Kampung Sayap kini membangun dulu hampir pupus, kini hab pelancongan
Dulu hampir pupus, kini hab pelancongan
Asalnya, komuniti mempunyai produk-produk pelancongan yang mempunyai keunikan sendiri tetapi buntu kerana kurangnya ilmu pemasaran. Justeru melalui PIBG, kami membentuk satu jawatankuasa khas pelancongan yang menyatukan semua individu yang kini pengusaha-pengusaha pelancongan yang terdiri daripada komuniti kampung. BONIFACE @ DONI JIRAN Penerus legasi Aki Lipatan Limbungan
KOTA KINABALU: Menerima anugerah libat sama Komuniti–Universiti Berimpak Tinggi daripada Universiti Malaysia Sabah (UMS) dan yang pertama untuk Kampung Sayap pastinya amat membanggakan warga di sana.
Walaupun tidak dilahirkan di kampung itu, namun penerus legasi penduduk asal Aki Lipatan Limbungan iaitu Boniface @Doni Jiran memang seharusnya berbangga menjadi penerima anugerah atas hasil usahanya bersama rakan-rakan untuk cuba memperkenalkan Kampung Sayap kepada dunia luar.
Boniface merupakan seorang guru yang mengajar di Sekolah Kebangsaan Sayap sejak 2013.
“Perpindahan ke Kg Sayap umpama kembali ke kampung asal usul moyang saya, Aki Lipatan Limbungan.
“Pada suatu ketika, penduduk di kawasan ini dilanda wabak penyakit yang dikenali ‘momopou’ dalam bahasa Dusun yang kini lebih dikenali sebagai wabak Taun hingga meragut nyawa sebilangan besar penduduk kampung.
“Jumlah kematian yang agak besar menyebabkan mayat tidak sempat dikuburkan dan hanya mampu ditempatkan di sebuah jurang yang dinamakan sebagai ‘ pemunsudan’.
“Kejadian yang dahsyat dan menyedihkan ini telah membuatkan penduduk Kg Sayap hampir pupus dan Aki Lipatan antara yang membawa sebahagian besar penduduk Sayap berhijrah ke Luminodip Tambulion untuk membuka kawasan penanaman padi di sana,” katanya memulakan perbualan.
Tambahnya,setelahbeberapa lama, adik beradik Aki Lipatan kembali ke Sayap untuk meneruskan kehidupan di sana, namun Aki Lipatan kekal di Tambulion dan kemudian menjadi ketua kampung di situ.
Menurut Boniface, beliau sangat tertarik dengan keindahan Kg Sayap, selain kedudukannya yang berada di kaki Gunung Kinabalu dengan cuaca yang sejuk seperti di Kundasang, suasana lembah yang dikelilingi dengan hutan dan pokok-pokok menghijau memang memukau mata dan hati setiap pengunjung ke Sayap.
“Berdasarkan ini, saya melihat peluang untuk menjadikan Kg Sayap sebagai satu hab pelancongan sememangnya sangat tinggi dan saya juga melihat peluang untuk Persatuan Ibu Bapa dan Guru (PIBG) SK Sayap mencipta peluang pekerjaan dan kewangan melalui industri pelancongan.
“Maka, saya telah menambah baik idea PIBG untuk membina pondok-pondok keceriaan yang mempunyai manfaat jangka panjang. PIBG telah membina enam pondok termasuk Pondok Terbalik sebagai mercu tanda utama dan idea ini juga saya perluaskan ke seluruh kampung bagi memberi manfaat kepada komuniti kampung pula.
“Asalnya, komuniti mempunyai produk-produk pelancongan yang mempunyai keunikan sendiri tetapi buntu kerana kurangnya ilmu pemasaran. Justeru melalui PIBG, kami membentuk satu jawatankuasa khas pelancongan yang menyatukan semua individu yang kini pengusahapengusaha pelancongan yang terdiri daripada komuniti kampung,” katanya.
Ia seterusnya memenuhi aspirasi Persatuan Ibu Bapa dan Komuniti (PIBK) SK Sayap yang baru-baru ini turut dianugerahkan sebagai pengamal PIBK terbaik di daerah Kota Belud.
Boniface juga melihat bahawa pelancongan boleh memberi manfaat kepada pelajar seperti edu-pelancongan yang merupakan salah satu bidang dalam pelancongan itu sendiri.
“Saya menggunakan definisi kedua kepada edu-pelancongan sebagai konsep yang digunakan dalammempromosikanindustri pelancongan di Kg Sayap yang sedia dikenali sebagai kampung pelancongan pendidikan.
“Definisi kedua edupelancongan ialah menawarkan produk pelancongan iaitu dari segi sejarah, tempat-tempat menarik dan sebagainya kepada pelancong.Sayapercayabahawa pelancongan akan memberi satu anjakan paradigma kepada murid-murid sekolah.
