ساخت مسکن با پول پرقدرت؟!

حســن روحانــی، رئیس جمهــوری، در مراســم آغاز ساخت 110 هزار مسکن در قالب طرح اقدام ملی از پیشنهاد اســتقراض از بانک مرکزی برای طرحهای ساخت مســکن انتقاد کرد. بهگفته رئیس جمهوری «دولت یازدهم در زمینه مســکن بواسطه طرحهای نیمهتمامــی که از گذشــته به ارث رســیده بود، دچار مشــکالت شــد. این طرحهای نیمهتمــام بهگونهای بــود که نه میشــد آنها را رها کــرد و تکمیل آنها هم هزینههای زیادی را به دولت تحمیل میکرد. بویژه آنکه این مســکنها در مکانهایی احداث شــده بود که شــرایط مســاعد و امکانات همراه برای آبرســانی، برقرســانی و ارائه خدمــات بــه مردم را در خود نداشــت. برخــی براین باور بودنــد که برای تکمیــل ایــن طرحها از بانک مســکن و پایه پولی اســتقراض کنند که من بــا آن مخالفــت کردم و ایــن اولین اقــدام مهم دولت یازدهــم در زمینه انضباط مالی بود؛ چراکه اســتقراض از بانک مرکزی مشــکالت زیادی را بهوجود میآورد.» اما استقراض از بانک مرکزی برای احداث مسکن چه تبعاتی دارد؟ در واقع سیاســت اســتقراض از بانک مرکزی برای ســاخت مســکن سیاست درستی نبود. وقتی پولی را از بانک مرکزی استقراض میکنید مفهوم آن این است که منابعی را از خزانه عمومی برداشت میکنید و تورمی را به جامعه تحمیل میکنید. این پول پرقدرت با ضریبی بیشــتر حجم نقدینگی کشوررا دوباره افزایش میدهد که این خود باعث ایجاد تورم میشــود. این مفهوم، همان مفهوم تورم مالیاتی اســت که همه مردم بهطور پنهان و نامحسوس پرداخت میکنند. برای اینکه این مالیات پنهان از مردم دریافت شود، الزمه آن ایــن اســت که مردم از پرداخت آن رضایت داشــته باشــند. فرض بر این است که به مردم بگوییم که از داراییهای شما درصدی را برای ساخت و ساز اختصاص دهیم. آیا آنها این را میپذیرند؟ تحمیــل تــورم پنهــان به مــردم بــه دور از عدالت اجتماعی اســت. ســاخت مســکن از روش تأمین منابع از بانک مرکزی روش موجهی نیست. بهترین روش تأمین هزینههای ســاخت و ساز از محل سپردههای مردم با بهرههای مرسوم است. بدون پسانداز و تجهیز منابع توسط سپردهگذاران غیرممکن است که مسکن در کشور به بخشی پایدار تبدیل شود. به نظر نمیرســد شرایط اقتصادی کشــور، پذیرای برنامه و آمادگی تحمیل نقدینگــی بیــش از حجــم موجود باشــد. تزریق پــول به شــیوه دریافت خط اعتبــاری بانک مرکزی برای مســکن مهــر نقدینگی چند برابری را به کشــور تحمیل کرد، اما اگر ســاخت و ســاز از طریق ســپرده گذاریهای مردم انجام شود و بانک از حالت توزیعکننده پول و تسهیالت به نظام تجهیزکننده منابع مالی تبدیل شود، تورمی بر جامعه تحمیل نمیشود. البته طی ۵ ســال گذشته، بخشــی از واحدهای در حال ســاخت و نیمهتمام مســکن مهر، با منابع مالی حاصل از پرداخت اقســاط مســکن مهر، تأمین مالــی شــد. از منابع بانــک مرکــزی در حال حاضر بــرای تکمیــل واحدهای باقیمانــده مســکن مهر اســتفاده میشــود. بــه این ترتیــب که آمــاده کردن واحدهای باقیمانده از طریق بازپرداخت تسهیالت وام گیرندگان قبلی است و بــه ایــن ترتیب آثار اســتقراض از بانک مرکــزی همچنان در کشــور نمایان است.