کاهش آمار خشونت با تصویب الیحه تأمین امنیت زنان

جمعی از حقوقدانان عنوان کردند

الیحه صیانــت، کرامــت و تأمین امنیت بانــوان در برابر خشــونت، الیحــه تأمین امنیــت زنان، الیحه منع خشــونت علیه زنان و احیاناً اســامی دیگری از این دست همــه مربوط بــه الیحهای هســتند کــه از ســال ۰۹ تدویــن آن آغاز شــده و پس از ۸ ســال هنــوز معلوم نیســت چه قــدر باید دست به دست شود تا به نتیجه برسد. به گفته جامعه شناسان و حقوقدانان آنچه اهمیتتصویباینالیحهراچندینبرابر میکنــد، پایین آمــدن آمــار پروندههایی اســت که بهدلیل زنان خشــونت دیده در دادگاهها تشکیل میشود. البته چه بسیار زنان خشــونت دیــدهای کــه بهدلیل نبود قوانین کافی در این حوزه عطای شکایت را به لقایش بخشیده و تا آخر عمر دم بر نمیآورند.

شــهیندخت موالوردی روز سهشــنبه در نشســت تخصصــی الیحــه تأمیــن امنیت زنان در برابر خشونت؛ فرصتها و چالشهــا بــا تأکید بر اینکه نشســتها در ایــن حــوزه بایــد دنبالــه دار باشــند تــا اثربخشــی و تکمیل الیحه محقق شــود، گفــت: از روزی کــه الیحــه ارســالی دولت به قــوه قضائیــه رســید، برخــی نقدهای غیرمنصفانه شــد، این در حالی است که سندپشــتیبان الیحه، ۰۰5 صفحه بود که بعدهــا به ۰۰۳ صفحه تقلیــل پیدا کرد و با توجه به گستردگی آن هنگام نگارش و تدوینآنازابتداپایاننامههاومقالههای متعــدد و قوانیــن ۸1 کشــور دنیــا مــورد بررســی قــرار گرفــت. دبیــرکل جمعیت حمایــت از حقوق بشــر زنــان با اشــاره به بیاناترهبرمعظمانقالبمبنیبراینکه قانــون، در حمایت از بانوانــی که خانواده تشکیل دادهاند و درون محیط خانوادگی خودشان هستند، وظایف بسیار سنگینی دارد و مطلبــی که ما در کشــورمان باید با جدیت دنبــال کنیم، حمایــت اخالقی و قانونیاززناستتامرددرمحیطخانواده نتواند زورگویی کند، گفت: قانوننویســی بایــد بــه دور از نگارهها و شــعارها باشــد و حساســیت الزم در بهکارگیری واژهها باید در نظــر گرفته شــود. قانــون دارای یک اثر فرهنگ ساز است. از۰۹2 نماینده مجلس تنهــا ۷1 زن وجــود دارد با وجود این وقتی قانونگذاران در مجموع حاکمیت به این نتیجه میرســند که قانون خاصی در این حوزه وجود داشــته باشد نشــان میدهد، زن در رأس هــرم ارزشهــا، دارای جایگاه واالییاست.

وی بــا بیان اینکه هــر کاری هم انجام شــود بــاز هم هجمــه و نقــد وجــود دارد، ادامــه داد: در نــگارش الیحــه انــواع زنان قربانی خشــونت مدنظر قرار گرفته شده و یکــی از اهــداف آن هــم کاهش عناوین مجرمانــه و حبــس زدایــی اســت ولــی با این اتهام مواجه شــدیم که جرم انگارانه اســت، در حالــی کــه مجموعــه تدابیــر بازدارنــده و حفاظتی و حمایتی همراه با تقسیمکارملیدرالیحهدیدهشدهاست. ■ لزوم یک یا دوفوریتی شدن رسیدگی به الیحه

بهگفتهرئیسمرکزکرسیحقوقبشر، صلح و دموکراســی یونســکو در دانشگاه شهید بهشــتی، امروز خشونت به مقوله بســیار مهمی در ســطح دنیا تبدیل شده و تــالش شــده بــه هــر نحــوی از ارتــکاب خشونتجلوگیریشود.اگرخشونتبین جوامعوجودداشتهباشدطبعاًمنتهیبه نقض صلح خواهد شد. هرچه که صلح را نقض میکند باید با آن مقابله کرد.

حسین میرمحمد صادقی با اشاره به اینکه الیحه مورد بحث، ســابقهای بسیار طوالنــی دارد، بیــان کــرد: ایــن الیحــه در زمان آیتاهلل آملی الریجانی در دستگاه قضــا مطــرح بــود. فراکســیون زنــان هم بســیار دنبــال پیشــرفت رونــد کار بودند، بعد از به عهده گرفتن مســئولیت توسط آقای رئیســی در همان اولین جلسه که با حقوقدانانداشتندمنهمحضورداشتم و بحــث الیحه را مطــرح کردم و گفتم که رســیدگی به الیحه، انتظــار جامعه زنان است، ایشــان هم گفتند که قصد تسریع دارند. در حال حاضر این الیحه به دولت ارائــه شــده و مجلــس هم منتظر اســت بعد از تقدیم به مجلس ســریعتر به آن رسیدگیکند.

