Мақсұт Жұмаев Tay cталкері
Мақсұт Жұмаев — Қазақстандағы ең атақты альпинистердің бірі. Ғаламшардың барлық он төрт биік шыңын бағындырған адам, елдің альпинистер құрамасының капитаны, харизмалы жаттықтырушы, чемпион және ынталандырушы.
Бұған қоса, ол тамаша жар, әке, ұл және аға. Сенімді дос. Қарым-қатынаста ашық, жеңіл және шынайы Мақсұт — көпшілікке өнегелі кейіпкер үлгісі. Бірақ ол өзін ұстаз немесе тәлімгер деп атағанды ұнатпайды. Одан гөрі, шыңдарға шығу, аңсаған арманына жету, өзін және өз қорқыныштарын еңсеру жолындағы жандарға бағыт-бағдар беретін сталкер деп атағанды жөн көреді.
ТАУЛАР ТУРАЛЫ
Мен үшін таулар — басқа жаһан, басқа әлем, басқа өмір. Әрине, менің тағы бір сүйікті жаһаным бар, ол — менің отбасым. Бірақ менің қарапайым, азаматтық өмірім табиғи, таулы, адуын стихиямен үнемі біте қайнасып, араласып жатады.
Адамдар үшін таулар өлім қаупіне толы жабайы табиғат ортасы деген пікір бар. Сонымен қатар, таулар бізге өмірдің таңғажайып толықтығын сыйлайды. Онда сен кеудеңді толтырып тұрып дем аласың.
Таулар сенің барлық әлсіз тұстарыңды көрсетіп береді, бірақ, сонымен қатар, қорқыныштарыңды жеңуге де көмектеседі. Бұл — таулардың өте күшті ерекшелігі, менің оларға сол үшін де алғысым шексіз. Таулар — менің самурайлық жолым: дәл осы таулар арқылы мен өмірімдегі ең ауыр сынақтардың тезінен өттім. Бұл сынақтарды, олардың деңгейін, күрделілік санатын сен өзің таңдайсың. Әрбір жаңа тау мен биіктікті бағындырған сайын олар қиындай түседі. Альпинист Валерий Хрищатый өзінің «Біз стихиямен біте қайнасамыз» атты кітабында адамның өзін жеңе отырып, таулармен бірігетіндігі, олардың күшімен, даналығымен және қуатымен тұтасып кететіндігі туралы айтады. Таулардың да, мұхит немесе аспан сияқты, шетсіз-шексіз стихия екендігін жазады. Таулардың өз биіктігі, тереңдігі және құпиясы болады. Біз осы стихиямен біте қайнасып, бұл құпияны түсінуге, оның сырын ашуға тырысамыз.
ШЫҢДАРҒА ШЫҒУЛАР ТУРАЛЫ
Таулар біртіндеп, жылдан-жылға маған жаңа қырынан ашылуда. Қазір олар маған бұрын жасаған барлық әрекеттерімді түсінуге көмектеседі.
Мен әлі күнге дейін олардың барлық құпияларын аша алмадым. Олар таусылмайды. Бүгінде мен альпинизмнің тек спорттық жетістіктер емес екенін түсінемін. Бұл — әлдеқайда үлкен нәрсе. Нағыз альпинистер спорттық амбицияларын қанағаттандыруға ұмтылмайды. Олар тауларды тек бар болғаны үшін жақсы көреді. Бізге көп қуаныш пен сұлулық сыйлайтыны үшін, бізді күштірек етіп, өсуімізге, тұлға болып қалыптасуымызға көмектесетіндігі үшін жақсы көреді.
Мен ешқашан биік шыңдарды бағындыру туралы ойлаған емеспін. Алыстағы Каспий маңы ойпатынан, Оралдың шетсіз-шексіз даласынан айбынды таулары көк тіреген жерге келген мен сияқты жас жігітке олар әлдебір ғажайып болып көрінді. Менде ешқашан оларды бағындыру, танымал болып, биікке көтерілу деген ниет болған емес. Мен жай ғана оларға ғашық болдым. Олар да менің шын жүректен шыққан алғашқы балаң сезімімді қабылдады.
КҮШ-ҚУАТ БЕРЕТІН НЕ НӘРСЕ?
Әрине, менің күш-қуатымның көзі — отбасым мен балаларым. Бір-бірімен тауда табысқан отбасылық жұптардың қарымқатынасы өте берік болады, оларды сөзбе-сөз мағынасында тауға деген сүйіспеншіліктері бір-біріне цементтеп тастайды. Отбасылық бақыттың сырын мен сүйген адамыңмен бірге жүріп, тағдырдың сан қилы ауыртпалықтарын бірге көтеруден көремін. Сонда ғана адамдар артық сөзсіз, бір-бірін қашықтан сезіне және түсіне бастайды. Иә, маған біздің бірбірімізге деген сезімімізді таулармен бірлесу сезімімен салыстыруға келетін сияқты.
Бірақ маған ең көп күш беретін — балаларым. Олардың қуанышты көздері, өсуі, көздерін кең ашып, әлемді тануға ұмтылулары. Осының бәрі мені қатты жігерлендіріп, бақытты етеді.
Білесіз бе, жақында мен шың басында тұрып, өзім үшін бір дұғаны аштым. Ол дұғадан аяқтарыңның буындары босап, қар үстіне тізерлей құлайсың да, көз жасыңды тыя алмай, ебіл-дебіл жылайсың. Сол сәтте телефоннан әдемі азан үні естілді, бірақ мен үшін бұл дінмен еш байланысты емес еді. Қанат біткендей еркін және тоқтаусыз қалықтаған ішкі жан дүниеңмен керемет үндесетін дыбыстар. Бұл да энергия.
ӨМІРДІҢ БАРЛЫҚ КӨРІНІСТЕРІ ТУРАЛЫ
Менің өмірімдегі түбегейлі, бетбұрысты өзгерістер 2018 жылы, менің Эверестке екінші мәрте көтерілуімнен кейін орын алды. Мен өзімнің жанымды жоғалтып, қайта тапқандай болдым. Жаным жаңарып, басқа кейіпте, өмірге деген жаңа құштарлықпен өзіме оралғанын түсінген мен өң мен түстей күй кештім.
Мен басымнан өткерген барлық нәрсе үшін тағдырыма өте ризамын. Есейіп, ес жинаған маған қазір өмірді түсіну әлдеқайда оңайырақ. Мен енді тәңірден тыныштық пен тымықтық сұрамаймын. Өйткені қазір көкжиектегі толқындар биіктеген сайын біздің шарықтауымыз да биіктей түсетіндігін білемін. Олардан кейін құлдыраулар болса да, мен тек мықты, әрі сабырлы бола түсемін.
Бұған сен үлкен сынақтардан кейін келесің. Қуаныш пен қайғыны, өлім мен жоғалтуды артқа тастағанда ғана өмірді күштірек бағалайсың. Бірақ үнемі жайлы аймағымыздан шықпасақ, біз өсе алмаймыз. Тағдырдың ең бетбұрысты, қиын, қауіпті сәттері әдетте шешуші болып табылады. Солардың арқасында біз өмірді бағалап, одан ләззат алуға үйренеміз.
Мен өз балаларым және өмірде жолым түйісетін барлық адамдардың балалары болашақ олардың қолдарында екендігін түсінгенін қалаймын. Олардың пешенесіне жаңа заңдар бойынша өмір сүріп, алдыңғы буындардың қателіктерін түзету жазылған. Бұл мені бір мезгілде қорқытады, сергітеді және жігерлендіреді.