نفوذ 500 کاالی ایرانی به 5 کشور اوراسیا
اولین تجربه رقابت بدون تعرفه تجاری
چهارشنبه،ششمشهریورماه؛مسکوشاهد امضاییکسندمهمدربارههمکاریهای ایران و 5 کشــور عضو اتحادیه اوراســیا بود. ســندی مبنی بر آغــاز تجــارت آزاد ایران و اوراســیا کــه کمتــر از 60 روز دیگــر، یعنی از ششم آبان ماه وارد فاز عملیاتی میشود. در نتیجــه آن، 864 قلــم کاال از ســوی دو طرف مشــمول تجارت ترجیحی میشود و بــا کاهــش تعرفههــای گمرکــی مواجــه خواهندشد.
ســهم ایران از این توافق 503 قلم کاال اســت که با تعرفههای ترجیحی میتواند آنهــا را بــه کشــورهای عضو اوراســیا صادر کند. تعرفههایی که حتی در مورد 70 قلم صفردرنظرگرفتهشدهاست.بهگفتهدبیر کمیسیونهمکاریهایتجاریواقتصادی ایــران و روســیه ایــن تعرفههــا میتوانــد ایــران را به یک صادرکننده رقابتی در بازار اوراسیا تبدیل کند. اوراسیا آغوشش را برای کاالهای ایرانی باز کرده اســت و باید از این فرصت بینظیر در 40 ســال اخیر استفاده کرد. اما تحقق آن شروطی دارد.
■ قرارداد دائمی تجارت آزاد با اوراســیا چه زمانیاجراییمیشود؟
روسیه،بالروس،ارمنستان،قرقیزستان و قزاقستان، 5 کشور عضو اتحادیه اوراسیا هستند و با 40 کشور جهان در حال مذاکره برای عقد قرارداد تجــارت آزادند. اعضای این اتحادیه اولین قرارداد تجارت آزاد را با ویتنام امضا کردهاند و دومی را با ایران. اما قرارداد ایران موقتی اســت و دائمی شدن آن زمان میبرد.
داوود میرزاخانی در این باره به «ایران» میگوید: «بحث عضویت در این اتحادیه مطرح نیســت. موضــوع «برنامــه موقت تجــارت آزاد بــا اوراســیا» اســت و از آبــان مــاه وارد فــاز پیادهســازی ایــن موافقتنامه میشــویم. اما یک ســال بعد موافقتنامه
تمــام عیار تجــارت آزاد با اوراســیا را امضا خواهیم کرد و از سه سال دیگر تقریباً تمام کاالها مشمول کاهش تعرفه خواهند شد. این اتفاق بســیار مهمی در روابــط ایران با کشورهایهمسایهمحسوبمیشود.»
■ کدامکاالهاراصادرمیکنیم؟
بــزودی «ایران» لیســت اهــم کاالهای مــورد توافق دو طــرف را اعالم خواهد کرد اما دبیر کمیســیون همکاریهــای تجاری و اقتصــادی ایــران و روســیه میگویــد کــه کاالهایــی در این لیســت قرار دارنــد که دو
طرفدرتولیدوصادراتآنهادارایمزیت نسبیهستند.
میرزاخانی ادامه میدهد: «در دو تا سه سال اخیر وزارت صمت و وزارت کشاورزی بررسی کردهاند که ما در کدام کاالها دارای مزیت نســبی صادراتی هســتیم و کاهش تعرفههــای تجــاری مربوط به ایــن کاالها میشود.یعنیمامیتوانیمبااینفرصت ایجاد شــده صادرات کاالهایی را که مزیت دارند، افزایش دهیــم. در عوض کاالهایی را از ایــن اتحادیــه وارد ایــران کنیــم کــه به
مدیریتتحریمکمکمیکند.»
او در پاســخ به این ســؤال که آیا واردات کاالهایی را که در ایران تولید میشــود هم دربرمیگیرد؟گفت:«ممکناستبرخی از کاالهایی که طرف مقابــل مجوز واردات با تعرفههای ترجیحی را گرفتــه، در ایران تولید شود اما تجارت آزاد هم منافع دارد و هم مضار. ما باید تالش کنیم که مضار آن رابهحداقلبرسانیم.»
دبیر کمیســیون همکاریهای تجاری و اقتصادی ایران و روســیه با اشاره به بسته
بودن اقتصاد ایران طی سال های طوالنی، اذعــان میکنــد: «اکنــون بــا این اقــدام فاز جدیــدی از همکاریهای اقتصــادی آغاز خواهد شد و وارد زنجیره ارزش منطقهای میشــویم. اگــر تجــار روابــط جدیــدی را پایهریزی کنند، تولیدات داخلی با کیفیت بهتری عرضه شــود، بدون شک بازارهای جدیــدی فراروی ما قرار میگیرد. بنابراین مــا بایــد بــه ســمت تولیــد آن دســته از محصوالتیبرویمکهمزیتداریم.»
میرزاخانــی ادامــه میدهــد: «تجربــه ویتنامبعدازامضایاینموافقتنامهنشان میدهدکهاگربدرستیبرنامهریزیوعمل کنیم میتوانیــم حجم صادرات کشــور را افزایــش دهیم. ویتنام خــودش را به روز و زیرســاختها را فراهم کرد و اکنون حجم صادراتشبهاوراسیاقابلتوجهاست.
■ 2ماهفرصتتاآغازتجارتآزاد
بازاریحدود091 میلیوننفردراوراسیا باحدود357 میلیارددالرارزشصادرات و واردات آمــاده پذیــرش کاالهــای ایرانی اســت. اما حدود 2 ماه تا آن زمان فرصت داریم و باید در این مدت زیرســاختها را فراهمکنیم.دبیرکمیسیونهمکاریهای تجاری و اقتصادی ایران و روسیه به تمام نهادهای مســئول هشــدار میدهد که اگر این زیرساختها فراهم نشــود، کار ایران در این رابطه تجاری جدید سخت خواهد شد.
اومیگوید:«ساختارهایداخلیماباید بااینرویدادمهممنطبقشود.تولیداتمان صــادرات محور باشــد و شــبکههای تولید و توزیــع و تجمیــع کاال را بایــد راهانــدازی کنیــم.آن بخشهایــی کــه دارای مزیــت نســبی هســتیم باید مد نظر قــرار دهیم و شبکههای زیرســاختی حمل و نقل کاال را قوت ببخشــیم. ســازمان ملی اســتاندارد، گمرک، سازمان توسعه تجارت، اتاقهای بازرگانیووزارتخانههایصمت،کشاورزی ونیرومسئولیتسنگینیدراینبابجدید همکاریها دارنــد. اما در مجموع این قرار داد بهانــه بســیار خوبــی بــرای حرکت به سمتتوسعهصادراتاست.»
بهطورکلیمجموعهایازدستگاههای دولتی و خصوصی باید دســت به دســت هم بدهنــد و کارگروه مشــترک با اتحادیه اوراســیا مطابق قانون ایجاد شــود تا با هم دیگــر همفکری کنند. دولــت نیز باید یک نگاه ویژه تری به موضوع توسعه تجارت با اوراسیاداشتهباشدوبابرنامهریزیدقیقتر شرکتها بتوانند از این فرصتی که فراروی ماقرارگرفتهاستفادهکنند.