نقشه راه بازرگانی کشیده شد

اهل فن درباره راهبردهای وزارت بازرگانی چه میگویند؟

«چند سالی است که تجارت را فدای تولید کردند.» این جملهای است که بارها در گپ و گفت بــا اعضای اتاق بازرگانی شــنیدیم. برخی از آنها مصر بر ایجاد وزارت بازرگانی بودنــد، ولــی تعــداد آنهایی کــه مخالف با وزارتبازرگانیجدیدبودند،همکمنبود. موافقــان تشــکیل وزارت بازرگانــی از بیتوجهیبهحوزهتجارت،عدمهماهنگی با بخــش خصوصی، نبود شــفافیت بــازار، ناکارآمدی درتنظیم بازار و توسعه صادرات غیرنفتی صحبت میکردند که طی8 الی9 سالادغاموتشکیلوزارتصنعـت،معدن و تجارت فراموش شده بود. مخالفان هم از تعــدد تصمیــم گیری، بــزرگ شــدن بدنه دولت و افزایش هزینهها هراس داشتند. به هرترتیببعدازرفتوبرگشتهایمتعدد و شــنیدن صدای موافقان و مخالفان طرح ایجاد وزارت بازرگانی روز چهارشــنبه(هفته گذشــته) در صحن علنی مجلس تصویب شــد. بعد از آنکــه 116 نماینده مجلس رأی موافــق بــه ایجــاد وزارت بازرگانــی دادنــد و برخــی از منابع مطلــع پایان ســال را وعده ایجــاد وزارتخانــه بیســتم دادنــد، حســین مدرس خیابانی، قائممقام وزیر صنعت از تدوین و ارســال نقشــه راه برای تنظیم بازار کشــور صحبت کرد؛ نقشهای که پایان هفته گذشته برای مقامات ذیصالح ارسال شده اســت. این نقشــه به گونــهای تدوین شــده کــه بازیگران جدیــد وارد عرصــه بازرگانی و تجارت میشــوند. بر این اســاس اســتفاده از ظرفیتهــای نویــن و نقش اســتارتاپها در شــبکه توزیع، کاهش تجارت غیررسمی و کاهــش قاچــاق کاال، تقویــت و توســعه محصــوالت صادراتی با ارزش افــزوده باال، تنوعبخشیدربازارهاومتنوعسازیکاالهای تولیدیصورتپررنگدیدهشدهاست. ■ پایان دادن به فساد و رانت بهنظــر میرســد نقشــه راه بازرگانــی کــه تدوین شــده بــرای پایان دادن به فســاد و رانتهایی اســت که طی چند ســال اخیر در ایــن بخــش شــکل گرفته اســت. نکته دیگری که در این نقشــه راه مشهود است و کارشناســان بارها نســبت به آن هشــدار دادند جلوگیری از رشد قیمتها و تنظیم بازاراست.درسازوکارجدیدکاهشهزینه مبادله کاال و خدمات با اصالح و نوســازی شــبکه توزیع در نظر گرفته شده است. در این راستا سامانههایی طراحی و عملیاتی شــدهاند کــه اولویت آنها حــذف هزینهها و نقــش واســطهها در رونــد توزیــع کاال در سطح کشور اســت. صدور بخشنامههای خلــق الســاعه یکــی دیگــر از چالشهای اقتصاد کشــور بــود که علت اصلــی آن به نبود نقشه راه و نداشــتن وزارت بازرگانی، برمیگردد.اینحوزهنیازمندتفکرمنطقی و علمــی اســت. حرکت به ســمت ایجاد وزارت بازرگانی دو مزیــت دیگر هم دارد. جلوگیــری از واردات کاالهــای غیرضرور و تنظیم مناســبات تولید و تجارت است. با این رویکــرد کارشناســان توصیه میکنند وزارت بازرگانــی جدید و نقشــه راه باید به ســمت شناسایی دقیق بازار حرکت کند و تمام آمار مربوط به تولید، مصرف و حتی تجــارت بــه روز و واقعی شــود بــه گونهای که بر اســاس چنین دادههایی به ســمت توسعه صادرات غیرنفتی رفت. در نقشه راه بازرگانــی نیــز آمده اســت که همزمان بــا جهتگیــری کاهشــی واردات کاالهای غیرضــرور و کاالهایی که تولید مشــابه در کشــور دارند در خصوص کاالهای اساسی ضمن رعایت این اصل، با اولویت تأمین کسرینیازکشورانجامخواهدشد.توسعه صادرات بخشــی از نقشــه راه تنظیم بازار اســت چرا که با فعالسازی ظرفیتهای خالی واحدهای تولیــدی و افزایش تولید مســلماً قیمت کاال نیز کاهــش یافته و به نفعمصرفکنندهنهاییخواهدبود. ■ دولت در نقشه راه بهدنبال چیست؟ مدرس خیابانی قائم مقام وزیر صمت درموردرویکردهایویژهنقشهراهتنظیم بــازار کشــور گفــت: در این ســند توجه به معیشــت عمومی در اولویت قرار دارد و تأمینبههنگامکاالهایاساسیموردنیاز کشــور، حمایت از تولید داخل و افزایش رقابتپذیریتولیدات،کنترلومدیریت واردات، گسترش زیرساختهای تجاری و لجســتیکی همــگام بــا ظرفیتهــای تولیدی، همگنسازی آمایش تجاری با آمایش صنعتی کشور، تأمین حداکثری کاالهایاساسیازمحلتولیداتداخلی، بهینهسازیالگویمصرف،بهرهگیریاز ظرفیتهای تجاری اســتانهای مرزی، تمرکــز سیاســتگذاری درتنظیــم بــازار، کنترل موجودی و قیمت کاال بهعنوان دو شــاخص کلیدی در تنظیم بازار، تقویت نقش تشــکلهای بخــش خصوصی در تصمیمســازی و بهکارگیــری ابزارهــای تنظیــم بــازار کاالهــای اســتراتژیک؛ در دستورکاراجراییقرارگرفتهاست.