی بردارد. ســازمان بهزیستی با پوشش حمایتی برای حدود6 میلیــون مددجــو از مهمتریــن نهادهــای حمایتــی کشــور اســت کــه بهگفتــه وحید قبادی دانا توانســته طی یک ســال اخیر با وجودمشکالتوچالشهایفراوانتعداد افــراد تحــت حمایتــش را افزایــش دهــد. هرچند در این مسیر هنوز مشکالتی وجود دارد و نیازمنــد توجه بیشــتر اســت اما با توجه به شرایط ســخت کشور در دوران تحریم گســترش چتــر حمایتــی دولت میتواند بخشی از مشکالت خانوادههای آسیبپذیررامرتفعکند.
رئیــس ســازمان بهزیســتی کشــور میگویــد: در همیــن راســتا حمایــت، توانمندســازی و اســتفاده مطلــوب از ظرفیتهای ارزنده افراد دارای معلولیت در برنامههــای دولــت از اولویــت خاصــی برخوردار اســت. از اینرو دولت با اصالح و تصویب قانون حمایت از حقوق معلوالن و تدوین و ابالغ دستورالعملهای اجرایی آن به دستگاههای مختلف، ابالغ مصوبه هیأت دولت در امور معلوالن به نهادهای زیرمجموعه،عزمملیبرایاحیایحقوق معلوالن را تقویت کرده است.
قبــادی دانــا ادامــه میدهــد: ســازمان بهزیســتی کشــور بــر اســاس سیاســتها و اهــداف ترســیمی در مســیر حمایــت و توانمندســازی اقشــار آســیب پذیر از همه ظرفیتهای خود برای کاهش آسیبهای جسمی و روانی ناشی از انواع معلولیتها و توانمندســازی ایــن افــراد در زمینههــای مختلففردیواجتماعیاستفادهمیکند. وی با تأکید بر اهمیت برنامههای حمایتی بــا هــدف کاهــش هزینههــای معیشــتی، درمانــی و توانبخشــی افــراد معلــول و خانوادههــای آنان و ارتقای کیفیت زندگی این گروه از جامعه میگوید: تا نیمه ســال 97 حدود 005هزار خانوار جمعیت تحت پوششسازمانبهزیستیمستمریماهانه دریافت میکردند، اما با مساعدت دولت محتــرم 550 هــزار خانوار پشــت نوبت به این تعداد اضافه شد. برخی از این افراد در حدود 15 سال در نوبت دریافت مستمری بودند اما خوشبختانه این مشکل رفع شد و تــا پایان ســال 97 حــدود یــک میلیون و 05هــزار خانوار تحت پوشــش مســتمری ماهانهقرارگرفتند.
وی ادامــه میدهــد:کل مبلغــی کــه ایــن خانوارهــا در ســال 97 دریافــت کردنــد 0071میلیــارد تومــان بــود کــه بــا همراهی دولــت این مبلغ در ســال 98 به 0672میلیارد تومان افزایش یافت. البته با بررسیهایی که انجام شد حدود871هزار خانــوار تحــت سرپرســتی فــرد معلــول کــه مســتمری یــک معلــول را دریافــت میکردنــد بــا حمایــت دولــت و همراهی معاونت ســازمان برنامه و بودجه کشــور، مشمول بازنگری شــدند و مقرر شد از این پس مستمری مناســبی دریافت کنند. در راستای حمایت از اقشار آسیب پذیر برای 24 هــزار و 376 نفر بهصورت الکترونیک حق پرستاری پرداخت میشود. همچنین بــرای 47 هــزار نفــر هــم ماهانه با ســرانه 770 هزارتومان هزینه نگــهداری در مراکز شــبانه پرداخت میشود. نکته مهم دیگر این است که برای ایجاد عدالت حداکثری در پرداختهــا و نقــش حمایتی ســازمان بهزیســتی بــرای افــراد دارای معلولیــت شدید و خیلی شــدید که سرپرست خانوار هســتند بــر طبــق آزمــون وســع در دهک یک، دو و ســه توانمندی قــرار دارند عالوه بر مستمری عادی و حق پرستاری، هر سه ماه یکبار بار مبلغی بیــن 300 تا 500 هزار تومانپرداختخواهیمکرد. ■ تأمین07هزارواحدمسکونیدر6سال
تأمیــن مســکن یکــی از چالــش برانگیزترین و پرهزینهترین مسائل زندگی هر فردی اســت که بخش زیــادی از هزینه زندگی افراد را شامل میشود. این موضوع در میان خانوادههای آسیب پذیر اهمیتی مضاعفمییابدچراکهنهتنهاهزینههای درمــان امکان پسانــداز را از آنها میگیرد بلکه جابهجایی هرساله میتواند آنها را با مشــکالت بســیاری مواجه کند. همین امر باعث شــده توجــه به ایــن حــوزه و تأمین مسکن یکی از اولویتهای اصلی دولت و نهادهایحمایتیباشد.
