فغانی برای ششمینبار دربی را قضاوت میکند؟
دوبــاره دربــی و دوباره گزینه اول و آخر داوری: علیرضا فغانی. خوشــحال باشــیم یــا ناراحت؟ از اینکه تنها ســرمایه فعلی داوریایــران علیرضا فغانی اســت، به همان اندازه که در بازی نیمهنهایی جامجهانی از شــدت خوشــحالی بغض گلویمان را فشــار داد که ســوت باز
دربــی 88 در راه اســت، چشــم بر هم بگذاریم پنج مهر از راه میرســد و سرخابیها دوباره جلوی هم میایســتند، اما دراین لیگ شــلوغ پر زد و خــورد که چشــم کمکداور بازی را نشــانه میگیرند، چشم یک هوادار را کور میکنند و بــه راحتی آب خوردن بهدلیل جو متشــنج ورزشــگاه، یک بــازی نیمهتمام میمانــد، چه توقعی داریم کــه بازی دربی با آن حساســیت خالی از هرگونه تنشــی باشد. خــارج از صحبتهای کلیشــهای کــه به دل هیچکس نمینشــیند و فقط تکه و پاره کردن تعارف اســت، برای این بازی حســاس و بحث داوریاش بایــد فکری کرد. شــما اگر بهجای اصفهانیان پشــت میز ریاســت کمیته داوران بنشینید و قرار باشد نام یک داور را از البهالی تمام مصلحتهای این فوتبال بیرون بکشــید، چه کســی را برای دربی 88 معرفی میکنید؟ بدونشک در این جو آشفته شما هم بهترین و پرآوازهترین داور خود را برای این بازی معرفی میکنید. شــاید در این شرایط چارهای نداشته باشــید و در کوتاهترین فرصت نام فغانی را به مسووالن برگزاری مسابقه اعالم کنید، این تنها راه عقالنی است.
بــه اصفهانیان حق میدهیــم که در این مقطع زمانی بــه علیرضا فغانی و قضاوت او در دربی فکر کند، اما بد نیســت در این استداللی که ســعی میکنیم عقل را به احساسات چیره کنیم، دالیلی را هم مطرح کنیم که مشــخص شــود چقدر خود آقای رییس و اطرافیانش در بهوجــود آمدن این موقعیت دخیل هســتند و شــاید اگر درســت و با برنامه پیش میرفتند امروز در هر گــوی انتخابی مجبور نبودند تنها اسم فغانی را بیرون بکشند.
آنهایی که ایــن روزها از نزدیک شــاهد تصمیمگیری مســووالن کمیته داوران هستند به این نکته اشــاره میکنند که رییس کمیته داوران سه گزینه را برای قضاوت دربی انتخاب کرده اســت. علیرضا فغانی، بیــژن حیدری و مهدی ســیدعلی ســه گزینهای هســتند که اصفهانیــان و دســتیارانش در حال بررســی شــرایط آنها هستند و طبیعی است که شانس فغانی بهمراتب بیشتر از گزینههای دیگر است. بهطور حتم نخستین شخصی که بازی دربی را به او پیشــنهاد خواهند کرد، فغانی است و اگر او بــه هر دلیل حاضر بــه پذیرش قضاوت این
زیاد راه دور نرویم. تا همین چند سال پیش در آستانه بازیهای دربی، جامعه داوری چند گزینه برای قضاوت داشت. بد نیست با هم اسامی آنها را بشماری؛ محسن ترکی، مسعود مرادی، سعید مظفریزاده، محسن قهرمانی، تورج حقوردی، یدا... جهانبازی، علیرضا فغانی و هدایت ممبینی.
بازی نشــود، بیژن حیدری این بازی را قضاوت میکند. اما نکته کلیدی که اصل ماجراســت و باید دغدغه این روزهای مســووالن فدراسیون باشــد این اســت که در اتاق فکر اصفهانیان و دوســتان او در کمیته داوران چه گذشته است کــه امروز در جامعه داوری آنقدر با فقر داوری مواجه میشویم که گزینه اول و آخرمان فغانی میشــود و در صورت نبودن ایــن داور، بیژن حیــدری دومین گزینه خواهد بود و بعد از این دو نفر هیچکس دیگر را برای انتخاب بازیهای بزرگ نداریم.
زیــاد راه دور نرویم. تا همین چند ســال پیش در آســتانه بازیهای دربی، جامعه داوری چند گزینه برای قضاوت داشت. بد نیست با هم اســامی آنها را بشماریم؛ محسن ترکی، مسعود مرادی، ســعید مظفریزاده، محسن قهرمانی، تورج حقوردی، یدا... جهانبازی، علیرضا فغانی و هدایت ممبینی. یعنی در آستانه بازی آنقدر اسامی داوران و استعدادهایی که در لیگ حضور داشــتند زیاد بود که مســووالن کمیته داوران نمیدانســتند چه کسی را انتخاب کنند. حضور داورانی با این اســم و رســم و حتی کاریزمای داوری بیانگر چه بود؟ چطور میشد که اینقدر داوران بــزرگ و بنامی داشــتیم که اگر همزمان چنــد دربی در سراســر ایران برگــزار میکردیم غمی بــرای انتخاب داوران بزرگ نداشــتیم؟ اما امــروز برای انتخاب دربی پایتخــت گزینه اول و آخر میشود علیرضا فغانی که اگر بحث رفتنش از ایران جدی باشد که به نظر میرسد کامال جدی است، در نهایت در گوی انتخاب داوری هیچ نام بــزرگ دیگری نمیماند و شــاید تمام دربیها را باید به حیدری بسپاریم.
