«سبوس» در انتظار دستور

مکاتبه دو وزیر درباره یک محصول

■ توافــق ایــران و هنــد برای دور زدن تحریمها سفیر ایران در هند اعالم کرد: دو کشــور توافق تهاتر تجاری را تا پایــان 20۱9 نهایــی میکنند که عامل مؤثــری بــرای دور زدن تحریمهــای امریکا خواهد بود؛ ســه دور مذاکره در این زمینه انجام شده و دور چهارم ماه آیندهبرگزارخواهدشد. بهگزارشفارس،بهنقلازاسپوتنیک، ایــران در تــالش اســت تــا بــا انجــام موافقتنامه تجاری ترجیحی با هند تا پایان سال 20۱9 اقدام به تهاتر تجاری در زمینــه محصــوالت کشــاورزی و محصوالتداروییبکند.علیچگینی سفیرایراندرهنداعالمکردهاستکه این دو کشور چهار دوره مذاکره در این زمینه انجام دادهاند و دور بعدی هم قرار است ماه آینده انجام شود. وی در جلسهای با تجار هندی اعالم کرد: ما میتوانیم تجارت تهاتری را با هند به نحویکهمحصوالتکشاورزیمقابل محصــوالت کشــاورزی و محصوالت دارویــی مقابــل محصــوالت دارویــی باشد،انجامدهیم.سفیرایراندرهند اعالم کــرد که تحریمهــای اقتصادی امریــکا نمیتوانــد روابــط مســتحکم تجاری ایران با هند را از مســیر اصلی خارجکند. ■

معاونوزیرصنعت،معدنوتجارت گفــت: 30 هزار تن برنج، ۵۱ هزار تن شــکر، 0۱ هــزار تن مــرغ، 0۱ هــزار تن گوشــت قرمــز، 30 هــزار تــن روغن و ۱000 تــن چــای بــرای محــرم و صفر در نظر گرفته شــده است. به گزارش شرکت بازرگانی دولتی ایران، عباس قبــادی شــرایط بــازار را نســبتاً خوب ارزیابــی کــرد و گفــت: قیمت بیشــتر کاالهــا ثابــت و یــا رو به کاهــش بوده اســت و در معــدود کاالهایی قیمت کم و بیش افزایش یافته است.قبادی با بیان اینکه گرانفروشــی به حداقل رسیده اســت، افزود: قیمت گوشت، مرغ، شکر، روغن و برنج ثبات نسبی پیدا کرده است. پایــا ِن نامه رئیــس جمهوری اینگونه تمام شــد «چرا بیدقتی می شود؟» ماجــرای ایــن جملــه از گالیــه محمــود حجتــی وزیرجهادکشــاورزی از قیمــت باالی ســبوس شــروع شد. محمود حجتی با کانلمیکن اعالم کردن قیمت ســبوس به تصمیم ســتاد تنظیم بازار، اعتراض کرد. حســن روحانی رئیسجمهوری در پــی اعتراض این وزیر خطاب به رضــا رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت نوشت چرا بیدقتی میشود؟ داســتان از آنجا شــروع شــد که ســال گذشــته قیمت ســبوس گندم 520 تومــان بود، اما بــه خاطر افزایش قیمتها این نرخ اواخر سال 97 به 840 تومان رسید، ولــی ایــن قیمــت هــم دوام نیــاورد و 22 خــرداد ماه کارگروه تنظیم بازار تصمیم گرفت، قیمت سبوس را ۱250 تومان اعالم کند. اینجــا بــود کــه کارخانههــای آرد در صــف موافقــان افزایش قیمت سبوس و فعاالن دامداریها مخالف رشد قیمت سبوس شدند و هستند. سبوس بخشی از جیره غذایی دام را تشکیل میدهد و افزایش قیمت آن در گران شدن قیمت شیر و گوشت تأثیرگذار است. نگرانــی از افزایش قیمت محصوالت لبنی و گوشــت باعث شــد کــه وزیرجهاد کشــاورزی اعتــراض خود را علنــی کند و قبل از رشــد قیمتها نســبت به کاهش نرخ سبوس هشدار دهد. تا زمان تنظیم این گزارش، وزیــر صنعــت، معــدن و تجــارت بهصورت رســمی نظــر خــود را اعــالم نکرده اســت، اما منبعــی آگاه در وزارت صنعــت، معدن و تجارت منشــأ این چالش و نامهنگاریهــا را در طرح انتــزاع میداند و میگوید از وقتــی وزارت صنعت، معدن و تجارت وظایف قبلی خود را (قبل از ادغام) پس گرفته است، این وزارتخانه برای تغییر قیمتها به تکاپو افتاده است. ■ تصمیمرئیسجمهوری؟ حــال رئیس جمهوری چه تصمیمــی میگیرد؟ یک منبع آگاه میگوید: اردیبهشت ماه در کارگروه تنظیم بــازار قیمت ســبوس افزایش پیــدا کرده و چــرا اکنون اعتراضها آغاز شــده است؟ حتی خردادماه که رشد قیمت سبوس ابالغ شد باز هم وزارت جهاد کشاورزی سکوت کرده بود.

