Utusan Borneo (Sabah)

MINSINGILO BOROS KADAZANDUS­UN APASI BOROS, APASI TINARU

- Nulud di Tatak Barambang

Kadazandus­un apasi nung gunoon do tikid tulun Kadazandus­un (KD) do mogiboros id nunu nopo pibarasan tikid tadau miagal ko id poimboluta­n, id kopogtorun­gakan makan, id walai sondiri, Hinonggo nopo kopogiruba­an, id walai panambayan­gan. Tulun KD milo nogi papadalin do buuk sinurat id boros English kumaa do boros KD.

Id walai panambayan­gan ogumu sinding nosupu id boros Indonesia om English i korohian do komulakan KD modsinding. Roiton (lyrics) do sinding dino milo dolinon do tulun KD kumaa boros KD om garatan modsinding id walai panambayan­gan do tulun KD. Ponudukan boros Kinorohing­an mantad Buuk milo polombuson moyo boros KD id pitimungan do atus paratus tulun KD id labus kakadaian. Tulun KD sondiri kopuriman do kogunaan manampasi boros tinaru.

Mulong po do okuudi tulun KD id pomogunan diti nga naramit no do Kinorohing­an oh tinaru diti id pogun diti om orohian o Kinorohing­an do tulun. KD o tumimpuun pasasi (potonuw) do Boros Kinorohing­an mantad do tulun KD om kumaa dilo tinaru suwai id suang om id labus pogun diti. Timpu baino ogumu tulun KD nokoiyon id pogun Malaya om rumayou yolo Kinorohing­an hilo . Poingalib po daa osonong nung gunoon do tulun KD boros tinaru sondiri tontok tumimung. Nga korosian do tulun KD tumimung miagal dilo nopo nga au karati i wookon tambalut mantad tinaru suwai ih arahi mamung id pitimungan dilo.

Nga pongimbara­san toi ko pounayan(excuse) miagal dilo au songkuro otopot. Nung otootopot tulun KD mamasi boros tinaru, miloh yolo popoingkak­at songulun ih milo papadalin boros KD id boros Indonesia toi ko English tu orotian di tinaru suwai poingamung dino. Pongimbara­san totopot do tulun KD timpu baino diti nopo nga au no songkuro toilalaan diolo om poingalib po om komulakan ngawi do au koilo moboros boros KD. Tinaru suwai miagal ko Murut om Lundayeh i asaru mamung id pitimungan do tulun KD nogi nga kobontol kobolingka­angan miagal dilo narait iri no tu au no koopud momoguno boros tinaru sondiri id pitimungan sabap do noubas no moboros boros Indonesia.

Tulun mantad Indonesia arahi mamung id pitimungan do tulun KD tu au yolo apagon monuduk do tulun KD do momoguno boros diolo sondiri. Tulun KD apatut mantad di timpuuni do minaganu katatapan do momoguno boros KD. Isai-isai diolo ih monuduk do tulun KD id pitimungan do tulun KD mositi no koilo moboros boros KD sundung po do karati oh tulun KD do boros Indonesia.

Nga kapaganan tagayo tulun KD mamasi boros tinaru sondiri nopo nga yolo sondiri au manu momonsoi miagal dino. Wookon tulun KD angkal minsingilo sikulan tasawat om minsingilo boros Malaya gisom do korikot kasawaton do Master toilalaan dioloo monuduk boros Malaya dino nga okuudi toi ko aiso no toilalaan moboros boros KD. Nung mamasi nopo o tulun KD do boros tinaru, ilo tulun Sina o apatut usuianan diolo. Intangai pogi tulun Sina hinonggo nopo yolo do poingiyon nga minsingkun­g yolo om au yolo oikuman do ointutunan do tulun yolo Sina.

Sumusuhut diti nopo iso kosiwatan do mamambasa do mongilo boros KD i tumanud do boros Bundu-Liwan. Poingalib kiguno boros KD nung pidolinon do boros English. Kopisanang­an do mambasa diti pinibarasa­n di Lenny om di Kenny.

Lenny: Nunu pisuwaian do boros tokou mingorot-orot om minggaso? What is the difference between the meanings of our language pretending and joking? Kenny: Nokuro tu muhot ko dogo, ika nogi togumu toilalaan boros tokou? Why do you ask me, it is you who knows our language better than me? Lenny: Kada mogolim toilalaan nu. Koilo ko i nga mingorot-orot ko do au koilo. Do not deny your wisdom. You know but you pretend not to know. Kenny: Koilo oku nodi rati mingorot-orot. Kirati iti do au mintopot id nunu mangan. Now I know what mingorot-orot means. It means not doing a thing seriously or truly. Lenny: Ogumu tulun arahi mingorot-orot. Tandasan do tulun suwai do minggaso toomod. There are many people who like to pretend. Other people think that they are only joking. Kenny: Rati minggaso nopo nga joking. Pounsikou Lenny. Joking in our word means minggaso. Thanks Lenny. Lenny: Minggaso osonong ih nung au pouruan. Mingorot-orot nopo au kopio osonong. Joking is good if not overdone. Pretending is very bad. Kenny: Nokoumbal ko haro tulun miningorot-orot kumaa dika? Have you ever come across people pretending towards you? Lenny: Asaru. Often. Kenny: Nunu di minangan nu? What did you do? (What was your response?) Lenny: Tiningkada­n ku mambalut tulun ngawi miagal di. I stopped being a friend to those people. Kenny: Nung kotuka ko diolo insan tadau, nunu boroson nu? If you happen to meet them one day, what would you say? Lenny: Hai, ka noopo. Just say Hi. Kenny: Nga haro mah ih sumonsog mongudiyo dika ogumu pongudiyaa­n, lolobi om kusai. But there would be a person who would press on you by asking you many questions, guys especially. Lenny: Nokuro tu boroson nu dogo miagal dino? Why do you say such to me? Kenny: Olundus ko kopio om ogumu tanakwagu rumahi dika. You are so beautiful and there are so many guys who like to court you. Lenny: Nokuro tu moboros ko dogo miagal dino? Why do you say so to me? Kenny: Mantad noh do oupus oku dika. It is because I love you. Lenny: Au no minog boroson nu iri tu nasanganu oku no do songulun. You do not need to say that anymore because I am already in relationsh­ip with someone else. Kenny (Aiso simbar, minongisu romou om mininsud mantad doros di Lenny)

Newspapers in Malay

Newspapers from Malaysia