Pita Limjaroenrat berdepan laluan sukar untuk menjadi PM Thailand
Kini semua mata tertumpu kepada pemimpin dan calon perdana menteri daripada Parti Move Forward, Pita Limjaroenrat, selepas meraih kemenangan yang menakjubkan pada pilihan raya umum 14 Mei.
Eksekutif perniagaan berusia 42 tahun itu merupakan calon utama untuk mengisi jawatan perdana menteri.
Menerusi akaun Twitternya, Pita berkata: “Sama ada anda bersetuju atau tidak bersetuju dengan saya, saya akan menjadi perdana menteri anda. Sama ada anda telah mengundi saya atau tidak, saya tetap akan berkhidmat untuk anda.”
Berdasarkan keputusan awal Suruhanjaya Pilihan Raya (SPR), menunjukkan Parti Move Forward yang diterajui oleh Pita memperoleh lebih 14.2 juta undi dan menguasai 152 daripada 500 kerusi di Dewan Perwakilan.
Parti itu mempunyai bilangan kerusi paling banyak dan mendahului pesaing terdekatnya Parti Pheu Thai.
Pheu Thai yang dikaitkan denganbekasperdanamenteri Thailand yang dibuang negeri, Thaksin Shinawatra, telah memenangi lima pilihan raya umum sebelum ini, tetapi telah dinafikan hak untuk mentadbir.
Pilihan raya kali ini menyaksikan Pheu Thai memenangi 141 kerusi.
Pada Khamis lalu, gabungan terdiri lapan parti yang diketuai Move Forward telah dibentuk membolehkan gabungan itu menguasai 313 daripada 500 kerusi. Sebanyak 400 kerusi diperuntukkan untuk calon yang memenangi pilihan raya dan 100 kerusi lagi berdasarkan perwakilan berkadar.
Gabungan itu terdiri lapan parti iaitu Move Forward yang memenangi 152 kerusi, Pheu Thai (141), Prachachat (sembilan), Thai Sang Thai (enam), Pue Thai Rumphlang (dua), Thai Liberal, Fair Party dan Plung Sungkom Mai masing-masing memperoleh satu kerusi. Gabungan itu bersetuju menyokong Pita sebagai calon perdana menteri.
Meskipun bilangan kerusi dimiliki kelihatan menggalakkan, namun tidak menjamin gabungan itu dapat membentuk kerajaan.
Bukan sahaja 500 Ahli Parlimen yang baharu dipilih mempunyai peranan dalam menentukan siapakah yang akan menjadi perdana menteri, perlu diingat bahawa 250 senator yang dilantik oleh kerajaan tentera Prayuth selepas rampasan kuasa 2014 turut terlibat dalam proses memilih perdana menteri.
Pita dijangka perlu melalui laluan sukar dan kejutan mungkin berlaku kerana berdasarkan rekod lampu senator sering berpihak kepada parti yang disokong tentera.
Pada pilihan raya umum 2019, kesemua 250 senator, kecuali seorang – Speaker Senat – mengundi menyokong Prayuth sebagai perdana menteri walaupun Pheu Thai menduduki tempat pertama dalam pilihan raya itu.
Bandit Aroman dari Kolej Islam Antarabangsa Bangkok Universiti Krirk berkata Pita akan menghadapi kesukaran untuk memperoleh undi yang mencukupi, kerana sebilangan senator telah menyatakan mereka tidak akan menyokong parti yang ingin meminda Seksyen 112 Kanun Jenayah, satu daripada peruntukan lese-majeste paling ketat di dunia.
“Adalah satu tugas yang mencabar bagi gabungan diketuai oleh Move Forward untuk memperoleh sekurangkurangnya 376 undi daripada jumlah keseluruhan 750 undi di parlimen kerana 250 Senat yang dilantik oleh tentera tidak semestinya mengundi Pita untuk jawatan perdana menteri.
