Penilaian formatif strategi terbaik tingkat pencapaian murid
Menteri Kanan (Pendidikan), Dr Mohd Radzi Jidin mengumumkan beberapa perubahan akan berlaku dalam sistem pendidikan berikutan penularan COVID-19.
Antaranya, Ujian Pencapaian Sekolah Rendah (UPSR) dan Pentaksiran Tingkatan Tiga (PT3) akan dibatalkan tahun ini. UPSR ialah penilaian sumatif untuk tahap pendidikan sekolah rendah, manakala PT3 untuk tahap pendidikan menengah rendah.
Penilaian sumatif merujuk kepada penilaian dibuat selepas semua unit pembelajaran atau semua kandungan pelajaran selesai. Ia bertujuan murid menguasai standard pembelajaran dikehendaki dalam sesebuah kurikulum.
Walaupun pembelajaran secara dalam talian tetap diteruskan sepanjang Perintah Kawalan Pergerakan (PKP), objektif pembelajaran tidak akan tercapai kerana pembabitan murid tidak mencapai 100 peratus dan kekangan seperti gangguan capaian internet perlu diambil kira.
Oleh itu, sesi pembelajaran untuk tajuk baharu dalam talian terbatas. Jadi, pembatalan peperiksaan berpusat itu wajar. Menurut Mohd Radzi, pembatalan itu tidak akan menjejaskan penilaian tahap penguasaan pelajar kerana Kementerian Pendidikan (KPM) akan memperkenalkan kaedah pentaksiran baharu yang tidak hanya tertumpu kepada pencapaian akademik semata-mata.
Dalam hal ini, kita boleh lihat KPM akan menekankan penilaian formatif berbanding sumatif yang hanya menilai sesuatu aspek semata-mata. Penilaian formatif merujuk kepada penilaian formal dan tidak formal yang boleh digunakan guru ketika proses pembelajaran bagi menyesuaikan aktiviti mengajar serta pembelajaran bagi meningkatkan pencapaian murid dalam pelbagai aspek.
Ia penilaian secara berterusan dalam proses pengajaran dan pembelajaran (PDP) sesuatu mata pelajaran. Ia kerap dilaksana untuk mengenal pasti keperluan dan kesukaran pembelajaran, memberikan maklum balas dan menambah baik strategi pengajaran tertentu. Ia dikenal pasti sebagai antara strategi paling berkesan untuk meningkatkan pencapaian murid di sekolah dalam semua aspek.
Bagi memastikan objektif pembelajaran dalam sukatan pelajaran ditetapkan KPM tercapai, pentaksiran murid perlu diadakan cuma mungkin ia hanya sesuai dilaksanakan dan diurus tadbir pada peringkat dalaman bagi membolehkan pengurusan sekolah mengenal pasti tajuk sesuai ditaksir hasil perbincangan dalam kalangan guru.
Ini supaya memastikan hak kesamarataan dari segi pentaksiran kepada semua murid dengan mengambil kira faktor kekangan pembelajaran ketika PKP. Peperiksaan dalaman ini membolehkan penentuan aliran murid berjalan lancar, terutama bagi murid Tingkatan 4 pada tahun hadapan.
Urus tadbir peperiksaan dalaman seperti Pentaksiran Bilik Darjah (PBD) dilaksanakan. Bagi kemasukan ke sekolah terpilih seperti sekolah berasrama penuh (SBP) dan Maktab Rendah Sains MARA (MRSM), pentaksiran dilakukan sekolah terbabit sahaja.
Contohnya kemasukan ke SBP, pentaksiran dari segi penyediaan soalan dan pelaksanaan ujian diurus tadbir sekolah itu sendiri.
Hanya murid berminat dan wajib dengan sokongan dan pengesahan pihak sekolah melalui pencapaian pentaksiran dijalankan pada peringkat dalaman sahaja yang perlu menduduki ujian diurus tadbir setiap sekolah terpilih itu.
Bagi membolehkan inisiatif ini berjalan lancar, persiapan rapi dan perancangan oleh pihak sekolah bersama pendidik amat perlu kerana ia membabitkan kerjasama pelbagai pihak untuk memastikan kualiti pencapaian murid pada tahap sepatutnya.
Pentaksiran juga harus menggunakan teknologi moden sesuai dengan kemajuan teknologi masa kini yang lebih cekap dan relevan. Pentaksiran harus seimbang merangkumi ujian standard berkualiti tinggi membabitkan penilaian sumatif, bersama dengan penilaian bilik darjah berkesan yang menekankan penilaian diagnostik dan formatif.
Pada masa kini, kerajaan menggalakkan murid dan guru menggunakan Google Classroom. Melalui platform ini, guru dapat melakukan pentaksiran terhadap pelajar, terutama Tahun 6 dan Tingkatan 3. E-portfolio juga antara kaedah dapat memberikan lebih banyak fleksibiliti kepada pelajar untuk kemas kini bahan bukti pembangunan dan pencapaian.
China mengeluarkan buku panduan rasmi mengenai pelaksanaan pentaksiran secara fleksibel yang masa dan saluran penilaian juga bersifat fleksibel ketika berlakunya penularan sesuatu wabak. Antara kaedah pentaksiran dilaksana pelajar yang belajar di rumah diminta untuk menulis jawapan untuk ujian di atas kertas.
Murid kemudian mengambil gambar kertas mengandungi jawapan dan menghantar kepada guru melalui pelbagai saluran seperti Wechat. Guru kemudian memberikan gred dan komen secara manual kepada gambar diberikan murid menggunakan alat pemprosesan imej dan mengembalikannya kepada pelajar.
Menurut Menteri Pendidikan, seseorang murid harus diperincikan guru akan pencapaian mereka secara menyeluruh, iaitu dari aspek kognitif, psikomotor dan efektif. Ini sejajar hasrat Falsafah Pendidikan Kebangsaan (FPK) yang bertujuan mengembangkan potensi murid secara holistik.
Walau apapun kaedah digunakan, kekangan yang mungkin dihadapi murid seperti tiada sebarang peranti komputer seperti laptop, telefon pintar dan tablet di rumah perlu diambil kira.