اوب ک هاه،دروز غدرگذشدت غترهماد ش حفظ« فرهنگ فارسی» بود

همه چیز از یک اتفاق ش �روع ش �د! از ورود باستان شناسان فرانسوی که برای حفاری به ش �وش آمده بودند. محمد خودش را به آنها رس �اند تا بتواند با کارشان آشنا شود و این گفتوگو جرقهای برای ایده اثر ماندگار او شد. سرپرست گروه فرانسوی به محمد گفت که لهجههای محلی ایران کمرنگ شدهاس �ت و شاید مدتی بعد اثری از لهجههای محلی در ای �ران باقی نماند... این جمله تلنگری بود ک �ه در دلِ محمد معین غوغایی به پا کرد. باید کاری انجام میداد تا پاسخی به دغدغه کنونیاش، یعنی حفظ زبان فارسی با لهجهها، اصطلاح �ات و لغات و امثال و حکم فارس �ی و... باش �د. باید کاری انج �ام دهد تا برای نس �لهای بعدی ماندگار شود... همه و همه در اثری تدوین و جمعآوری و با نام فرهنگ فارسی مزین شود. او به مکتب برود. محمد فقط توانس �ت تا کلاس چه �ارم در رش �ت درس بخواند و برای ادام �ه تحصیل به ته �ران رفت تا در مدرس �ه دارالفنون ثبتنام کن �د. دوری از رش �ت و خانواده س �خت بود و سختتر آن زم �ان ک �ه در هنگام تحصی �ل نیز خبر درگذشت پدربزرگش را به او دادند. محمد شیفته درس و مطالعه بود. هیچ چیز نمیتوانس �ت مانع پیشرفت او شود. در 13 س �الگی دوران متوس �طه را به پایان رساند و پس از آن در رش �ته فلس �فه و ادبیات در مدرس �ه عالی دارالمعلمین ته �ران ثبت نام کرد. در 17 سالگی نیز در این رشته با نمره ممتاز مدرک خ �ود را دریافت کرد و راهی خدمت سربازی شد. س �ربازی به پایان رسید و حالا محمد دبیر یکی از دبیرس �تا نهای اه �واز بود اما او که از هیچ فرصتی برای تحقیق و مطالعه دریغ نمیکرد، در کنار تدریس به تحقیق و تالیف و ترجمه پرداخت. تا این که در ش �وش با گروهی از باستان شناسان فرانسوی که برای حفاری آمده بودند دیدار کرد و ایده ابتدایی آمادهسازی فرهنگ فارسی شکل گرفت.