افزایش درآمد گردشگری در اولویت است
وزیر پیشنهادی وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در گفتوگو با «ایران» اعالم کرد
علیاصغــر مونســان سرپرســت حــال حاضــر وزارت میراث فرهنگــی، صنایع دســتی و گردشــگری فردا به عنوان وزیر پیشــنهادی حســن روحانــی -رئیــس جمهوری- به بهارســتان خواهد رفت تا پاســخگوی سؤاالت مجلســیها باشد. با مونسان درباره برنامههای خود بهعنوان وزیر احتمالی وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشــگری و صنایــع دســتی گفتوگــو کردیم. ■ در برنامههــای ارائــه شــده بــه مجلس از ســوی شــما چندبــار دربــاره واگــذاری تصدیگریها به بخش خصوصی تأکید کردیــد این کاهش به چه صــورت خواهد بود؟
بلــه. براســاس قانــون هفتــه گذشــته چهارپنــج فعالیــت را ابــاغ زدم و بــه بخش خصوصی و انجمنهای حرفهای واگــذار کــردم؛ مثــاً نرخگــذاری را. طبــق قانون نرخگــذاری را به بخش خصوصی واگــذار کردیــم آنهــا بررســی میکننــد، نــرخ را به وزارتخانه اعــام می کنند تا به تصویب برســد. میدانید هم باید حقوق مصرفکنندهوگردشگررعایتشودوهم تصویبنرخکارحاکمیتیاست.نظارتو درجهبندی امکان گردشگری را به بخش خصوصــی واگــذار کردیــم. درجهبنــدی هتلها به انجمنها واگذار شد. ■ بخــش خصوصــی اعتقــاد دارد آن انــدازهای که شایســته و بایســته اســت به بخش خصوصی میدان داده نشده است. آنها میپرسند چرا باید کانون اتومبیلرانی که وظیفــهاش دادن مجوز به گردشــگران موتورسوارخارجیاستواردکارهتلداری شود؟ یا شــرکت توسعه گردشــگری با 32 زیرمجموعه چــکار میکند؟ چرا به بخش خصوصیواگذارنمیشود؟
اینطور نیســت. کانون اتومبیلرانی ما از قدیم یک هتل داشــته اســت االن هم همان یک هتل را دارد. بنابراین دخالتی در فعالیتهای بخش خصوصی ندارد. نقش کانون کاماً حاکمیتی اســت. یک پروتــکل جهانی وجــود دارد و کانون این پروتکل را اجرا میکند. بنابراین فعالیت موازی با بخش خصوصی ندارد. شرکت توســعه گردشــگری ما هم که در لیست واگذاری 44 قرار دارد. ■ البتــه کانــون اتومبیلرانی هم شــرکت سرمایهگذاری دارد و هم شرکت خدمات گردشگری... در صورتی که شما از مجلس رأی بگیرید و وزیر وزارتخانه جدید شــوید آیا شاهد تغییر در رؤسای سه حوزه تحت نظارتوزارتخانهخواهیمبود؟
مهمتــر از تغییــر آدمهــا، تغییــر ســاختارها اســت. مــا بعــد از تشــکیل وزارتخانــه، بافاصلــه بایــد ســاختار متناســب با وزارتخانه را تهیــه کنیم و به تصویب و تأیید مراجع قانونی برسانیم. ایــن گام از هــر اقدامــی مهمتــر اســت. همچنین طبق مصوبه مجلس محترم یک سال فرصت داریم که شرح وظایف وزارتخانــه جدیــد را تبیین کنیــم و باز به تصویــب نماینــدگان مــردم برســانیم. پــس ایــن دو بخــش مهمتــر از تغییــر آدمهاست. ■ پس ما تغییری در رؤســای ســه سازمان نخواهیم داشــت... کســانی که بــا وزارت شــما موافــق هســتند میگویند دو ســال بیشــتر از دولت روحانی نمانــده و تغییر یک مدیر زمان باقی مانده را میسوزاند. با توجه به اینکه یک ســال از زمــان را هم صــرف نوشــتن شــرح وظایــف ســازمان خواهید کرد آیا بعد از دو سال کارنامه شما در وزارتخانه قابل دفاع و متفاوت از زمانی که معاون رئیس جمهوری بودید، خواهد بود؟
