«کرونا»محرکی برای تحول اقتصاد دیجیتال

کرونا بواسطه اختالل در زنجیره تأمیــن و دسترســی پایــدار بــه نهادههای تولید، تغییر (کاهش) در بخــش عرضه اقتصاد (تولید و واردات) وکاهــش عرضــه نیــروی کار و در نتیجــه تعطیلی موقت فعالیتها و کسب وکارها به افت فعالیتهــای اقتصادی منجر شــده است. به گونهای که ســال پیش رو به دوره رکود اقتصادی در جهان شناخته شده است.

براســاس پیشبینی صنــدوق بینالمللی پــول، اقتصاد جهانــی پس از رکود حدوداً ۳درصدی در ســال ۰۲۰۲، خود را بازسازی خواهد کرد و در سال ۱۲۰۲ رشد ۸.5 درصدی را شاهد خواهد بود. صرفنظر از چالشهای پیش روی در این زمینه، این اپیدمی میتواند فرصتی جهت توســعه اقتصاد دیجیتال به حساب آید. زیرا تحریک تقاضا برای خدمات و زیرساختهای این بخش ناشی از تمایل کشورها به انتقال فعالیتهــا به فضای مجازی، فرصتی جهت تقویت طرف عرضــه در ایــن بخــش فراهــم خواهــد آورد و ایــن موضوع

میتواند در صورت مدیریت صحیح، بخشــی از رشد منفی (رکود) اقتصادی را جبران کند.

بدیهــی اســت انتقــال فعالیتهــا بهفضــای مجــازی میتوانــد نشــانگر اهمیــت اینترنــت در زندگی شــهروندان بهعنــوان کاالیی عمومی باشــد. برخی مطالعــات حکایت از آن دارند که تأثیر کرونا، ســرعت تحول دیجیتال را شتاب خواهــد بخشــید. هر چند کــه در حــوزه ارتباطــات و فناوری اطالعــات نیــز تحــوالت میتواند متفــاوت باشــد. بهعنوان مثال طبق گزارش IDC پیشبینی میشود همزمان در این شــرایط خدمات ابری و ارتباطات یکپارچه (بیشترین) رشد مثبــت را تجربه خواهند کرد. از ســوی دیگر تولید تجهیزات سخت افزاری مانند گوشی هوشمند، CP، تبلت، تجهیزات ذخیره و ســرور و شبکه، تجهیزات اینترنت اشیا و مهدادهها (بیشــترین) تأثیر منفی را از شــرایط به وجود آمده خواهند دید.

چنانچه بخواهیم این بحث را به حوزه اقتصاد دیجیتال تعمیــم دهیــم مطالعــات حکایــت از آن دارند کــه در این عرصــه دو حــوزه ســالمت دیجیتــال و آمــوزش دیجیتــال میتوانند از پیشــگامان توســعه در حوزه اقتصــاد دیجیتال

باشــند. بهعنــوان مثــال ســالمت دیجیتــال و فناوریهــای مرتبــط بــا آن در کشــورهای مختلــف جهــان که بــا اپیدمی کرونــا درگیرهســتند توانســته انــد بــه مدیریت ایــن بحران کمــک کننــد و در ایــن راســتا در حوزههایــی نظیــر آمــوزش و پیشــگیری، تریــاژ و تســت، ردگیــری، مدیریــت قرنطینه، مدیریــت بیمارســتانها و همچنیــن مدیریــت در مرحلــه بعــد از درمان، پیشــرفت کــرده واقدام به تولید اپلیکیشــن و ابزارهــای آنالیــن و برنامههای نرم افــزاری و چت باتها کننــد. از دیگــر کاربردهــای فناوریهــای تحــول آفریــن در حــوزه ســالمت دیجیتــال میتوان بــه نمونههایــی از ایجاد بیمارستانهایی بر بستر خدمات ابری که همه سیستمهای اطالعــات بیمارســتانها و آزمایشــگاهها و آرشــیو و بایگانی تصاویــر و ارتباطــات و پایگاههــای داده، بــر بســتر آن قــرار میگیرند که به نوبه خود به شــتاب بخشــی استقرار اَپها و به اشتراکگذاری داده، بین بیمارستانها و کاهش اقدامات نگهداری کمک میکنند، اشــاره کرد. در این رابطه براساس گــزارش مجلــه نیچــر پزشــکی، چهار فنــاوری مهم شــامل اینترنــت اشــیا، مهدادهها، هــوش مصنوعــی و بالکچین در حوزههــای پایش، نظارت، پیشــگیری و شناســایی کووید۹۱

بهصورت مستقیم یا غیرمســتقیم، (بویژه در چین) شدیداً مورد اســتفاده قرار میگیرند. هوش مصنوعی هم در تولید دارو، واکســن و شناســایی توالــی ژنهــا و انــواع شبیهســازی ظرفیت باالیــی دارد و برای آینده نیــز نوید بخش تحوالتی در این حوزه است.

همچنیــن اکثر کشــورها در خالل مختل شــدن آموزش، از شــیوههای نوین آموزشــی متکی بر تکنولــوژی و ابزارهای یادگیــری راحــت و کاربرپســند در محیــط آنالیــن بهرهمند شــدهاند. با توجه به ظرفیتهای موجود مشــاهده میشود کــه در ســه ماهه نخســت ســال ۰۲۰۲، شــاهد افزایش قابل توجــه ســرمایهگذاری در بخشهــای ســالمت دیجیتــال و آمــوزش دیجیتال در ســطح جهان هســتیم و در ایــران نیز خوشــبختانه اســتارتاپهای خوبــی در حوزههــای آموزش، پیشــگیری و مشــاوره پزشــکی وجــود داشــته یا اخیراً شــکل گرفتهانــد و همیــن طــور اتصــال دانشــگاهها و مــدارس بــه اینترنــت پرســرعت از جمله اقدامات بســیار مفیــد در این دوران بــوده اســت که بحــران اخیر ضــرورت حرکت هر چه ســریعتربه ســمت تحول دیجیتــال در حوزههــای آموزش، بهداشت و سالمت را آشکار میکند.