حق و حقوق آموزش و پرورش را خواهم گرفت
وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش در گفتوگو با «ایران»:
ســه ماهــی اســت کــه وزارت آمــوزش و پــرورش بــدون وزیــر و بــا سرپرســتی سیدجواد حسینی اداره میشود. او کسی بــود کــه از همــان روزهــای اول بهعنوان یک گزینــه جــدی بــرای وزارت آموزش و پــرورش معرفی میشــد، اما به یکباره ورق برگشــت و نامهــای جدیــدی بــه میــان آمــد و در نهایت چهارم شــهریور مــاه بــود کــه رئیــس جمهوری محســن حاجی میرزایــی را بهعنوان گزینه دولت به مجلس معرفی کرد. محســن حاجی میرزایــی دبیــر هیــأت دولت اســت و در کارنامــه کاریــش قائممقامــی ســازمان نهضــت ســوادآموزی هــم بــه چشــم میخــورد. در ایــن روزهایــی کــه اســم محســن حاجــی میرزایی بر ســر زبانها افتــاده، مخالفــان و موافقانــش بــه او واکنشهایــی نشــان دادند؛ منتقــدان بر ایــن باورنــد کــه او در تأمیــن مطالبــات معلمــان بــا چالشهایی مواجه اســت. در ســوی دیگر ایــن موافقان هســتند که میگویند کمتر از 20 روز دیگربه آغاز سال تحصیلــی جدید زمان مانده اســت و در این مدت باید شــخصی ســکان هدایت آمــوزش و پــرورش را برعهــده گیــرد تــا کارهــای بر زمین مانده ایــن وزارتخانه را انجام دهد. ■ در ایــن مــدت نامهــای بســیاری بــرای گزینــه وزارت آمــوزش و پــرورش بر ســر زبانها افتــاد تا در نهایت شــما بهعنوان وزیر پیشنهادی از ســوی رئیس جمهوری انتخــاب شــدید. چطــور شــد که با شــما صحبت کردند و شما برای این وزارتخانه انتخابشدید؟
عــدهای از ســال 96 بنــده را بهعنوان گزینــه وزارت آمــوزش و پــرورش مطرح کردنــد در آن روزها بنــده تمایلی به این موضوع نداشتم اما امروز بنا بر ضرورت وارد میدان شدم و میخواهم فعالیتی را برای معلمان انجام دهم. ■ فکرمیکنیدبتوانیدجوابگویمطالبات برزمینماندهمعلمانباشید؟
هر کسی در آموزش و پرورش سمت بگیــرد، مســئول ایــن اســت که دســتگاه تعلیــم و تربیــت را بــه نحو شایســتهای مدیریت کند. در این میــان یکی از ارکان مهــم وزارت آموزش و پرورش معلمان هســتند. مطالبــات بحق معلمــان جزو مأموریتهای اصلی هر وزیری است که در آمــوزش و پــرورش فعالیت میکند. مــن هــم به طــور قطــع و با جدیــت این مطالبــات را پیگیــر میشــوم. بــه نظرم معلمکارمندنیست؛معلمشأنویژهای دارد. ما باید در جهت آرامش، منزلت و جایگاه معلم حرکت کنیم و شأن معلم در اهداف تعلیم و تربیت نقش اساسی و تعیینکننــدهای هــم دارد. کاســتیها در حوزه معیشــتی معلمــان روی نظام تعلیم و تربیت تأثیــر میگذارد اگر برای جریان تربیت دانشآموزانمان اهمیت قائــل هســتیم بایــد توجــه ویــژهای روی معلمانداشتهباشیم. ■ از نــگاه شــما مهمترین چالــش وزارت آمــوزش و پــرورش چیســت و شــما چه برنامهایبرایحلاینمسألهدارید؟
