Sukar elak PRK Batu Sapi, PRN Sarawak
Keperluan adakan pilihan raya selaras peruntukan ditetap Perlembagaan
Tanpa pelaksanaan perintah darurat, Pilihan Raya Kecil (PRK) Batu Sapi, Sabah dan Pilihan Raya Negeri (PRN) Sarawak tidak dapat dielakkan walaupun pengundi berdepan risiko jangkitan pandemik COVID-19. Perdana Menteri, Tan Sri Muhyiddin Yassin, berkata keperluan pilihan raya itu selaras Fasal 1 Perkara 54 Perlembagaan Persekutuan yang menetapkan pilihan raya mesti diadakan 60 hari selepas kekosongan kerusi sesuatu Parlimen, sementara Fasal 4 Perkara 21 Perlembagaan Negeri Sarawak memperuntukkan PRN perlu diadakan 60 hari dari tarikh pembubaran Dewan Undangan Negeri (DUN).
Kuala Lumpur: Tanpa pelaksanaan perintah darurat, Pilihan Raya Negeri (PRN) Sarawak dan Pilihan Raya Kecil (PRK) Batu Sapi di Sabah, tidak dapat dielakkan, walaupun pengundinya berdepan risiko jangkitan pandemik COVID-19.
Perdana Menteri, Tan Sri Muhyiddin Yassin, berkata keperluan pilihan raya itu selaras Fasal 1, Perkara 54 Perlembagaan Persekutuan yang menetapkan pilihan raya mesti diadakan dalam tempoh 60 hari, selepas wujud kekosongan sesuatu Parlimen.
Katanya, Fasal 4, Perkara 21 Perlembagaan Negeri Sarawak juga memperuntukkan ketetapan pilihan raya negeri perlu diadakan dalam tempoh 60 hari dari tarikh pembubaran Dewan Undangan Negeri (DUN).
“Tetapi apa boleh buat kerana itu adalah kehendak dalam Perlembagaan Persekutuan, maka kita terpaksa mengadakan pilihan raya. Kecuali jika darurat diisytiharkan di bawah Perkara 150 Perlembagaan Persekutuan di Batu Sapi dan Sarawak, boleh kita tangguhkan dahulu kedua-dua pilihan raya ini sehingga COVID-19 berakhir.
“Jika pilihan raya tidak dapat ditangguhkan atas apa-apa sebab sekalipun, rayuan saya kepada penduduk Batu Sapi dan Sarawak, berhati-hatilah. Jagalah diri, patuhi SOP dengan penuh berdisiplin apabila pilihan raya diadakan,” katanya.
Perdana Menteri berkata demikian menerusi perutusan khas mengenai situasi semasa COVID-19, petang semalam.
Muhyiddin berkata, prosedur operasi standard (SOP) yang disediakan Suruhanjaya Pilihan Raya (SPR) bagi PRK Batu Sapi dan PRN Sarawak akan diteliti.
Bagaimanapun, beliau mengakui, wujud banyak kekangan dialami SPR untuk menggubal SOP yang benar-benar berkesan dalam memastikan tiada jangkitan langsung ketika pilihan raya diadakan.
“Pada Sidang Khas Majlis Keselamatan Negara (MKN) yang saya pengerusikan hari ini, Setiausaha SPR memaklumkan ramai petugas pilihan raya menyatakan rasa bimbang untuk bertugas di PRK Batu Sapi kerana takut terkena jangkitan COVID-19.
“Ketua Pengarah Kesihatan juga melaporkan jika Pilihan Raya Negeri Sarawak terpaksa diadakan, beliau bimbang akan keadaan di kawasan pedalaman negeri Sarawak yang tidak mempunyai kemudahan kesihatan yang lengkap.
“Apakah kawasan seperti ini
Saya sebutkan begini kerana ini bukan perkara main-main. Ini perkara serius. Kerana itu, kalau saudara dan saudari tanya saya, pilihan raya sepatutnya tidak diadakan langsung pada masa ini.