ببینیــد مــا تغییــر ســاختار دادیــم و انشــاءاهلل ایــن تغییــر منجــر بــه حمایتهــای بیشــتر دولــت و مجلــس خواهد شد. چون بودجه سازمان میراث فرهنگی بســیار کــم اســت. در ردهبندی بودجهای وزارتخانهها 50 درصد بودجه آخرین وزارتخانه میشود. علیالقاعده بــا ایــن تغییــر ســاختار و ارتقــای آن، انشــاءاهلل اگــر حمایتهــای مجلــس و دولــت ادامــه پیــدا کنــد حتمــاً عملکرد ما بســیار افزایش پیــدا خواهد کــرد. این مســأله هــم ربطــی به یــک ســال تبیین مســئولیت و شــرح وظایف ندارد، ما کار خودمــان را انجام میدهیم. مثاً وزارت ورزش و جوانان بعد از تشکیل، امسال یا سال گذشته بود که شرح وظایفش تهیه شــد و بــه تصویب مجلس رســید اما کار خودش را انجام داد. بنابراین ما هم این روند کاری را پرشتابتر جلو خواهیم برد. ■ شــما امیدوار به این هســتید که با تغییر ســاختار بودجــه بیشــتری بــه وزارتخانه بدهنــد امــا مجلســیها زمانــی کــه میخواستند تأیید شــورای نگهبان برای قانــون تبدیــل ســازمان بــه وزارتخانه را بگیرنــد روی جلوگیــری از هزینهها و عدم افزایــش اعتبــارات تأکید کردند اما شــما مــدام از افزایش آن ســخن میگویید. آیا وزارتخانه گشایشــی در اعتبارات سازمان خواهدداد؟
البته این موضوع دو مســأله جداگانه دارد. اوالً، ارتقــای ســاختار و وزارتخانــه شــدن فقط بحــث مالی و پولی نیســت. میدانیــد در همه جای دنیا گردشــگری کاً موضوعــی فرابخشــی اســت امــا در کشور ما بسیاری وظایف و مسئولیتهای ما در دستگاههای دیگر بود و ما بابت هر کاری باید مســیر ســخت توافقها را طی میکردیم تا کار را انجام بدهیم. بنابراین مــن امیــد دارم بــا تبیین شــرح وظایف، مســئولیتها و اختیارات این وزارتخانه، مســیر حرکت ما بازتر شــود و ما بتوانیم راحتتــر اهــداف وزارتخانــه را محقــق کنیــم. ایــن مســأله حتــی از بحثهــای مالی هم مهمتر است. قرار است تغییر ســاختار، موجب افزایش هزینهها نشود امــا هرچقــدر دولــت محتــرم و مجلس بتواننــد بودجــه بــرای ســازمان در نظــر بگیرند مــا مأموریتهای بیشــتری را به انجــام میرســانیم. آن چیــزی که شــما فرمودیــد این اســت کــه تغییر ســاختار موجب افزایش هزینه نشود. ■ مثالچههزینههایی؟
هزینههــای جــاری و پرســنلی. خرید ســاختمان و پرداخت حقــوق و افزایش پرسنل. ■ شمااالنهیچمشکلیبهلحاظحقوقو مزایاوتعدادپرسنلندارید؟
چــرا داریــم. باالخــره مــا ســازمانی هســتیم که بــه لحاظ حقوق و دســتمزد پرسنل حتی از وزارت آموزش و پرورشی کــه گفتــه میشــود کمتریــن حقوقها را میگیــرد، پایینتــر هســتیم. از خیلــی از دســتگاهها مــا پایینتــر هســتیم. بــه هر صــورت باید کمک شــود تا این ســاختار قوی شود و ما بتوانیم از نیروهای مجرب و متبحر بهره بگیریم. شــکی نیســت که وزارتخانــه باید با پایههای محکم کارش را شروع کند. ■ ایــرادی کــه بــه ســازمان وارد اســت میگویند بدنه آن کارشناســی نیســت و شما هم موفق نشــدید آن را ترمیم کنید. بخشی از آن به گفته شما به کمبود بودجه برمــی گــردد. کمبــود بودجه در ســازمان یک واقعیتی است. برای مثال پرداخت حقوق نیروهای سازمان در پایگاه جهانی هماره با وقفه و مشکل رو به رو بوده است. آیا فکر میکنید این مشــکل بــا وزارتخانه شدن،حلشود؟
ببینیــد بهطــور طبیعــی وزارتخانــه شــدن باعث جذب توجه بیشــتر دولت و مجلــس بــه مشــکات ایــن وزارتخانه خواهــد شــد. یکــی از مشــکاتش را هم شــما بدرســتی فرمودیــد. بنابرایــن نیاز اســت مشکات مالی این وزارتخانه حل شود. حتی اگر فرض کنیم این فرمایش شــما درست باشد که بدنه کارشناسی ما ضعیفاست... ■ ایــن ایرادی اســت کــه کارشناســان به سازمانمیراثفرهنگیواردمیکنند.