رئیــس ســازمان بهزیســتی در این باره میگوید: تالش میکنیم همه افراد تحت پوشــش ســازمان، خانه دار شــوند. تا سال 86 حــدود 600 واحــد مســکونی در اختیار افــراد تحت پوشــش قرار گرفته بــود. از آن ســال تا امروز این تعداد به 108 هزار واحد مسکونی رسیده است. از میان این واحدها در حدود 70 هزار واحدمسکونی در 6 ساله اخیــر و در دولت آقای دکتر روحانی واگذار شده اســت. البته از ســال 94 برای تسهیل مســکن بــرای خانوارهــای دارای دو عضو معلول و بیشــتر هم طرح خوبی آغاز شد کــه بواســطه آن از 14 هــزار خانــوار واجــد شرایط حدود6 هزار خانوار خانه دار شدند. مســکن 6400 خانوار هم در حال ســاخت اســت و تقریبــاً0021خانــوار هــم در نوبت قــرار دارند. البته پس از سرشــماری انجام شده مشخص شــده که درطی این سالها 2 هزارخانوار دیگر نیز به تعداد خانوارهای در انتظار مســکن اضافه شــده است. اما از آنجایــی کــه امکان خانه دار شــدن ســریع
همه مددجویان وجود ندارد سعی کردیم بــا کمک هزینه ودیعه مســکن بخشــی از مشــکالت افــراد در انتظــار مســکن را رفع کنیم. با تالشهای انجام شــده توانستیم برای اولین بار، در سال 98 بودجه مستقل کمــک هزینــه ودیعه مســکن بــرای افراد تحــت پوشــش ســازمان در نظــر بگیریم. موضوعــی کــه تاکنــون بهصــورت فراگیــر در بهزیســتی عملیاتی نشــده بود. بودجه در نظــر گرفتــه شــده بــرای ایــن خدمت، 21میلیارد تومان در سال است که تا سقف 5 میلیــون تومان بــه 2500 نفــر پرداخت خواهدشد. ■ 89درصدرشددرتهیهلوازمتوانبخشی
قبــادی دانــا میافزایــد: در زمینه تهیه لوازم توانبخشــی در ســالجاری نسبت به سال 79، حدود 98 درصد رشد داشتیم. در موردافزایشاعتبارخریدوسایلبهداشتی برای افراد دارای معلولیت نیز 126 درصد رشــد داشــتهایم. همچنین بــا تالشهای انجام شده مقرر شد در سالجاری در حوزه ارتوپــدی و اورولــوژی بــرای 0001مددجوی نیازمنــد بهصــورت رایگان عمــل جراحی انجام شــود. وی با اشــاره به ســایر خدمات حمایتــی بــه مددجویــان تحــت پوشــش سازمانبهزیستیمیگوید:بیشاز74 هزار نفردرمراکزتوانبخشینگهداریمیشوند. البتهایناطالعاتراتوانستیمبابررسیهای همهجانبهدربهمنماهسال79تهیهکنیم و تا قبل ازاین تاریخ آمار دقیقی از این افراد در دســترس نبود. فقــدان اطالعات دقیق باعث شــده بــود دولــت بــرای 39000 نفر یارانه در نظر بگیرد. با مذاکرات انجام شده بــا دولت و ســازمان برنامه و بودجه کشــور انشاءاهلل به0053نفر از این0008خانواری
