Мәтіні Пол Бартлетт фото Shutterstock
ЭКСПО-2017 ресми тасымалдаушысы — «Эйр Астана» көрменің және Қазақстан елордасының қонақтарын қуана қарсы алады. Сіздерді Астанамен жақынырақ таныстыру үшін tengri журналы осы қаланың көз тартарлық жерлері бойынша шағын жолкөрсеткіш дайындады.
Осыдан 20 жылға сәл жетпейтін уақыт бұрын Астана Қазақстанның елордасы болды, бірақ осы қысқа мерзім ішінде ол сәнсалтанатты архитектуралық құрылыстарымен, жарқын мәдениетімен және өнерімен, демалуға арналған тамаша алаңдарымен және керемет
кафелерімен, ресторандарымен XXI ғасырдың бүгінгі заманына сай әсем қалаға айналды.
1997 жылы Қазақстан елордасын оңтүстік өңірдегі сейсмикалық қауіпті Алматыдан солтүстікке, елдің орталығында орналасқан Ақмола қаласына ауыстыру туралы шешім қабылданғанда, көптеген сарапшылар осы шешімге күдікпен қарады. Бірақ содан кейінгі жиырма жыл барлық күмәнданушылардың қалай қателескендерін көрсетіп берді — осы аралықта Астана жедел қарқынмен дамып келе жатқан тәуелсіз Қазақстанның нағыз бетбейнесіне айналды.
Астананың тарихы
Астана 1998 жылы еліміздің бас қаласына айналды. Ғасырлар бойы еуразиялық даланың ұшы-қиырсыз жазираларына қоныс тепкен, стратегиялық маңызы бар осы өлке Есіл өзенінің бойына орналасуының арқасында маңызды сауда орталығы болып келді. Алайда, тек 1830 жылы ғана, Ресей империясы өз шекараларын оңтүстікке қарай жылжытқан кезде, бекініс пайда болып, оны Ақмола деп атады.
Келесі жылдардың ішінде Ақмола Қазақстанның басқа өңірлерімен жақсы байланыс жасайтын маңызды өңірлік
орталыққа айналды. КОКП ОК бірінші хатшысы Никита Хрущевтың бастамасымен 1961 жылы тың игеру науқаны басталған кезде, Ақмола бағдарламаның қайнаған ортасынан табылды да, қала атауы Целиноград болып өзгертілді. Бағдарлама осы өңірдегі тыңайған жерлерді игеру арқылы орасан байтақ даланы Кеңес Одағының сарқылмас астық қорына айналдыруды мақсат тұтты.
Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін, 1991 жылы қайтадан Ақмола аталған қала алты жыл өткеннен соң, президент Нұрсұлтан Назарбаев оны мемлекетіміздің жаңа астанасы етіп таңдаған кезде тағы да қалың көпшіліктің назарын аударды. Осы өршіл жобаның мақсаты халықаралық аренада бүгінгі заманға барынша сай жаңа астанасы арқылы серпінді дамып келе жатқан жас мемлекетті бүкіл әлемге таныту болды. Астана осылайша пайда болды.
Сол жағалау
Астана екі бөлікке бөлінген және Есіл өзенінің екі жақ қапталына орналасқан: сол жағалауда керемет сәулетті ғимараттарымен, бүгінгі заманға сай аспанмен таласқан зәулім үйлерімен, мәдениет және өнер мекемелерімен жаңа қала бой көтерсе, оң жағалауда қаланың ескі бөлігі сақталған.
Сол жағалау Қазақстан президентінің жаңа елорда жөніндегі пайымдауын барынша жақсы көрсетіп тұр. Оны музыкалық субұрқақтармен және мүсіндермен безендірілген Нұржол жаяу жүргіншілер бульвары ортасынан қақ бөледі. Астананың қонақтары қаланың сұлулығы мен асқақтығын өз көздерімен көру үшін осы бас көшемен серуен жасағандары жөн.
Бульвардың дәл ортасында Астананың төл нышаны — Бәйтерек мұнарасы бар. Ол Өмір Ағашын рәсімдейді, ағаштың басына киелі Самұрық құсы алтын жұмыртқа салған. Мұнараның биіктігі — 97 метр, осы биіктік Нұрсұлтан Назарбаевтың Астананы еліміздің жаңа елордасы ретінде таңдаған жылын білдіреді. Мұнараның биігіне жабық шолу алаңы орналасқан, сол арадан қаланың футуристік пейзажы ашылады. Алтын үшбұрышқа түсірілген Қазақстан президентінің алақаны үлгісіне алақанын қойған адамның бағы жанып, өсіпөркендейді деген ырым бар.
Бульвардың шығыс жағына Президент сарайы — Ақорда, ал оның ту сыртына Пирамида ретінде белгілі, өзгеше әсем түрдегі көгілдір ғимарат орналасқан. Атақты ағылшын архитекторы Норман Фостер жобалаған осы ғимараттың ресми атауы — Бейбітшілік және Келісім Сарайы; бұл — дінаралық үнқатысу орталығы, онда сондайақ 1500 орындық опера театры орналасқан.
Бульвардың шығыс жақ қапталында Норман Фостердің жобасымен салынған тағы бір көз тартатын ғимарат — Хан Шатыр сауда ойын-сауық кешені бар. Осы өзгеше құрылыс мөлдір шатырды бейнелеп, бізді бір кездері қазақтар ұстанған көшпелі өмір салтына қарай кейін шегіндіреді. Хан Шатыр елордалық пейзаждың ажырамас бөлігіне айналды. Кешенде дүкендер мен кинозалдар, одан бөлек, ең соңғы қабатта құмды жағажайымен аквапарк бар.