جشنواره همه یا محفل سالیق خاص؟
در حاشیه پایان یک دوره طوالنی گمانهزنی
حســین انتظامــی، رئیــس ســازمان ســینمایی در گفتوگویــی به مناســبت روز ملی ســینما از حفظ استقالل جشــنواره جهانی فیلم فجر خبر داد و در عین حال بر اصالح برخی اشکاالت کوچک تأکید کــرد. به این ترتیب به یکی از بحثهای مهم این روزهای ســینمای ایران پایان داده شد.
ســالها پیــش از منفــک شــدن بخــش بینالملــل از بخــش ملــی، بــر جدایــی دو جشــنواره تأکیــد داشــتم و موافق اســتقالل جشــنوارهها بــودم. ایجــاد هویــت مســتقل برای بخش جهانی جشــنواره، باید ســالها پیــش از ایــن اتفــاق میافتــاد چــرا کــه در ســالهای ادغــام این دو جشــنواره، آمیخته شــدن با جشنهای دهه انقالب باعث شده بــود تصــورات متفاوتــی از رســالت واقعــی بخــش بینالملل ایجاد شــود؛ تصوراتی که مانع از رشــد ارتباط و گســترش دامنه نفوذ و تواناییهای بینالمللی ســینمای ایران بود. در زمــان جدایــی بخــش بینالملــل از بخــش ملــی از جملــه ســینماگرانی بودم کــه از این تصمیم حمایت کــردم اما وجود برخی اشــکاالت باعث شــد که نســبت به برگــزاری روند فعلی انتقاداتی داشــته باشــم. اگرچه بخش بینالملل جشــنواره در چنــد دوره مســتقل، با وجــود محدویــت ارتباطــی و تنگناهای سیاســی و شــرایط ژئوپلیتیــک ایــران از رشــد کیفــی محدودی برخوردار بوده اســت، اما حاکم شدن نوعی فضای محفلی در بخــش مدیریت آن امتیاز منفی برای این جشــنواره محســوب میشود. معتقدم این گروه در برقراری ارتباط و جلب مشارکت مجموعه سینمای ایران موفق عمل نکردهاند. همین که جشنواره توانسته خود را از وابستگی به یک فضای کامالً سیاسی فارغ کند بالطبع یک مزیت است اما اینکه همه تصمیمها در یک محفل کوچک گرفته شــود و اداره جشنواره از انتخابها گرفته تا شکل برگزاری آن با سلیقه محدود شکل بگیرد جزو نقاط ضعف آن است. دعــوت و مشــارکت از ســالیق مختلــف ســینمایی در برگــزاری این جشــنواره باعث میشــود اهالی ســینما احســاس پیوستگی بیشــتری کنند و نه اینکه صرفاً به شــکلی ویترین محدود زمانی در ایام برگزاری در کاخ جشــنواره ظاهر شــوند و تا سال بعد هم ندانند که چه تصمیماتی برای آن اتخاذ شده است. ایــن نکتــه را هم مدنظر داشــته باشــیم که جشــنواره بینالملل میتوانــد بهعنــوان یکــی از پایههــای اصلــی اقتصــاد و زیرســاختهای ســینمای ایران عمل کند و فرصتی باشــد برای ارتباطات بینالمللی ســینماگران کشورمان با سینمای جهان و شــکل گرفتن همکاریهای جهانی. بر این اســاس این جشنواره بهعنــوان قطــب بــزرگ هویتــی ســینمای ملــی نباید به گــروه و ســلیقه خــاص محدود شــود و باید همــه تواناییهای ســینمای ایران را در بر بگیرد.