وی در ادامــه اضافه کرد: امیــدوارم با یــک فوریــت یــا دوفوریتی شــدن، الیحه زودتــر به ســرانجام برســد. معتقــدم که روند رســیدگی به این الیحــه بیش از حد طوالنــی شــده و بایــد زودتر نتیجــه مورد نظر گرفته شــود. البته یک سری ایراداتی به الیحه وارد است؛ بهعنوان مثال برخی مواد الیحه، میتوانست کلیتر و به قولی خالصهتــر باشــد و تفصیــل آن ضرورتی نداشت یا برخی مواد تکرار مواردی است که در قانون مجازات اسالمی وجود دارد. ■ الیحهنیازبهاصالحدارد

مشــاور امــور پارلمانــی و حقوقــی معاونــت امــور زنــان و خانــواده رئیــس جمهوری نیز در این نشست با قدردانی از ۸1 فردی که در قوه قضائیه در طول مدت 6 مــاه با نظم و دقت زیــاد روی الیحه کار کردنــد، گفــت: متــن الیحــه در ســال ۰۹ در زمــان معاونــت خانــم مجتهــدزاده نوشــته شــد و در دوره خانــم مــوالوردی قرار شــد تمامی تالشها دوباره پیگیری شــود و در نهایت هم دفتــر امور حقوقی معاونــت، الیحــه تأمین امنیــت زنان در برابــر خشــونت را در دســتور کار خود قرار داد. در ابتــدای کار با نویســندگان اولیه در سال ۰۹ صحبت کردیم و توسط سه گروه مطالعاتــی و حقوقی بهصــورت کارگروه تلفیقی و حقوقی کار ویژه انجام شد.

بهگفتــه اشــرف گرامــی زادگان، گروه دیگری در خصوص بخش جزا مشتمل بــر اســتادی از کشــور فرانســه و همچنین اســتادانی از دانشــگاه شــهید بهشتی نیز الیحه را مورد بررســی قرار دادند. بهدلیل وجود بخش جزایی الیحه به قوه قضائیه رسید اما تا یک سال پشت در قوه قضائیه باقی ماند و خاک خورد در نهایت هم در شــهریور ۸۹ الیحه ۷۷ مــادهای با تفاوت زیــادی بــه دولــت آمــد. آنچه در دســتور کار اســت ســاختار الیحــه اســت کــه باید استانداردســازی شــود، از لحاظ شــکلی و محتوایی الیحه نیاز به اصالح دارد. ■ زنان بایــد در جامعه احســاس امنیت کنند

مدیرکل بهبــود روشها و فرآیندهای قوه قضائیه در این نشســت با بیان اینکه متــن اولیه ۰۰1 ماده داشــت، اظهــار کرد: قانوننویســی فرآینــد دارد و هرچــه کــه نوشته میشود، ســریعاً قانون نمیشود، هــدف قانــون ایــن اســت کــه تمامــی کارشناســان متفــق القول نظــر بدهند تا اجرا شــود. متن به نحوی اصالح شــده و نسبت به متن قبلی تفاوت جدی ندارد و ۰۹ درصد مشابه متن قبلی است. فرآیند قانونگذاری بههمین صورت است و باید نظــرات کم و زیاد شــوند. مــواد خوبی در الیحه وجود دارد. کلیات الیحه قابل دفاع اســت و ایرادات جزئی دارد که در فرآیند قانونگذاریقابلبرطرفشدنهستند.

علی اسالمی پناه، وکیل دادگستری و اســتاد دانشگاه نیز با اشــاره به اینکه زنان بایــد در جامعه احســاس امنیــت کنند، گفــت: از نظــر تاریخــی تقریبــاً یــک دهه کشور درگیر این الیحه بود. من شخصاً با قضایی بــودن این الیحه موافق نیســتم. ۰۰1 ســال پیــش هیچ قانونی در کشــور ما وجود نداشــت. امروز اما در حال مباحثه ومکالمههستیم.وقتیمیتوانیمبگوییم کار مثبتی انجام شده که زن احساس کند اگر به او خشونت شود، به اون توهین شود و مورد ناســزا قرار گیرد، مرد باید پاسخگو باشد. در یکی از کشورهای خارجی زنی به دادگاه مراجعه کرده و از همسرش بابت اینکــه در خانــه فقــط روزنامــه میخواند و کار مفیــدی انجــام نمیدهــد شــکایت کــرده، در نهایــت هم مرد محکوم شــده اما در کشــور ما شــاهد پروندهای بودم که در آن زن و مــردی 16 ســال جــدا از هــم زندگــی میکردنــد و دو فرزنــد داشــتند یکی از فرزندان فــوت میکند و پدر حتی برای تشــییع جنازه فرزندش هم حاضر نمیشــود متأســفانه تا بــه امــروز هنوز با درخواســت طالق این زن موافقت نشده است.

وی در ادامــه افزود: برخی میپندارند کــه با تصویــب الیحــه، بنیــان خانوادهها سســت میشــود امــا بایــد بدانیــم کــه تحکیم خانواده به بهای سوختن و از بین رفتن زن نیســت. بیشــتر خشــونتها در خانوادهها انجام میشــود. مگر دین ما با خشونت ما را رهنمون میکند؟ پس چرا خشونت را تعریف نمیکنیم؟ اگر واقعاً رفتاری خشونتآمیز است، باید تعریف شــود. خشــونت یعنی رفتاری که اعتماد بــه نفــس زن را میگیــرد و چه رفتــاری و چــه کالمی و چه فیزیکی، به او احســاس حقــارت میدهــد، کاش الیحه بــه جای ۷۷ مــاده تنها ۰1 ماده داشــت و در آن به طور خاص مشــخص میشــد کــه با چه خشونتهاییمردمجازاتمیشود.