کــه در آمــار نبودند یارانــه پرداخت خواهد شــد. وی میگوید: در این راستا تاکنون بالغ بــر 483000 نفــر از معلــوالن در مناطــق روســتایی سراســر کشــور شناسایی شــده و همراه بــا خانوادههایشــان تحت پوشــش برنامههای آموزشــی و توانبخشــی و حرفه آموزی و اشــتغال قرار گرفتهاند. همچنین در حال حاضر 73 مرکز توانبخشــی روزانه ویژه بیماران روانی مزمن با 2913 خدمت گیرنــده، 91 مرکز مختص کودکان مبتال به اختالالت طیف اوتیســم با 3408 خدمت گیرنــده و 092مرکز ویژه کم توانان ذهنی با ارائه خدمت به 10600 نفر در سراســر کشور مشغولبهکارهستند. ■ اهمیتاشتغالمعلوالن
در کنار همه حمایتهای انجام شــده، ایجاد اشتغال میتواند راهی بسیار مؤثرتر در زمینه توانمندسازی و حفظ کرامت این گروه از جامعه باشد. فرد دارای معلولیت که امکان اشتغال مییابد میتواند ضمن حفــظ کرامت انســانی بــه زندگی طبیعی بــاز گــردد و نیــاز وی بــه برخــی خدمــات حمایتی کاهــش یابــد. بنابرایــن میتوان گفــت آموزش، کســب مهارت و اشــتغال یکــی از ضروریتریــن نیازهــای جمعیت هدف سازمان بهزیستی است که باید برای دســتیابی به آن برنامهریزیهــای دقیق و مؤثرانجامشود.
رئیــس ســازمان بهزیســتی همچنین میگوید: پرداخــت کمک هزینه تحصیل در دانشــگاههای غیر دولتــی برای جامعه هــدف و افــراد تحت تکفــل آنهــا اقدامی دیگــر در راســتای توانمندســازی این گروه از جامعه اســت کــه برای نخســتین بار در سال 98 انجام خواهد شد. در حال حاضر
حدود 32 هزار نفر کمک هزینه تحصیلی دریافــت میکننــد که حــدود 16 هــزار نفر افــراد دارای معلولیت و حدود 16 هزار نفر در حوزه اجتماعی تحت پوشــش سازمان هستند. در مورد توسعه اشتغال هم بسته خوبی در نظر گرفته شده است. برای مثال با پیگیریهای انجام شده از سوی سازمان بهزیستی ســهمیه ســه درصد افراد دارای معلولیــت در آزمــون اســتخدامی فراگیر کشور که در اسفند ماه ســال 97 برگزار شد به طور کامل رعایت شــد.0021 نفــر از این افــراد در این آزمون شــرکت کردند که 115 نفر پذیرفته شدهاند و در حال حاضر پیگیر مراحلبهکارگیریآنهاهستیم. ■ پیشگیریومداخلهبموقعدرآسیبها
آســیبهای اجتماعــی یکــی از بزرگتریــن معضــالت جوامــع امــروزی اســت کــه متأســفانه در مناطــق محــروم بیشــتر به چشــم میخــورد و افراد ســاکن در ایــن مناطــق بیــش از ســایر گروههــای جامعه در معرض آسیب قرار دارند. ارائه خدمات روانشــناختی و مداخالت بموقع و تخصصــی میتواند امکان بروز و شــیوع بســیاری از معضالت اجتماعی را کاهش داده و از عواقب ناگوار آن پیشگیری کند.
