Olympus OM-D E-M1X
De Olympus OM-D E-M1X is een camera van superlatieven: uitrusting, prestaties maar ook de prijs overtreffen alles wat we van MFT-systeemcamera’s gewend zijn. Je moet echter wel van het bewerken van raw-foto’s houden ...
De enorme body van de OM-D E-M1X trekt meteen de aandacht en lijkt uit te roepen: Kijk! Een professionele camera! Kort samengevat kunnen we stellen dat de nieuwste toevoeging aan de mirrorless Olympus-familie bijna alle functies heeft die we kennen van eerder verschenen camera’s. En dus kunnen we de E-M1X presenteren als niet alleen de duurste maar ook de grootste, meest uitgebreide en beste Olympus die we ooit in onze handen hebben gehad!
Maar laten we beginnen met de highlights van de body: hij weegt ongeveer een kilo inclusief twee accu’s en geheugenkaarten. Wat op het eerste gezicht lijkt op een afneembare grip voor fotograferen in portretstand aan de
onderkant van de dslm, zit bij nader inzien toch vast aan de rest van de camera – een zeer ongebruikelijk ontwerp.
Boordevol features
Dit heeft meerdere voordelen: twee accu’s zorgen voor meer stroomreserves, wat vooral bij langere fototrips zonder stopcontact prettig is. Voor veel professionele fotografen is dit sowieso een must. Pas ver boven de duizend foto’s is de E-M1X leeg. Daarnaast was het dankzij de grote body mogelijk om de knopindeling te herzien, met als resultaat dat de achterkant van de E-M1X er veel opgeruimder uitziet. Zelfs de knoppen zelf laten zien dat de fabrikant op details let. De ontwikkelaars hechten er waarde aan dat de verschillende bedieningselementen ook verschillend aanvoelen; ze steken een klein stukje verder uit of hebben een gegroefd oppervlak. Daardoor is de E-M1X volledig op de tast te bedienen.
Een grotere behuizing betekent ook dat er binnenin meer ruimte is en dat biedt meer mogelijkheden om de toegenomen warmteontwikkeling te beheersen. De ontstane warmte kan over een groter oppervlak worden verdeeld, waardoor het binnenwerk efficiënter gekoeld wordt. Nog een aangename bijwerking: de dslm ligt echt stevig in de hand en alle vingers vinden voldoende houvast. De E-M1X voelt aan als een professionele camera.
De elektronische zoeker is met 2,36
miljoen pixels scherp en vertragingsvrij. Daarnaast heeft de camera ook nog een 3,0inch touchscreen met een resolutie van 1,04 miljoen pixels. Ze kunnen allebei heel veel informatie weergeven, die je bovendien vrij kunt instellen. Het display achterop kun je dankzij de ophanging aan de zijkant 180 graden naar voren zwenken en afhankelijk van je opnamepositie naar boven of onder draaien. Het is alleen jammer dat je niet met de touchfunctie door de menu’s kunt bladeren.
De body van de E-M1X wordt gecompleteerd door de vele aansluitmogelijkheden voor randapparatuur: een usb-c-poort voor gegevensoverdracht en het opladen, 3,5mm-jack voor koptelefoon en microfoon, micro-hdmi en een aansluiting voor een draadontspanner. De Olympus kan ook draadloos communiceren via Bluetooth en wifi. Twee sleuven voor snelle UHS-II sd-geheugenkaarten ronden het pakket mooi af. Wat wil je nog meer?
Geweldige stabilisatie
De Olympus trekt zich niets aan van de fullframe-trend en blijft trouw aan zowel de MFT-mount als de Four-Thirds-sensor. Die levert een effectieve resolutie op van iets meer dan 20 megapixel, zonder lowpassfilter. Deze maatregel moet (althans zo luidt de theorie) zorgen voor een betere weergave van erg fijne structuren. In de praktijk heeft deze opstelling daarentegen vaak last van storende moiré-artefacten, maar gelukkig gaat de E-M1X erg goed om met deze uitdaging. Maar de eigenlijke highlight van de systeemcamera zit achter de sensor. Daar zit de meest effectieve vijfassige beeldstabilisator uit de geschiedenis van het MFT-formaat. Deze moet maar liefst zeven stops (met menig objectief volgens de fabrikant zelfs 7,5 EV) bescherming bieden tegen beweging. Dat zijn twee tot drie stops meer dan momenteel gangbaar is in de fotowereld. Is dit slechts marketingpraat? Zeker niet!