بــه نظــرم چالشهــای موجــود در آمــوزش و پرورش به کوتاه مدت، اصلی و اساســی تقســیم میشــود و در حــوزه چالشهای کوتاه مدت باید به مجموعه مطالباتی که در سطح آموزش و پرورش و در بیــن معلمان به وجود آمده اســت توجه داشته باشیم و مطالبات معلمان بایــد اولویــت اصلــی وزارت آمــوزش و پرورش باشــد. بعد از ایــن موضوع باید ســراغ این موضوع رفت که چرا آموزش و پرورش با این حجم از مطالبات روبهرو شــده اســت و چه دالیلی موجب شده تا وزارتخانه به اینجا برســد. ما باید بررسی کنیــم کــه چــه عواملــی موجب شــده تا حقوق معلمان به تأخیر بیفتد. عاوه بر اینها موضوع کمبود نیروی انســانی هم بســیار مهم اســت و باید بررســی کرد که چرا از نظر تعداد نیروی انسانی برای هر کاس ما باید دچار دغدغه باشــیم. این موضوعی است که با اعداد قابل توضیح اســت چرا بین وزارت آموزش و پرورش و ســازمان برنامــه و بودجــه یــک تفاهم مؤثری وجود ندارد تا ما در شــروع ســال تحصیلی با استفاده از نیرویهای متنوع نیازهــای خودمــان را برطــرف کنیم؟! با این حال یکی از مهمترین برنامههای ما کهبهطورجدیهمپیگیریمیکنیماین اســت که یک ساماندهی مناسب و مؤثر روی مطالبــات معلمان و پرداختیهای آنها انجام شود. ■ بــه نظــر میرســد یکــی از مهمتریــن مشکالت فعلی آموزش و پرورش کمبود نیــرو اســت. امســال هم بــر اســاس آمار 60 هــزار معلم بازنشســته میشــوند چه برنامهایبرایتأمیننیرودارید؟
معضل نیروی انســانی در آموزش و پرورش ما جدی است. هم بازنشستگی تعــداد زیادی از نیروها و هم عدم امکان جــذب، آنطــور کــه شایســته و بایســته اســت نیازهــای آمــوزش و پــرورش را تأمین نخواهد کرد و مسائل جدی برای آمــوزش و پــرورش کشــور ایجــاد کــرده است. این مســأله یکی از مسائل کلیدی خواهــد بود که بــه آن خواهم پرداخت و تاش میکنم تا در دو محور کوتاه مدت و بلندمــدت نســبت بــه رفــع آن اقــدام کنــم. در محــور کوتــاه مــدت مشــکات مربوط به دو ســال آتی در برنامه خواهد بــود تــا بــا اســتفاده از حکمرانــی داده محور نســبت بــه جانمایــی بهتــر اقدام کنیم و نیز با ارتباط بهتر با دســتگاههای مســئول بتوانیــم این مشــکل را تخفیف دهیــم. همچنیــن در محــور بلندمــدت روی ریشــههای این بحران تمرکز شده و نســبت به رفع این دالیل و ریشههای آن و ساختن بنیانی برای وزرای بعدی اقدام خواهد شد. ■ موضــوع اعتبــارات وزارت آمــوزش و پرورش هم بســیار مهم اســت متأسفانه همیشــه این وزارتخانه با مشــکل کمبود بودجهروبهروبودهاست.معلمانوزیری میخواهند کــه اهل چانه زنــی در دولت باشدشماآیااهلرایزنیبادولتهستید؟
با شناخت و تجربهای که از هماهنگی وزارتخانههای کشــور و منابــع بودجهای دارم و بــا ارتباطــی کــه بــا همــه وزرا بخصــوص شــخص رئیس جمهــوری و معــاون اول دارم حق و حقــوق آموزش و پــرورش را خواهــم گرفــت و ذرهای از حقــوق معلمــان عــدول نخواهــم کرد. برنامــه ویژهای بــرای این موضــوع دارم که به اجرا در خواهد آمد. عاوه بر تاش جهت افزایش بودجه آمــوزش پرورش راهکار استفاده از ظرفیتهای همافزایی با دیگر ســازمانها برای پیشــبرد اهداف آمــوزش و پــرورش را نیز دنبــال خواهم کــرد؛ مثاً همانطور که خیرین مدرســه ساز همراه و همســو با آموزش و پرورش در ســاخت و تجهیــز مــدارس هســتند دیگــر ســازمان هــا از شــهرداریها تــا وزارتخانههــای پردرآمد هم باید بیشــتر از قبل با رویکرد مسئولیت اجتماعی به این حوزه ورود کنند. ■ ســازوکارهای شــما برای اجرایی شدن سندتحولچیست؟