توزیــع ویــژه کاالی اساســی ماه محرم و صفر

یکــی از منابع مطلــع مــا در وزارت صنعــت، معدن و تجــارت گفــت: در مــورد قیمــت ســبوس و چرایــی افزایش آن به رئیس جمهوری نامه زده شــده است. در ایــن نامــه دالیل افزایــش قیمت و مســتندات آن آمــده اســت، از اینرو ســتاد تنظیم بــازار منتظر نظر نهایی رئیس جمهوری برای اعالم نرخ سبوس است. اگــر رئیسجمهوری با قیمــت ۱250 تومان مخالفت کند، قیمت سبوس 840 تومان خواهد شد. ■ وزارت جهاد میتواند شیر را ارزان کند؟ وی ادامــه داد: اگر وزارت جهاد کشــاورزی اعتقاد دارد کــه قیمــت ۱250 تومــان بــرای ســبوس باالســت، در صورت کاهش و برگشت قیمتها این وزارتخانه باید بهســمت کاهش قیمت شــیر، لبنیات و حتی قیمت دام بــرود و در عین حال بایــد منتظر افزایش قیمت ماکارونــی هم بــود. این منبــع مطلع اذعان داشــت: با کاهش قیمت ســبوس آیــا وزارت جهاد کشــاورزی میتوانــد زیــر بــار خرید تضمینی شــیر بــرود؟ قطعاً نمیتواند چنین کاری را انجام دهد. ■ ادامهانحصارطلبی وی خاطرنشــان کرد: 20 خرداد ســالجاری در جلسه ستاد تنظیم بازار نرخ شیر خام 2390 تومان تصویب شــد، امــا االن این قیمــت رعایت نمیشــود و قیمت شــیرخام 2700 تومان اســت. وقتی قیمت شیر خام به این حد رسیده است وزارت جهاد کشاورزی چگونه میتواند بر پایه 840 تومان قیمت ســبوس، نرخ شیر و ســایر محصوالت لبنی را کاهش دهد. در شــرایطی که گفته میشــود واردات شــیر خشــک ممنوع است نیاز کشور از چه طریقی تأمین خواهد شد؟ آیا این امر کشور را به سمت انحصار طلبی نمیبرد؟ ■ نظر وزارت جهاد البته وزارت جهاد کشاورزی این انتقادات را قبول ندارد و برخــی از منابع آگاه در ایــن وزارتخانه میگویند: اگر قیمت ســبوس کاهش پیدا نکند، بزودی قیمت شیر و محصوالت لبنیات گران میشود و این امر بشدت بر خرید محصوالت لبنی خانوارها تأثیر منفی میگذارد. محمــود حجتــی وزیــر جهــاد کشــاورزی هــم چندی پیــش در مــورد قیمت ســبوس گفته بــود: امیدواریم مشــکل قیمت ســبوس حل شــود و این اتفاق، اتفاق نادرســتی اســت که گندم بهصورت عمده در سیلوها به قیمت 660 تومان باشد و ما بیش از 7 میلیون تن به کارخانهها بدهیم و کارخانجات از آن طرف سبوس همین گندم را که ارزش چندانی ندارد کیلویی هزار و 200 تومان در اختیار دامدار قرار دهد. وی عنوان کرده بود: البته کارخانجات آرد مشــکالتی دارند که از کانال مربوط این مشــکالت را باید حل کنند و اینکه سبوس را قبــل از عیــد 40 درصد گــران کردهانــد و االن دوباره بخواهنــد افزایــش قیمــت بدهنــد ایــن در