حــاال فــرض میکنیــم چیــزی کــه کارشناســان گفتهاند درست باشد، خب راهــکارش چیســت؟ راهــکارش ارتقای نیــروی انســانی اســت، بنابراین مــا باید از نیــروی انســانی کارشــناستر و ماهرتر اســتفاده کنیم. خب نیروی کارشناستر و ماهرتــر بــا حقوقهــای بســیار پاییــن، جذب نمیشــود. به طور طبیعی جذب سازمانهای دیگر دولت میشوند. اصاً ایــن نامتــوازن بــودن پرداخــت حقــوق در بدنــه دولــت، امــر خوبــی نیســت. موجــب میشــود کارشــناسهای خوب به ســمت ســازمانهایی که حقوقهای باالتــری پرداخت میکنند، بروند و دیگر ســازمانها ضعیــف باقــی میماننــد. انشــاءاهلل بــه مــرور باید این مشــکات مرتفع شــود. باالخره این ارتقای ساختار بایــد موجــب ارتقــای همــه بخشهای این ســازمان شــود؛ هــم نیروی انســانی هم وضعیــت بودجهای و هم وضعیت اختیاراتومسئولیتها. ■ بدرســتی میگوییــد کــه بایــد ارتقــای نیروی کیفی در ســازمان داشــته باشیم از سوی دیگر مجلسیها شــرط وزارتخانه را عدم جذب نیرو و بزرگتر شــدن وزارتخانه اعالم کردهاند، این مســأله را چگونه حل میکنید؟
بــا آموزشهــای بیشــتر بایــد بدنــه موجــود را تقویت کرد. البتــه باید بگویم ما بویــژه در حوزه میــراث فرهنگی بدنه تخصصــی قــوی ای داریــم. هیــچ بدنه کارشناسی در کشــور قویتر از این بخش نیست. همچنین این انتقادات عمومی اســت و بــه همــه دســتگاههای دولتــی وارد میشــود. در بدنــه صنایع دســتی و گردشــگری هم کارشناسان بسیار خوبی داریــم. امــا خــب ارتقــا، امــری مســتمر اســت. باید دائم در حال ارتقا باشیم. در قالب آموزش مستمر وضعیت کیفی را باالتــر ببریم و در آینــده باالخره برخی از پرســنل به نقطه بازنشســتگی میرسند که بــا جذب نیروهای نخبه میتواند این وضعیت ارتقا پیدا کند. ■ تعــداد بازنشســتههای ســازمان آنقدر هســت کــه تعــداد قابــل توجهــی از کارشناسانمتبحرراجذبکنید؟
همــواره ایــن چرخــش و گــردش وجــود دارد و نیروهــای موجــود بــه مــرز بازنشستگی میرسند و نیروهای جوان و جدید جذب میشوند. ■ ولــی درصد بازنشســتگیها مشــخص نیست؟
باالخــره ســاالنه تعدادی بازنشســته میشوند. ■ همانطــور کــه میدانیــد مــا در زمینــه تبلیغــات کــم کاری داشــتهایم و بیــش از هرچیزیبیپولیدلیلاینکمکاریاعالم شــده، آیــا ســازمان در قامــت وزارتخانه میتوانــد آن بودجــه کالن را بــه دســت بیاورد تا ما شاهد تبلیغ ایران در تلویزیون کشــورهای هدف بــازار گردشــگری چون روسیه،چینو...باشیم؟
درســت اســت من هــم قبــا ً گفتهام مــا در امــر تبلیغــات و بازاریابی خارجی انصافــاً کار خاصــی نکــرده ایــم، آن هم دلیلشکمبوداعتباراتاست.همکارانم وضعیــت تبلیغــات در گردشــگری 15 -10 کشــور دنیــا را بررســی تطبیقــی کردند، معلوم شــد این کشورها بین 1/7 تــا 4 دالر بــه ازای هــر گردشــگر ورودی، صــرف تبلیغــات میکنند. این عــدد در کشــور ما سه سنت اســت، حتی بعضی اوقات کمتر هم میشود. خب اینطوری نمیشــود (بــه هــدف رســید.) بنابرایــن مــا بایــد بودجــه مناســبی بــه تبلیغات اختصاص بدهیــم. اگر بودجــه افزایش پیدا کند و ســهم مــا از درآمدهــای ارزی گردشگری افزایش یابد، ما دستاوردهای بیشــتری میتوانیم بــه دســت بیاوریم. بنابرایــن خیلی هــم اعتبار کانــی برای تبلیغاتنمیخواهیم. ■ یادم میآید ســازمان در زمان ریاســت آقای ســلطانی فر اعــالم کرد مــن قدرت پرداخت هزینه برای تبلیــغ در تلویزیون روســیه را ندارم... تلویزیون روســیه فقط یکموردبود.عمانهمهمینطوربود.