ســند تحــول بنیادیــن آمــوزش و پــرورش ســاحتهای مختلفــی دارد؛ بخشــی از الزامــات آن توســعه ســاحت پرورش اســت و بخشهایــی هم تغییر و گسترش زیرســاختها. هر کدام از این الزامــات راهکار متفاوتی بــرای اجرا نیاز دارد؛ بخشهایی توســط خود وزارتخانه قابــل اجراســت و بخشهایــی در هــر حــوزه نیاز بــه هماهنگــی و همافزایی با دیگــر نهادهــا دارد مثــاً در مــورد گســترش فضاهای یادگیــری در تعامل بــا شــهرداریها و تجمیع مراکــز خرد به ســمت مجتمعهای آموزشــی خواهیم رفت. در رویکرد مدرسه محوری تفویض اختیــارات از ســتاد بــه مــدارس صورت میگیرد تا با همکاری با دیگر پایگاههای فرهنگــی محلی نظیــر مســاجد و مراکز فرهنگــی محلــی نقــش مدرســه را در کانون پیشــرفت محلی گســترش دهند یــا در راهبــرد ارتقای منزلــت اجتماعی نیــروی انســانی وزارتخانــه مــن راهــکار قانون خاص فرهنگیان برای نظام اداری آموزش پرورش را دنبال میکنم. ■ بحث مدارس غیرانتفاعی خاص هم بســیار مهم اســت؛ مــدارس الکچری که اسم و رســمی دارند و مدیرانشان با رانت این مدارس را اداره میکنند. این مدارس به نوعــی عدالت آموزشــی را زیر ســؤال بردهاند.
مدارس غیردولتــی میتوانند همراه آموزش و پرورش در گســترش و افزایش پوشــش آموزشــی باشــند تــا جایــی کــه الزامــات قانونــی و رویکردهــای عدالت آموزشــی خدشــه دار نشــود. افزایــش کیفیــت آمــوزش یقینــاً مــورد حمایــت خواهــد بــود امــا افزایــش تجمــات و خدمــات بیارتبــاط بــه آمــوزش چیزی نیســت که مورد تأیید سند تحول و بنده باشد. ■ همانطــور کــه خودتان هــم میدانید موضوعآسیبهایاجتماعیدرمدارس بسیار جدی است در طول سال تحصیلی هم خبرهای تلخی از مدارس میشنویم. شــما هم در اولین مصاحبهای که داشتید اعالم کردید که میز آسیبهای اجتماعی در مناطق آمــوزش و پــرورش راهاندازی میشــود آیا برنامــه ویژهای بــرای کاهش و پیشــگیری از آســیبهای اجتماعی در مدارسدارید؟
یکــی از مهمتریــن کارکردهای نظام تعلیــم و تربیت این اســت کــه آدمهای ســالم، مســتقل و شــرافتمند را بــرای زندگــی در جامعــه آمــاده کنــد. مــا باید بــه ســمتی حرکــت کنیــم کــه خروجــی نظــام تعلیــم و تربیتمــان بــر اســاس ویژگیهایــی که در ســند تحــول بنیادین آمده اســت، باشــد. در ســند تحــول هم ســاحتهای مختلفی پیشبینی شــده اســت که از جمله آن ســاحت اعتقادی، اجتماعــی، اقتصــادی، حرفــهای و فنی و علمــی و زیباشــناختی اســت. زمانــی کــه دانشآموزان بــا مهارتهای واقعی زندگی آشنا شوند آسیبهای اجتماعی همکاستهخواهدشد.آسیبهامحصول فقــدان مهارتهــای زندگــی اســت. مــا وقتی وارد حیات اجتماعی میشــویم با مســائل متنوعــی روبهرو میشــویم چرا کــه تغییــرات بــا آهنــگ زیــادی در حال وقــوع اســت و وقتی کــه افــراد مجهز به مهارتهــای زندگــی نباشــند بســرعت درمانــده میشــوند ایــن اســتیصال خطرناک است. البته برنامههای خوبی در آموزش و پرورش برای مهارت آموزی دانشآمــوزان وجود دارد و این برنامهها هم ادامه پیدا خواهد کرد.