“Ini terbukti melalui pemerhatian, kemahiran berbahasa Inggeris muridmurid SK Sayap semakin baik, mereka mula berani bertutur dalam bahasa tersebut kepada pelancong terutama pelajarpelajar daripada luar negara. Sayap melalui Persatuan Inap Desa menerima kehadiran pelajar dari United Kingdom setiap tahun mulai Jun hingga Disember,” jelasnya.
Kata Boniface, sejak edupelancongan diperkenalkan, ditambah lagi dengan Bengkel Kesedaran Pelancongan daripada Persatuan Pelancongan Kadamaian (KATA), telah melonjakkan pertumbuhan pelancongan di Kg Sayap.
Kini, Kg Sayap mempunyai 38 produk pelancongan yang mempunyaikeunikantersendiri merangkumi sejarah, kembara, nature walk, birdwatching, froging, snakeing, caving dan sebagainya.
Selain SK Sayap yang mempunyai pondok terbalik, Aura Montoria mempunyai air terjun minorol iaitu air terjun dalam gua, ‘canyon’, Kowatuan mempunyai 10 tingkat air terjun, Lituk Hiking Trail sebagai trail hiking kategori gunung 1,266m above sea level (ASL) dengan empat tingkat air terjun, bunga raflesia.
Katanya Kg Sayap juga mempunyai inap desa (Minangkob Homestay), penginapan seperti Porohon Garden dilengkapi kolam renang, Amido Lodge, Botungbotung Tingkawan, Dokikip, Lombon Farm Stay, Taman Malapi dan banyak lagi.
“Sub stesen Sayap yang diuruskan oleh Taman Taman Sabah juga merupakan produk yang termasuk dalam produk pelancongan Kampung Sayap.
“Kampung Sayap amat berpotensi sebagai lokasi pelancongan bertaraf dunia dengan kepelbagaian produk flora dan fauna. Saya berani bercakap bertaraf dunia sebab terdapatnya spesies-spesies burung endimic borneo di sini. Bukan hanya spesies burung sahaja tetapi juga endimic hornfrog dan ular.
“Cuma cabaran kami di sini ialah akses jalan raya yang masih belum berturap. Saya percaya bahawa jika jalan raya ke Kg Sayap diturap, kampung ini pasti akan menjadi lokasi pilihan utama pelancongan di seluruh dunia,” katanya yang mendapat sokongan penuh daripada isterinya, Cherrycia Yoag.
Tambahan lagi, kerajaan kini melalui Kementerian Pelancongan Malaysia dan Sabah rancak mempromosikan Pelancongan Luar Bandar.
KATAmerupakanpersatuan yangaktifmembantukomunitikomuniti Kadamaian yang mewujudkan eko pelancongan berasaskan pelancongan.
KATA menyasarkan eko pelancongan di Kadamaian berasaskan komuniti yang bertaraf dunia menjelang 2025, seterusnya berusaha untuk memenangi anugerah ASEAN Community Based Tourism (CBT) 2019.
Sementara itu, Pengerusi Pelancongan Kampung Sayap Ezra Sadok berkata dia akan memastikan Kg Sayap lebih dikenali ramai dengan sama-sama berusaha bersama KATA iaitu sebuah persatuan yang sangat aktif dalam memperkasakan pelancongan luar bandar.
“Kamijugaakanmemastikan lebih ramai golongan belia kampung terlibat dalam setiap program yang kami jalankan.
“Selain itu, saya berharap lebih banyak usaha sama dengan agensi-agensi, institusi-institusi dalam usaha memberi pendedahan awal serta meningkatkan lagi ilmu pengetahuan serta modal insan kepada semua lapisan masyarakat kampung ke arah kelestarian industri pelancongan luar bandar,” katanya.
Dalam pada itu, Pensyarah Kanan Fakulti Perniagaan Ekonomi dan Perakaunan yang juga Ketua Program Pengurusan Pelancongan UMS, Tini Maizura Mohtar berkata pemilihan Kg Sayap sebagai penerima anugerah bukan hanya pada pembangunan ekonomi komuniti bahkan pada perkembangan pendidikan anak-anak komuniti Sayap.
“Antara aktiviti yang dijalankan antara UMS dan komuniti yang membantu kepada perkembangan ekonomi ialah dengan memperkasakan pengetahuan pengusaha inap desa melalui beberapa modul yang telah dijalankan seperti Food Safety Handling,MenuArrangement, Table Setting, Creating Signature Dish di Sayap.
“Selain itu, kami turut membantu memperkasakan Bahasa Inggeris di peringkat pengusaha, malim tempatan dan juga pelajar sekolah,” ujarnya.
Katanya, untuk pembangunan produk baharu di kawasan Kota Belud, UMS jugamemainkanperanandalam usaha membantu menjaga kelestarian alam sekitar iaitu dengan menggalakkan pemburu tempatan untuk menceburi bidang malim kerana mereka amat arif dalam selok-belok hutan.
Tini juga berharap agar pihak UMS terus komited untuk melihat kerjasama ini sebagai kerjasama dua hala dan dijalankan secara berterusan.