االن هــم نداریــم. اما ایــن به معنای کان بــودن بودجــه تبلیغــات نیســت بــه معنــای آن اســت کــه ما هیــچ پولی نداشــتیم. عــرض کــردم کشــورها از 1/7 تــا 4 دالر بــه ازای هــر گردشــگر پول میگذارند. ما ســال 79، هفت میلیون و 800 هزار نفر گردشــگر ورودی داشــتیم. خب به ازای هر کدام از آنها حداقل باید یک دالر صرف تبلیغات کرد. ■ دولــت برخــالف مجلس عالقــهای به تشــکیل وزارت میراث فرهنگی نداشت، اولویت دولــت روحانی تشــکیل وزارت بازرگانــی بود آیــا فکر میکنیــد بتوانید از مجلــس در قامت وزیــر احتمالی بودجه تبلیغاتبگیرید؟
ببینیــد باالخــره ایــن وزارتخانــه طبــق قانون تشــکیل شــده و مــن خیلی امیــدوار هســتم که دولت محتــرم بویژه شــخص رئیــس جمهوری کــه به بخش گردشــگری توجه ویژه دارند کمک کنند. همچنیــن مجلــس کــه خــودش طــرح تشــکیل وزارتخانــه را پیش برده اســت، حمایتهمبکندتاوزارتخانهمتناسببا مأموریتهایشمنابعمالیداشتهباشد. من خیلی امیدوارم انشاءاهلل این اتفاق بیفتد و نمایندگان و دولت کمک کنند. ■ یکی از دلنگرانیهای مخالفان تبدیل سازمان به وزارتخانه، فشارهای احتمالی نمایندگان به وزیر برای رسیدن به اهداف گردشــگری و میــراث فرهنگی در اســتان خودشاناست.ایندلنگرانیراشماهم داشتید.االنچهنظریدارید؟
من نمیدانــم. همچنین دلنگرانی را مــا مطــرح نکردیــم امــا ایــن وزیر هم مثــل ســایر وزارتخانههــا در تعامــل بــا مجلس قــرار دارد ما نگرانی از این بابت نمیبینیم. ■ امابرخیازکارشناسانهمچناننگران هستند. مث ًال میگویند ممکن است برای ثبت جهانی آثار متعلق به شهرش مورد سوالقراربگیرید...
نه، انشاءاهلل که اینگونه نخواهد بود. نماینــدگان مجلس هم دلســوز کشــور و ملت و عاقهمند به این بخش هســتند. حتمــاً نمایندگان کمک حال ما خواهند بود و نگرانی از این بابت وجود ندارد. ■ فکــر میکنیــد چــه رأیــی از مجلــس بگیرید؟
ایــن مســأله را بایــد مجلــس پاســخ بدهــد. من مطمئن هســتم هــر رأیی که نماینــدگان محتــرم مجلس تشــخیص بدهنــد آن رأی خیر و بهتریــن رأی برای کشــور اســت. بنابراین من هم بــرای آن رأی احترام قائل هستم.