Het is indrukwekkend wat dit systeem in de E-M1X presteert. Zelfs opnamen met erg lange sluitertijden die je uit de hand schiet, zijn scherp. Bij andere camera’s lukt dat echt niet zonder statief. Hierdoor kun je ook veel lagere ISO-waarden gebruiken. Ten opzichte van systemen met een stabilisatie tot vijf stops betekent dit dat je met slechts een kwart van de anders benodigde ISO-waarde toekunt, of de sluitertijd tot wel vier keer langer kunt instellen. Dus ISO 800 in plaats van ISO 3200 of 1/10 seconde in plaats van 1/40 seconde. Dat is echt fantastisch!
Maar dat is nog lang niet alles. In de zogenaamde Handheld High Res-modus combi
neert de camera in totaal acht losse foto’s tot een enkele opname met een resolutie van ongeveer 50 megapixels. Dat werkt vooral bij landschapsfoto’s erg goed, maar bij onderwerpen met veel beweging loopt het systeem tegen zijn beperkingen aan. Bij de verwerking hiervan moest de E-M1X regelmatig na korte tijd al opgeven.
Deze methode is trouwens mogelijk dankzij twee TruePic-VIII-processors. Eén chip is verantwoordelijk voor de basisfuncties van de camera, terwijl de tweede chip taken ondersteunt die veel rekenkracht vergen van de cpu, zoals seriefoto’s. Waar de mechanische sluiter bij de kortste sluitertijd van 1/8000 seconde maximaal 15 beelden per seconde op de geheugenkaarten krijgt, laat de E-M1X pas bij de stille elektronische sluiter zien wat hij in huis heeft: zestig beelden per seconde in volle resolutie met een kortste sluitertijd van 1/32.000. Hoe snel een beweging of hoe kort een moment ook is, de camera legt het vast. Dat is een enorm tempo, maar de E-M1X houdt dat maar een seconde of 49 beelden lang vol. Ter vergelijking: als je je beperkt tot
tien beelden per seconde en de mechanische sluiter, neemt het aantal foto’s in serie voor raw-foto’s toe tot 300 beelden. Jpegs slaat de camera in deze modus net zo lang op tot beide UHS-II-kaarten vol zijn.
Het gaat hier te ver om alle uitrustingskenmerken van de E-M1X op te sommen. Enkele voorbeelden dan maar: een geïntegreerde barometer, GPS, thermometer, een elektronisch ND-filter, video’s in C4K-resolutie, slow-motion en time-lapse-modus, een herziene, snelle AF met gezichts- en oogdetectie en een sluiter die zeker 400.000 shots meegaat. Er is bijna niets dat de E-M1X niet heeft.
De keerzijde van de medaille
Nu vraag je je waarschijnlijk af waarom de Olympus OM-D E-M1X gezien alle tot nu toe beschreven superlatieven niet met stip op de eerste plaats in onze toplijst belandt. Het antwoord is dat de interne jpeg-verwerking een van de zwakste is die we in vergelijkbare camera’s zijn tegengekomen. Gevorderde fotografen willen vaak graag met de krachtigere raw-foto’s aan de slag in de beeldbewerking, maar voor de metingen in ons testlab is het ruimtebesparende jpeg-formaat doorslaggevend. En de E-M1X maakt op dit gebied de verwachtingen van een professionele camera niet waar.
Wat betreft de gemeten resolutie houdt de E-M1X zich nog staande: van de theoretisch mogelijke 2333 lijnenparen per beeldhoogte haalt de dslm tussen ISO 64 en ISO 3200 steeds hoge waarden van meer dan 1850 lijnenparen. Dat is een prima prestatie en het resultaat is vergelijkbaar met soortgelijke camera’s. Bij de details ziet het er echter minder fraai uit. Al vanaf ISO 1600 duiken de waarden onder 1400 lp/bh en zelfs bij ISO 64 haalt hij maar net de 1500 lijnenparen – een erg zwakke prestatie. Daar komt nog bij dat de ruis al vanaf ISO 800 duidelijk zichtbaar is. Samenvattend kunnen we stellen dat jpegs er al vanaf gematigde ISO-waarden flets uitzien, veel ruis bevatten en er dankzij een agressieve verzachting van de camera onscherp uitzien. Je wordt dus wel gedwongen om met raw-foto’s te werken – met alle extra tijd die je nodig hebt in de nabewerking.