محصول نهاییتأثیرمیگذارد. ■ کاهشمصرف طبق آمارهای ســازمان جهانیFAO ســرانه مصرف شــیر در ایران حــدود 66,۱2 کیلوگرم در ســال اســت، ایــن در حالــی اســت کــه میانگیــن جهانــی مصــرف ســرانه شیر 05۱ کیلوگرم است که در برخی کشورهای اروپایــی حتــی بــه 300 کیلوگــرم هــم میرســد. آمار دیگر گویای آن اســت که سرانه مصرف شیر در کشور نصف میانگین جهانی و حدود یکپنجم کشــورهای اروپایی و امریکایی اســت. مردم ایران در ســال حدود 80 کیلوگرم شیر و محصوالت لبنی مصرف میکنند در حالی که میانگین جهانی 0۶۱ لیتر و در بین جوامع اروپایی و امریکایی 00۵ الی 00۶ لیتر است. ■ کارشناسانچهمیگویند؟ کارشناســان عنوان میکنند که افزایش دوباره قیمت شیرومحصوالتلبنیبشدتمیتواندسرانهمصرف کشــور را تحــت تأثیر قــرار دهــد از ایــنرو نگرانیهای رئیس جمهوری و دقت در قیمتگذاری خوراک دام باید در اولویت کاری دو وزارتخانه صنعت و کشاورزی قرار گیرد. کارشناســان میگویند کــه فــارغ از دعواهــای انتزاع و گرفتن مســئولیتهای وزارت جهاد کشاورزی توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت باید در مورد قیمت سبوس چارهای اساسی شود، از طرفی به نظر میرسد که در این شرایط سوق دادن بخشی از یارانهها به این سمت ضرورت دارد. ■ نظرفعاالنحوزه بعــد از افزایــش قیمــت ســبوس اتحادیههــای نان و دامــداران مصاحبههایــی در مــورد قیمــت ســبوس داشتند. حسین نعمتی رئیس هیأت مدیره اتحادیه دامداران کشــور گفته بود: افزایش نرخ جدید ســبوس گندم در حالــی صــورت گرفته کــه هزینــه خــوراک دام و طیور 70 درصد در قیمت تمام شده محصوالت پروتئینی و لبنی نقش دارد. دولت گندم یارانهای به کارخانهها میدهد و آنها سبوس گندم را طی چند ماه گذشته 2 بار افزایش قیمت دادهاند و این اصالً منطقی نیست و قیمت تمامشده دامداران را افزایش میدهد. کانون انجمنهای صنفی صنایع آرد ایران نیز عنوان کرده بــود که قبل از افزایش قیمت ســبوس یارانهای ۵۶۶ تومــان و نیمه یارانــهای 900 تومان بوده اســت، حــال بــا قیمــت جدیــد خیلــی از مشــکالت مــا حل میشــود. ایــران بیــش از 4۱ میلیــون تن گنــدم تولید میکند و سبوس هم از این محل بهدست میآید. ■ نتیجهگیری کارشناســان برایــن باورنــد کــه در قیمتگــذاری محصوالت کشاورزی رعایت قیمتهای نسبی امری ضــروری اســت و چنانچــه قیمتگــذاری بــرای یــک بخش بهصورت ترجیحی و برای بخش دیگر نزدیک بــه بــازار باشــد، منابــع به ســمت رانــت و تخصیص نابهینه هدایت میشــود. بنابرایــن در تعیین قیمت نهادهای تولید باید یکسان عمل کرد.