مدیریتراهبردی برای سرمایه میان نسلی نفت

اقتصــاد ملــی ایــران متأســفانه در باتاق نفت فــرو رفته اســت. حداقل ســه دهه اســت که نخبگان، روشــنفکران، اقتصاددانان، مدیران ارشد صنعت نفت و سیاستگذاران عالی کشــور به این صرافت افتادهاند که چگونه این ماده سیاه را از جیب ملت درآورند و آن را به حساب پسانداز بین نســلی بســپارند. مهم اســت کــه درک ایــن خدمت تاریخی برای همه نســلهای فعلــی و آتی ایران عمومی شــود، فراگیر شــود و همه مردم بتوانند این تغییر نگرش به «دارایی ســرمایهای» را با پوســت و گوشــت و استخوان درک کننــد. مــن هر گاه در خوانش اســناد بودجهای در بخــش منابع بودجه به عبــارت «فروش دارایی ســرمایهای» برمیخورم، اندوهی عمیــق برای آینده و سرنوشــت فرزندم و همه فرزندان ایران زمین به جانم مینشــیند. چرا ما باید داراییهای سرمایهایمان را بفروشیم و سالبهسال و روز به روز آن را خرج امور جاری و روزمره کنیم. نگاه به نفت بهعنوان «پول توجیبی حکومت» سرنوشت کشــور را به فاکت کشــانده است. پول نفت از ما «ریچ کیدز»ی ساخته است که امروز هم که فقط چند ماه سکه ما را در بازار نمیخرند صدای خالی بودن کاسه چه کنم چه کنممان برای همگان سزاوار شده است. باور کنیم ما ملتی هستیم که هنوز روی پای خودمان نایستادهایم. روی باتاق نفت در آستانه زانو زدنیم. مقایســه رشــد اقتصادی ســال 95 (بازگشــت به بازارهای فروش نفت خام) با رقم 12 و نیم درصد با رشــد اقتصادی ســال ۸9 (ســال اوج گرفتن تحریمهای ایاالت متحده علیه فروش نفت خام) با رقم منفی 9 و نیم درصد گویای روشن این معناســت که مردم ایران، اقتصاد ایران، رشــد و توسعه ایران به گونه تام و تمام گرفتار نفتاند و کار و تولید، ارزش آفرینی، اقتصاد غیر وابســته به نفت، توریســم، صنایع دســتی، کشــاورزی، حتی خدمــات و عموم بخشهــای دیگر اقتصاد ملی رگ حیاتشان به نفت متکی است. 20 سال پیش در هنگامه تدوین برنامه چهارم توسعه سیاستگذاران کشور که از دوران سخت و پرمضیقه کاهش درآمدهای نفتی به تازگی به در آمده بودند، دو راهبرد بزرگ را در ســند برنامه چهارم توسعه تدوین کردند. یک) موضوع تغییر نگاه به نفت از دارایی جاری به سرمایه میان نسلی. دو) حذف پترودالرها از رگها و شریانهای اقتصاد ملی که به اسم یارانه پیدا و پنهان تزریق میشد و از اقتصاد ملی معتادی تزریقی به نفت ساخته بود.

راهبردهای دقیق و معطوف به نتیجهای که متأســفانه هنوز به عمل نیامده توسط پوپولیستهای تخیلی در مجلس هفتم و دولت نهم متوقف ماند و سبب شــد تا 700 میلیارد دالر درآمد نفت تنها در یک بازه ۸ ســاله تقریباً نابود شود. با ایــن رؤیای مالیخولیایی که آقایان الگوی مدیریت جهانیشــان را به رخ ملتها بکشند و کشیدند و آنچه پاره شد اقتصاد ملی ما بود.

امــروز هم که بهســبب تحریمهــای ظالمانه و خودســرانه رئیس جمهوری امریکا و تروریسم اقتصادی که این دالل موطایی علیه ملت ما به راه انداخته اســت در تنگنای شــدید قــرار داریم، اگــر بخواهیــم از تهدید فرصت بســازیم، چــارهای نداریــم که بــه همــان راهبردهای طراحی شــده در نیمه دهه هشــتاد شمســی بازگردیــم. تجربه 15 ســال اخیــر را که عــدول از آن راهبردهــا برای ما ساخته است پیش رو نهیم.