شــاید پاســخ تمام چراییهــا را در چرخه معیوب اســتعدادیابی کمیتــه داوران پیدا کنیم؛ در روزهایــی که صندلیهــای کالسهای داوری به اشــخاصی تعارف زده میشــود کــه صرفا با سفارش بعضی از اســتانها وارد لیگ میشوند و هیچ اســتعدادی در آنها دیده نمیشود. امروز ما در بحث جوانگرایی و اســتعدادیابی به گزینهای مثل محمدحسین زاهدیفر میرسیم که با تمام استعداد و کاریزمایی که دارد صرفا بهدلیل ترس از تست حاضر نیست پیراهن بینالمللی را به تن کند و کمیته داوران مجبور اســت شخصی مثل کمیل غالمی را وارد لیســت داوری کند که حتی جامعه فوتبال او را نمیشناسد و در اغلب بازیها فقط داور چهارم است. ما روزی در جامعه داوری باختیم که صندلیهای اســتعدادیابی خود را به ناحق تعارف سفارشاتی کردیم که در نهایت هیچ چیز عایدمان نکرد.
امــروز در داوری باختیــم، زیاد خوشــحال نباشیم که استعدادی مثل علیرضا فغانی را خرج ســوءمدیریت خود میکنیم. اگر درست تصمیم میگرفتیــم و برنامه بلندمدت داشــتیم، شــاید چندین و چند فغانی داشتیم که برای انتخابشان سرگیجه میگرفتیم.
حاصل تمام سوءمدیریتمان همین میشود که داریم و داشــتههایمان نتیجه بذری است که دیروز کاشتیم. جالب اینجاست که از هر انتقادی میترسیم و برای اینکه مهر سکوت بر دهانشان بزنیم، حتی قوانیــن را درنظر نگرفته و افرادی را وارد اتاق فکر کمیتــه داوران میکنیم که چه از نظر سن و چه از نظر تخصص و تجربه و آایتمهای دیگر اصال بــا قوانین فعلی فدراســیون مطابقت ندارند و برای اینکه زبان به انتقاد باز نکنند، میز و صندلیهای کمیته داوران را به او تعارف میزنند.
باید برای جامعه داوری ترسید، حقیقت این است که ما در انتخاب استعدادها فوقالعاده ضعیف عمل کردیم و اگر بگوییم بهزودی با قحطی داوری مواجه میشــویم بیراه نگفتهایم. این جامعه حتی نتوانســته داوران بینالمللی خــود را بهخوبی به فوتبالیها بشناساند چه برسد به داوران ملی.
با ایــن رفیقبازیها و حضور افرادی که فکر جدید و تــازهای برای بروز خالقیت و اســتعداد داوری ندارند، همین آش اســت و همین کاســه. باید به داد این جامعه رســید. باید قحطی داوری را جــدی گرفت. وقتی هنوز مــا در برگزاریهای بازیهــای اول لیگ مشــکل داریم و در هر بازی سر و صورت خونین داوران بازی را شاهد هستیم چه توقعــی داریم وقتی این لیــگ به تب و تاب آخر خود رســید، اتقاقات ناگواری پیش نیاید. هر چیزی تاوانی دارد، تغییرات همیشه با سر و صدا خواهد بود. پذیرش قوانین تازه مســتلزم صبر و حوصله است اما نترسیم اگر بیاستعدادها را کنار میگذاریم تا افراد شایســته جایگزین شوند. باید برای شایستهســاالری تاوان بدهیم. اگر زودتر به فکــر بیفتیم و بهموقع تصمیم بگیریم شــاید در سالهای آتی فکری به حال این شرایط اسفناک بکنیم، اما اگر تفکرات فعلی حاکم باشــد، بهدلیل سلیقه شخصی حسین زرگر را که بازنشسته شده بــه لطف قوانیــن جدید نگه داریم و خوشــحال باشیم که داور باتجربه داریم، آن وقت باید تابلوی تعویــض را بهدســت داوران بینالمللی بدهیم و برای اینکه لیست بینالمللی را پر کنیم، بهدنبال پاسپورت گمشده فالن داور باشیم.
دربی 88 تلنگری اســت بــه جامعه داوری، به قحطی که در راه اســت و دســت روی دست گذاشتهایم و هیچ تدبیری برای این قحطی نداریم. خوشحال نباشیم از اینکه برای ششمین بار سوت دربی را به داوری میدهیم کــه بازی نیمهنهایی جامجهانی را سوت زده اســت، ناراحت باشیم از اینکه غیر از او و حیدری دیگر سرمایهای برایمان نمانــده کــه بخواهیــم از دل آن فغانیها بیرون بکشــیم، نگران باشیم از اینکه استعداد داوری هم بهدلیــل جو ملتهب فوتبــال میخواهد مهاجرت کند، بهتر است برای تمام نداشتههایمان ناراحت باشیم تا اینکه برای داشتههای اندک هورا بکشیم. قحطی داوری را جدی بگیرید و دلواپس این هدر رفتن استعدادها باشیم.
در کنار تمام بحثهایی که شد باید به این نکته هم توجه داشت که این روزها فضای بدی علیه فغانی در فضای مجازی بهوجود آمده است. از آنجایی که گفته میشود فغانی بهزودی در دانشگاه علمی و کاربردی پرسپولیس تدریس خواهد کرد، استقاللیها موضع سفت و سختی برای قضاوت این داور در دربی گرفتهاند و حتی انتخاب فغانی بهعنوان داور دربی هم بدون حرف و حدیث نخواهد بود. به هرحال دربی همیشه مهم و حساس بوده و این اتفاقات جانبی نیز حساسترش خواهد کرد.