“Bagaimanapun, andai senator membahagikan undi mereka, ia akan memberikan kelebihan kepada Pita untuk menjadi perdana menteri,” katanya kepada Bernama.
Pada masa ini, Bandit berkata pengundi menganggap Pita sebagai antara pilihan utama untuk jawatan itu dan senat harus menerima keputusan pilihan raya.
“Ia adalah konsensus rakyat dan oleh itu senator harus menerima pilihan rakyat,” katanya.
Sementara itu, Pita juga berdepan risiko kehilangan kelayakan berikutan kes saham dalam iTV Plc, penyiar yang menamatkan operasinya pada 2017, masih belum selesai.
Beberapa hari sebelum pilihan raya, calon daripada Parti Palang Pracharath, Ruangkrai Leekitwatana, mahu SPR menyiasat kelayakan Pita untuk bertanding kerana perlembagaan melarang mereka yang memegang saham dalam syarikat media bertanding dalam pilihan raya.
Pita telah menjelaskan bahawa saham itu ditinggalkan oleh bapanya yang meninggal dunia pada 2006.
Sebelum ini, Parti Future Forward telah dibubarkan setahun selepas pilihan raya 2019 apabila pemimpinnya Thanatorn Juangroongruangkit hilang kelayakan sebagai Ahli Parlimen, disebabkan klausa dalam undang-undang pilihan raya melarang calon memegang saham dalam syarikat media.
Sementara itu, bekas Perdana Menteri Abhisit Vejjajiva berkata Pheu Thai dengan jumlah kerusi kedua tertinggi mungkin dapat membentuk kerajaan tanpa bergabung dengan Move Forward.
Beliau berkata pihak pakatan mungkin beralih kepada Pheu Thai dan andai ini berlaku dibimbangi akan berlaku bantahan daripada pengundi.
“Parti Move Forward hanya mengemukakan seorang calon perdana menteri. Jika Pita hilang kelayakan, maka gabungan itu perlu mencari calon lain daripada Pheu Thai yang mempunyai bilangan kerusi kedua tertinggi,” katanya.
Pheu Thai pula menamakan tiga calon – Paetongtarn Shinawatra, Srettha Thavisin dan Chaikasem Nitisiri.
Paetongtarn Shinawatra, 36, ialah anak bongsu kepada bekas Perdana Menteri Thaksin Shinwatra yang dibuang negeri.
Pemerhati politik meramalkan bahawa gabungan yang diketuai oleh Pheu Thai termasuk rakan kongsi seperti Parti Bhumjaithai dan Parti Palang Pracharath, berpotensi mendapat sokongan senator.
Pada Isnin, pakatan diketuai Move Forward menandatangani Memorandum Persefahaman (MoU) yang menggariskan pelan dasar dan cadangan yang berfungsi sebagai rangka kerja untuk mendapatkan sokongan daripada Ahli Parlimen untuk membentuk kerajaan.
Gabungan itu bersetuju untuk menggubal perlembagaan baharu, meluluskan Akta Kesaksamaan Perkahwinan bagi memastikan hak sama rata untuk semua pasangan, mengklasifikasikan semula ganja sebagai bahan terkawal dan menghapuskan monopoli serta menggalakkan persaingan yang adil dalam semua industri.
Bagaimanapun, MoU itu tidak menyebut mengenai meminda undang-undang lese majeste yang merupakan antara ikrar utama dalam kempen Move Forward.
MoU itu juga mengesahkan status kerajaan sebagai negara demokrasi di bawah rangka kerja raja berperlembagaan dan status raja yang tidak boleh dicabuli.
Adakah langkah-langkah itu berpotensi mengurangkan kebimbangan dalam kalangan senator dan mengukuhkan sokongan kepada Pita untuk mendapatkan undi semasa pemilihan perdana menteri bulan depan?.
Parlimen dijadualkan bersidang pada 25 Julai, dengan sidang bersama dirancang pada minggu pertama Ogos untuk memilih perdana menteri. — Bernama