پلزدن روی مرز دیپلماسی

هنرمندان ایرانی و ایتالیایی روی دیوار سفارت نقاشی میکشند

تاریخ، سیاســتمداران بســیاری به خود دیــده اســت کــه تمایــل دارند بیــن خود و دیگــری دیوارهــای بلنــدی بکشــند و انســانها را با نگاههای نژادپرستانهشــان از هم جــدا کنند. زمان زیادی از ســاختن و فروریختن دیوار برلین نگذشــته اســت و هنوز یادمان نرفته که دونالد ترامپ در نطقهای انتخاباتــیاش چطور با افتخار از کشیدن دیواری در مرز امریکا و مکزیک داد ســخن مــیداد. سیاســتمداران نژادپرســت اگرچــه بخــش وســیعی از سیاســتمداران امــروز جهان را تشــکیل میدهنــد، امــا هنــوز سیاســتمدارانی وجــود دارنــد کــه از دیوارها بــرای ارتباط میان آدمهــا، فرهنگهــا و ملتها بهره میجویند.

صحبت از یک کار مشــترک فرهنگی میان دو کشــوری است که ســالها روابط دوســتانه فرهنگــی و هنــری خوبــی را بــا یکدیگر داشــتهاند و دارنــد. جایی که هنر با سیاســت پیوند میخــورد و جنبههایی انسانی به خود میگیرد. هنر از دیوار سپید گالریهــا پا را فراتر میگــذارد و به دنیای آدمهــای عادی پــا میگــذارد. دنیایی که در آن دیوار ســفارت هم به فضایی برای خلق و ارتباط تبدیل میشود؛ در زمانهای کــه بحرانهــا از همــه ســو مــا را احاطــه کردهانــد. ایــن روزهــا دیوارهای ســفارت ایتالیا، مزیــن به پروژهای اســت با عنوان «هنــر شــهری، فرصتــی بــرای اتحــاد». ایــن پــروژه را ســفارت ایتالیا در تهــران با همــکاری دو هنرمنــد ایرانــی و ایتالیایی آغاز کرده است. این نخستین گامی است که سفیر جدید سفارت ایتالیا برای ایجاد ارتباطــات فرهنگی میــان ایــران و ایتالیا برداشته است و آخرین آن نخواهد بود.

عصــر پنجشــنبه، ۴ مهرماه، مراســم رونمایــی از آثــار دو هنرمنــد ایرانــی و ایتالیایــی بــا حضــور جوزپه پرونه، ســفیر ایتالیــا و ســیدحمید موســوی، شــهردار منطقــه یــک، در اقامتــگاه ســفیر ایتالیــا همراه با تعــدادی از چهرههای فرهنگی و هنــری برگــزار شــد. ســفیر ایتالیــا در ســخنرانیاش اعالم کــرد که پس از ســه مــاه حضــورش در تهران جــذب طرحها و نقاشــیهای خیابانی آن شــده و پس از آن تصمیم گرفته اســت که او هم در این پروژه به ســبک و ســیاق خودش نقشــی را بــازی کنــد. تشــابههای هنــری بســیار میــان ایــران و ایتالیــا، جوزپــه پرونــه را بر آن داشــت تــا از دیوار ســفارت کشــورش بهعنــوان ابــزاری برای زیباتر کردن شــهر و فرهنگســازی بهــره ببــرد و ســهمی در پیونــد هنــر ایــن دو کشــور باســتانی با یکدیگــر داشــته باشــد. مهــدی قدیانلو و هنرمنــد ایتالیایی، پائولــو بوردیونو با نام هنری پائــو دو هنرمندی بودند که در این زمینه با یکدیگــر همکاری کردند و هر دو نقاشیهای خود را در بخشهایی از دیوار سفارت ایتالیا به تصویر کشیدند.

مهــدی قدیانلــو، نقــاش ایرانــی ۷۳ســاله که بیش از ۰۰۱ نقاشــی دیواری فقــط در تهــران طراحــی کرده اســت در ایــن بــاره گفت کــه ســفیر به اســتودیوی هنــریاش آمــده و پیشــنهاد همــکاری داده اســت. او با توجه بــه عالقه ویژهاش به هنر خیابانی یا هنر شــهری و کســی که به عنــوان دانشآموخته مــدارس هنری همــواره خــود را وامدار هنــر و هنرمندان ایتالیــا میدیــده اســت از ایــن رویــداد بهعنــوان اقدامــی فرهنگــی و نمادیــن برای ایجاد روابط بهتر بین این دو کشــور اســتقبال کــرده اســت. کارهــای مهــدی قدیانلــو ســبک و ســیاق ویژه خــودش را دارد و بــه قول خــودش با فضــای هنری نقاشــیهای پائــو ۰8۱ درجــه تفــاوت دارد. طرحهــای قدیانــی کــه بیشــتر بــه سبک سوررئالیســتی و گاه مینیمالیستی گرایش دارد، همان نقاشــیهایی هستند کــه دیوارهــای تهــران را بــه تصاویــری از آســمان آبی و کودکان شــاد در فضاهایی معلــق مزیــن کردهانــد. مهــدی قدیانلو عالوه بر نقاشــیهایی که در شــهر تهران کشــیده اســت، آثار دیواری دیگری نیز در کشــورهایی همچــون انگلیــس و امریــکا دارد. پائولــو بوردیونــو، هنرمند ۲۴ ســاله ایتالیایــی نیز در میالن به دنیــا آمده و در همــان جا هــم زندگی میکند. او از ســال ۰۰۰۲ نقش خود بهعنوان نقاش خیابانی را به عهده گرفت. کارهای او بیشتر آثاری دارای حــال و هــوای فانتزی، جادویی و با موضوعاتی عامهپسند هستند. آثار او نیز عالوه بر فضای عمومی شهرهای ایتالیا، در موزههــا و گالریهــای ایــن کشــور و در کشورهای دیگر جهان به نمایش درآمده است.

ایــن همــکاری فرهنگــی، هنــری دوجانبه، تنها ســرآغازی است برای یک پروژه بلندمدت. این پروژه در واقع شروع مســیری اســت که قرار اســت تا سپتامبر سال ۰۲۰۲ (شهریور ۹۹۳۱) ادامه پیدا کند و هــر دو مــاه یکبار، دو اثــر از دو هنرمند ایرانــی و ایتالیایــی بــر روی دیــوار بیرونی سفارت ترسیم شود و همچنان امیدواریم که هنر معجزه کند، راهی باز کند و عشق بــه زیبایــی را کــه زبان مشــترک انســانی اســت، جایگزیــن مرزهــا، خشــونتها و تبعیضها کند؛ زبانی که میتواند دیوارها را بــه پلی بــدل کنــد و انســانیت، درک و همدلی انسانی را جایگزین سیاستهای خصمانه سیاستمداران کند.