Muhyiddin Yassin, Perdana Menteri
mampu menampung peningkatan kes positif COVID-19 yang berkemungkinan naik secara mendadak selepas pilihan raya?
“Keupayaan petugas barisan hadapan dan logistik kesihatan juga akan menjadi semakin terhad dengan keadaan geografi Sarawak yang luas dan sesetengah kawasan amat sukar untuk diakses,” katanya.
Menyentuh antara kekangan bakal dihadapi SPR, Muhyiddin berkata, ia merangkumi langkah menghalang pergerakan pengundi di kawasan merah, untuk keluar menunaikan tanggungjawab masing-masing kerana mereka berhak berbuat demikian di sisi Perlembagaan.
Berdasarkan perangkaan dan perkembangan semasa COVID-19, Perdana Menteri menjelaskan, Batu Sapi ketika ini dikategorikan sebagai kawasan merah dan penduduk diarah kekal duduk di rumah.
“Tetapi oleh kerana ada pilihan raya, mereka terpaksa keluar beramai-ramai untuk mengundi. Mungkin peratusan keluar mengundi akan menjadi rendah tetapi itulah demokrasi.
“Pergerakan pengundi dari kawasan merah ke kawasan hijau juga tidak dapat dihalang.
“Kuching sekarang adalah kawasan merah yang mencatat lebih 70 kes COVID-19. Mengikut Perintah
Kawalan Pergerakan Bersyarat (PKPB) yang dilaksanakan, penduduk Kuching tidak dibenarkan keluar dari daerah itu.
“Dengan itu, kita dapat membendung penularan COVID-19 ke daerah lain yang masih berstatus hijau, iaitu tiada langsung kes COVID-19 dikesan,” katanya.
Sekiranya PRN terpaksa diadakan, Muhyiddin berkata, kerajaan tidak boleh menghalang penduduk dari Kuching yang mengundi di Samarahan, Sri Aman, Miri, Bintulu dan daerah lain, untuk keluar menunaikan tanggungjawab mereka.
Beliau berkata, keadaan sama juga tercetus membabitkan pengundi Sarawak di Sabah, Selangor, Kuala Lumpur, Negeri Sembilan dan negeri lain yang mencatatkan kadar tinggi kes COVID-19.
“Kerajaan Persekutuan dan negeri, tidak boleh menghalang mereka pulang mengundi kerana itu adalah hak mengikut Perlembagaan.
“Mungkin ada yang kata kenapa kita tidak buat ujian saringan COVID-19 terhadap semua pengundi luar Sarawak yang hendak balik mengundi, namun isunya siapa yang akan menanggung kos ujian dan apakah kita mempunyai kapasiti makmal mencukupi?
“Ujian saringan pun tidak dapat menjamin mereka tidak dijangkiti selepas mengambil ujian.
“Oleh kerana ramai pesakit COVID-19 tidak mempunyai apa-apa gejala, kita tidak dapat pastikan dengan tepat siapa di antara mereka yang membawa virus ini dan menyebabkan jangkitan dalam komuniti.
“Lebih sukar sekiranya jangkitan berlaku di pedalaman tanpa kemudahan hospital dan fasiliti kesihatan lengkap. Mereka yang dijangkiti mungkin meninggal dunia begitu sahaja sebelum bantuan tiba, na’uzubillah.
“Saya sebutkan begini kerana ini bukan perkara main-main. Ini perkara serius. Kerana itu, kalau saudara dan saudari tanya saya, pilihan raya sepatutnya tidak diadakan langsung pada masa ini,” tegasnya.
Susulan itu, Muhyiddin berharap, rakyat sentiasa mematuhi SOP dengan penuh berdisiplin apabila pilihan raya diadakan, khususnya bagi penduduk di negeri yang mencatat peningkatan kes COVID-19.
Ketua Menteri Sarawak, Datuk Patinggi Abang Johari Tun Openg, sebelum ini dilaporkan berkata, mandat Gabungan Parti Sarawak (GPS) mentadbir negeri itu hanya sehingga April 2021 dan pembubaran secara automatik DUN Sarawak akan berlaku pada Jun.