بهگفته قبادی دانا، پیشــگیری و کنترل آســیبهای اجتماعــی یکــی از مهمترین رویکردهای ســازمان بهزیســتی است. لذا در ایــن راســتا تــالش میکنــد بــا آموزش مهارتهای زندگی به فرد و توســعه سواد ســالمت اجتماعــی او شــرایطی را فراهم کنــد که خود فــرد در مواجهــه با چالشها بتواند راه درست را انتخاب کنند. البته برای افرادیکهدرمحلههایآسیبخیززندگی میکننــد یا در دهــک پایین درآمــدی قرار دارند و بهطور کلی احتمال آسیب دیدگی بیشتری دارند خدمات مشاوره و مددکاری هــم صورت میگیــرد. در واقع اســتفاده از خــط 1480 کــه خدمــات مشــاورهای ارائه میدهند یا خط321 در موارد آســیبهای شــدید بــه افزایــش دسترســی افــراد بــه خدمــات اجتماعــی ومشــاورهای منجــر شده اســت. وی تأکید میکند: اما در مورد کــودکان کار بهعنــوان یکــی از مهمتریــن مســائل اجتماعی هــم اقدامات بســیاری صورت گرفته است. با تصویب آیین نامه ســاماندهی کودکان کار در ســال 84 عالوه بــر بهزیســتی بــرای ســایر دســتگاهها هم وظایفی مشــخص شد. سازمان بهزیستی بهعنــوان یــک ســازمان دوســتدار کــودک معتقد است که کودکان نباید در خیابانها باشــند و حضور کــودک در خیابــان نوعی ازکــودک آزاری قلمداد میشــود. از اینرو بــا همــکاری ســازمانهای مــردم نهــاد و ســایر ارگانهــا و دســتگاهها، این کــودکان شناسایی و جذب شدند و بر اساس گزارش مــددکاری اقدامــات مداخلهای مناســب در دســت انجــام اســت. بــرای مثــال اگــر خانوادهکودککارمشکلمعیشتیداشت کمیته امداد امام برای رفع مشــکل اقدام میکند و اگر کودک بدسرپرست بهزیستی مداخله میکند و مسیر توانمندسازی آنها را با همکاری ســازمانهای مــردم نهاد به نحوی ادامه میدهد که دیگر شاهد حضور کودکاندرخیاباننباشیم.
حتــی در مــواردی که مشــخص شــود حقوق و مصالح عالی کودک در خانواده رعایــت نمیشــود درخواســت ســلب حضانــت از خانــواده توســط بهزیســتی صــورت خواهــد گرفــت. وی در ادامــه بــه موضــوع زبالــه گــردی کودکان اشــاره میکنــد و میگوید: بــهکار گرفتن کودکان در کارهای سخت و زیان آور خالف قانون اســت. یکی از بدترین اشکال کار کودکان موضــوع زبالــه گــردی اســت. از ایــنرو بهزیستی برای حفظ کرامت این کودکان برنامههــای بســیاری از جملــه مذاکره با شهرداری را دردستور کار خود دارد.
قبادی دانا کودکان بیسرپرست دارای اعتیــاد را یکــی دیگــر از موضوعــات مهم حوزه کــوکان میداند و میگوید: ســازمان بهزیســتی در این زمینه هم وارد شــده و با همــکاری وزارت بهداشــت و ســتاد مبارزه بــا مواد مخــدر اقدامات مناســبی را انجام داده اســت. از دوســال پیــش بــا همکاری ســازمان مبــارزه با مــواد مخدر توانســتیم مراکــزی را در چند اســتان تشــکیل دهیم تــا کــودکان بدسرپرســت کــه تحــت تأثیر مــواد مخدر هســتند وارد مراکز بهزیســتی شــوند. طی چند مــاه حضور ایــن کودکان در مراکــز، مراحــل درمــان و مــددکاری انجام میشــود. سپس تالش میشود این کودکان به خانوادههای دارای صالحیت یا خانوادههاینسبیوسببیخودبازگردانده شوند اما اگر شرایط مهیا نبود این کودکان بعدازگذراندندورهآمادهسازیواردمراکز شبانهروزیمیشوندتاازامکاناتتحصیل ...و برخوردار شوند و بتوانند مسیر زندگی را بدرستیطیکنند.