Koro Namibiaǁîna xun ge ǀgamna ǂkhawadīb hō!âsa ūhâ

Surigu ǀGuitikōsib Ministers Doreen Siokas ge ge mî, ǁaupexa 45%gu aorekhoegu tsî 40% tarekhoedi hîa 18 xu 24 kurin kōse hân ǁîn di kaikhâis kurigu !nâ sorosise, sorosi ǁgoeǀhaos !nâ tamas ka i o tsâsigu ǀkha ǂkhawadība hō!â hâsa.

Siokas hîa ge ministeridi ǁî!nāpe hâ !hoaǁares hîa ǂkhawadīb ǀgôan !oagu Namibiab !nâ hâba ǀamǀams ǂnamipe ge ǂoa ge wekheb Wunstaxs ai hâ isa gere gowaǀîs ge, ge mî nē !gôagu ge ǁnāti ī ôa!nâs hîas ǁîs ministerisa 2019ǁî ge dī hâ is di !nuriba xu a ǂgaeǂuihesa.

Nē ôa!nâs di ǁgūbas ge amab ai !gao!gaosa ǂans ai oe-am tsî xoaǁguigu tsî daoǁgauga ǁnās !oagu ǂgaekhâis ai ge hâ i. ǁAupexan ge mâ koro khoen hoana xu ǀgam khoena ǂkhawadība hō!â hâ.

“ǁÎb hoan xa a ǁnaetisa ǀgaub ǂkhawadīb ge tsâsiga ra tsâǀkhā ǂkhawadīb hîa 39.3%gu tareǀgôadi tsî 30.0%gu axagu hîa ǀhōsan di ǁgâib !naka nē ǂkhawadība !khōǂgā hâba. ǁKhātin ge ǀgôana ǁgâudi tsî skolgu tawa ǁnāti ī ǂnaus !nâ-ū ra tsûtsûǂgaohe,” tis ge Siokasa ge mî.

Hoan!gâ-ai di ge 11,8%gu tareǀgôadi ge ǁîdi di kaikhâis !nâ sorosiǁgoeǀhaos ǂkhawadība (!khōǂgā hâse ǂgao tama di hâse sorosise ǀnânaǀkhāhes, sorosiseǁgoeǀhaos dītsâs kaikhâis !nâs tsî noxopa ǀgaib ǀkha ǁîdi ai gere ǁgariǁnâhe sorosiǁgoeǀhaos) hō!â hâ, ǁnāpa gu 7.3%ga !khōǂgā hâ !gôab axagu tsîna ǁkhās ǁkhāsa hō!â hâse.

Nē ôa!nâs !nurib !nâ noxopa ge ǂoaxas ge, ǁîb hoan xa a ǁnaetisa !khaib, !nāsasen nē ǀgôana ǂguro !nās ase nē !nôa ǂkhawadīga gere hō!â !gaob ge skoli tsî ǁgâudi tawasa.

“ǁÎn hoan xa !nāsase !ûǂamaose ǂguro !nās !nae!khaidi !nâ ǀ ǂkhawadīb !nâ a ǀhapixan ge ǀ hâ-ūhe khoen (30%gu) tsî ǀnî hân tsîna,” tis ge ministersa gere ǁgauǁgau.

Dr Joan Nyanyukis, sîsenǂuira direkters Afrikab ǀGôan Xoaǁguib ǀHûs dib, ge Namibiab ǂhanuba koasa ge mā, ǁîb di ǁhaos Hoa !Hūbaisi !âǀhuru-aosis !nâs ǂnamipe, ǀGôan !oagu ra dīhe ǂKhawadība ǀAmams !aroma.

Namibiab ge nēsi a !â ǁnāti ī 31 !hūgu hoa !hūbaisi tsî 9ǁî !hūb ase Afrika !nâ, ǀgôanrona ǂkhawadīb !oagu ǁkhaubas mîǁguiba ge ūba.