زرق و برق شهر، آفت هنر است

من از تو هیچ نمیخواهم

جز این که بین من و آفتاب نباشی پرداختن به لوکیشنهای شهری و لوکس با دکوراسیون و مبلمان آنچنانی دغدغه این روزهای سینماگران است تا با بهرهمندی از این فضا و استفاده از سوپراستارها و چهرههای مطرح بتوانند تماشاگر را جذب کنند و در فتح گیشه موفق باشند. اغلب فیلمسازان آثار خود را متمرکز تهران کردند و کمتر فیلمی را شاهدیم که در فضای عمومی ساخته شود. حال سؤال اینجاست که آیا سینما مختص تهران است؟ چرا فیلمسازان تمایل به ساخت فیلم در خارج از تهران ندارند و در معرفی استانهای دیگر، دغدغههای مردمانش، معماری آن شهرها و... غفلت میکنند. به بهانه این موضوع سراغ »انسیه شاهحسینی « نخستین کارگردان زن کشور در حوزه دفاع مقدس رفتیم که فیلمهای »غروب شد بیا « را در قشم ، »شب بخیر فرمانده « و »پنالتی « را در آبادان و »زیباتر از زندگی « را در هویزه ساخته است؛ تا از وی دلایل کمتوجهی فیلمسازان و مسئولان به فضای خارج از تهران را جویا شویم.

سؤال نخست را از آخرین ساختهتان آغاز میکنیم. »زیباتر از زندگی« چه زمانی اکران میشود؟

زمان مناسب اکران فیلم آبان ماه است. چون شهید علمالهدی از شهدای دانشگاه بود و در این زمان دانشگاهها باز است.

به عنوان فیلمسازی که فیلمها یتان را در خارج از تهران ساختهاید میخواستم بپرسم که چرا اغلب فیلمسازان به ساخت فیلم در خارج از تهران رغبتی ندارند؟

به فیلمنامه اثر بر میگردد. موضوع فیلمنامه به فیلمساز میگوید که اثرش کجا فیلمبرداری شود؛ ولی یک سری نکات دیگر مثل هزینه وجود دارد تا فیلمسازان تمایلی به ساخت فیلم در خارج از تهران نشان نمیدهند، چون وقتی اثری در شهر دیگری فیلمبرداری میشود، گروه فیلمسازی باید در هتل مستقر شوند و هزینهبر است. در صورتی که فیلمبرداری در تهران این هزینهها را ندارد و همه عوامل صبح سر کار حاضر میشوند و شب به منازل خود باز میگردند. مسئله دیگر به دغدغه فیلمساز برمیگردد. من با توجه به این که مطلع هستم فیلمبرداری خارج از تهران سختیهایی دارد ولی به دلیل انگیزههای قلبی و جنس موضوع فیلمنامههایم همه سختیها را به جان میخرم و ترجیح میدهم خارج از تهران کار کنم.

تازه ممکن است بازیگران هم به دلیل سختی کار در خارج از تهران نپذیرند به خارج از تهران بروند...

بله، همینطور است. گروه از خانواده دور میشوند. به طور مثال اگر بخواهیم بازیگر خیلی مطرحی را از تهران به روستایی که او را هیچ فردی نمیشناسند، ببریم، خود به خود احساس خمودگی به او دست میدهد.

اشاره کردید که دغدغه فیلمسازی در خارج از تهران را دارید. این انگیزه و دغدغه از کجا به وجود آمد؟

غوغای ش �هرهای بزرگ را دوس �ت ندارم، چون خودم روستایی هستم به فضای شهری علاقه ندارم وقتی به هر دلیل تصمیم میگیرم تهران را ترک کنم خیلی خوشحالم و به همین نسبت وقتی به هر دلیل به تهران بازمیگردم دلم میگیرد چون برای

تهران س �اخته نشدهام و به دنبال فضایی آرام هستم و هر روز دوست دارم با صدای پای گوسفندانی که به چرا میروند و با صدای رودخانه از خواب بیدار شوم. راستی من اهل یکی از روستاهای گرگان هستم. چرا در زادگاه خودتان فیلم نمیسازید؟ موضوعاتی که توجهام را جلب کرد و در زندگیم نقطه عطفی بود، بیشتر در خوزستان است؛ یعنی وقتی در جنگ بودم و در آن فضا زخمی شدم. اگر بخواهم سریالی طولانی کار کنم که 5 سال هر شب از تلویزیون پخش شود به طور حتم درباره زادگاهم و یا زندگی خودم میسازم. البته افرادی که حرفی برای گفتن دارند به مشکلات کار در شهرستان فکر نمیکنند؛ آرزوی هر فیلمسازی است فیلمش خوب بفروشد، چون فیلم ساخته میشود که تماشاگر ببیند اما نه به هر قیمتی.

چرا فیلمسازان شهرستانی کمتر در شهر خود فیلم میسازند و از آن لوکیشن و فضای بومی استفاده نمیکنند؟

اگر فیلمسازی فیلمنامه قوی داشته باشد که در زادگاهش اتفاق بیفتد طبیعی است که به این ماجرا تن میدهد. متأسفانه زرق و برق شهری دغدغه فیلم سازان ماست و این آفت هنر است.

چه پیشنهادی دارید که فیلمسازان به سمت ساخت آثاری در لوکیشن بومی گرایش پیدا کنند؟

باید تسهیلاتی برای فیلمسازانی که میخواهند در شهرستان فیلمبسازند فراهم کنند، یعنیاگر فرمانداری و استانداری یک شهر، بخشی از هزینههای گروه فیلمسازی شامل هزینه هتل، غذای عوامل یا ایاب و ذهاب را بپذیرد به تهیهکنند هها کمک میکند که اگر فضایی ماننداصفهان یا یزد رابرای فیلمبرداریا نتخاب میکنند انگیزه پیدا کنند. یا اگر سازمان جهانگردی برای معرفی شهرهای مختلف به فیلمسازان از لحاظ مالی کمک کنند خیلی خوب است.

فیلم »زیباتر از زندگی« را در هویزه ساختید؛ کار در آن فضا سخت نبود؟

هیچ مشکلی در ساخت نداشتم چون قصه مربوط به آن لوکیشن بود. بیشتر افرادی که در فیلم حضور داشتند، افرادی بودند که بازمانده عملیات نصر و یا اسرایی بودند که آزاد شده و بیشتر یاران شهید علمالهدی بودند، رزمندهها و یاران شهید علمالهدی که در همان منطقه جنگیدند و اسیر شده و بعد از ز اسارت به کشور بازگشته بودند حالا با ریش سفید در فیلمم نقش خودشان را بازی میکردند. ما همان نقطهای که رزمندگان به شهادت رسیدند فیلم را ساختیم. »حامد کمیلی« در نقش علمالهدی شناخت کافی از شهر نداشت و وقتی در آن فضا قدم میزد تا به لوکیشن و بیابانهای اطراف برای فیلم برداری برویم، اشک در چشمانش جمع میشد چون از ز خیابانی عبور میکرد که نوشته بود خیابان شهید علمالهدی یا خیابان شهدای هویزه، تمام خیابانهای شهر نام شهدایی بود که بازیگران نقششان را ایفا میکردند.