وزیــر امور اقتصــادی و دارایی در بزرگداشــت روز حســابدار اعــالم کــرد که بــا توجه بــه اینکــه در بودجــه 99 بیشــتر ارز دولتــی بــرای واردات کاالهای اساســی تخصیــص مییابد، نــرخ ارز تغییر خاصــی نمیکند. بهگــزارش ایرنــا، «فرهاد دژپســند» روز سهشــنبه در حاشیه مراســم بزرگداشت روز حســابدار در جمع خبرنگاران درباره محاســبه نــرخ ارز در الیحه بودجه ســال 99، افزود: نرخ ارز هیچــگاه در الیحه بودجه تعیین نمیشــود و نرخ ارز کاالهای اساســی هم در دولــت، دوشــنبه شــب (دو روز قبل) چهار هــزار و 200 تومان تعیین شــد. وی درباره بررســی حســابهای بانکی نیز گفت: یکی از معیارهای محاســبه نرخ مالیات بررســی حسابهاست. دژپســند درباره درآمدهای مالیاتی نیز گفت: درآمدهای مالیاتی سال 97 حدود 109 هزار میلیارد تومان بود که در سال 99 به 0۶1 هزار میلیارد تومان افزایش خواهد داشت. وی درباره معافیت مالیاتی هنرمندان گفت: معافیتهای مالیاتی مشــروط به تصویب مجلس اســت و هرگونه وضع یا معافیت مالیات باید به تصویب مجلس برسد. ■ بررسیمعافیتمالیاتی وزیر اقتصاد اضافه کرد: بحث معافیت مالیاتی به شکل جامع در وزارت امور اقتصادی و دارایی در حال بررسی است و کمیتهای در این باره تشکیل شده که پس از تصویب، قانون را در اختیار دولت قرار میدهد که دولت نیز در نهایت پیشــنهادات خــود را بــه مجلس ارائــه میکنــد. وی درباره معافیــت مالیاتی هنرمندان از مالیات گفت: معافیتهای مالیاتی مشروط به تصویب مجلس است و هرگونه وضع یا معافیت مالیات باید به تصویب مجلس برسد. ■ معافیتمالیاتیبخشفرهنگ رئیــس ســازمان امــور مالیاتی هــم در حاشــیه این رویــداد، دربــاره معافیت مالیاتــی هنرمندان گفت کــه به دنبال کاهش معافیتهای مالیاتی هســتیم و چــاپ کتــاب باید معاف از مالیات باشــد. رئیــس امور مالیاتی کشــور گفت: از نظر ســازمان امــور مالیاتی حجم معافیتهای مالیاتی بســیار باال اســت و همه مشــاغل باید مشــمول اخذ مالیات شــوند مگر اینکه به دلیلی معاف از مالیات باشــند. به گزارش ایرنا، امیدعلی پارســا با اشاره به تصمیماتی مبنی بــر معافیت مالیاتی بــرای هنرمندان و ســلبریتیها اظهار داشــت: تمام این موضوعات باید فرآیند بررسی را طی کنند. از نظر سازمان امور مالیاتی حجم معافیتهای مالیاتی بسیار باال است و همه مشاغل باید مشمول اخذ مالیات شــوند مگر اینکه به دلیلی معاف از مالیات باشــند. پارسا با تأکید بر اینکه این حکــم کــه تمام بخــش فرهنگ و هنــر از مالیات معــاف باشــند، قطعاً حکم دقیقی نیســت، اظهار داشت: بخشی مانند چاپ کتاب باید معاف از مالیات باشد اما این موضوع نباید به تمام حوزه تسری یابد. ■ گزارش مصرف ارزهای 4200 تومانی «عــادل آذر» دربــاره گــزارش پرداخــت ارزهــای ۴200 تومانی اظهار داشــت: گــزارش مربوط به نظام پرداخت این ارزها گیرندگان و همچنین کاالهایی که این ارزها برای آنها اختصاص یافته از جمله کاالهای اساسی و دارو خوراک در قالــب تفریــغ بودجه 97 در هفته اول بهمن به مجلس ارائه میشــود. رئیس کل دیوان محاسبات با بیان اینکه هنوز جمعبندی در رابطه با اختصاص این ارزها وجود ندارد، ادامه داد: اما بیشتر چالشها مربوط به کسانی است که ارز را گرفته و همچنین ضرر و زیان وارده به بیت المال است. ■ سامانه ثبت حقوق و مزایا عادل آذر همچنین در رابطه با سامانه ثبت حقوق و مزایا گفت: سامانه ثبت حقوق و مزایا در برنامه ششم مورد توجه قرار گرفته که این سامانه در اختیار سازمان امور استخدامی کشور بوده اما دیوان محاسبات بر آن نظارت میکند. رئیس دیوان محاسبات خاطرنشــان کرد: با وجود مزایا، اما باید توجه داشت که این ســامانه کامل نیست و همه دستگاهها پرداختهای قانونی خود را در این سامانه اظهار نمیکنند. رئیس دیوان محاسبات درباره تخلفات احتمالی دســتگاهها در گــزارش تفریغ بودجه ســال 97 گفت: این گــزارش هنوز نهایی نشــده اما بررســیهای ما نشــان میدهد که انضباط مالی در اســتانها خیلی بیشتر از دستگاههای ملی است.