Geef je foto’s meer power en scherpte
Geef foto’s die wat wollig zijn meer power – zonder daarbij lelijke artefacten te introduceren.
Het kan soms een behoorlijke uitdaging zijn om een echt scherpe foto te maken. De redenen daarvoor zijn heel divers. Veel digitale camera’s hebben een ingebouwd filter dat foto’s een beetje vervaagt om moirépatronen te voorkomen. Dit lowpassfilter mag dan wel moiré tegengaan, maar daarmee verzacht het ook belangrijke details, bijvoorbeeld in bloemblaadjes.
Je kunt je onderwerp wel dichter naderen, maar dan heb je een bijkomend probleem: een krappe scherptediepte. Daardoor zal slechts een heel klein gebied scherp in beeld komen en de delen voor en achter dit scherptegebied worden vervaagd. Een foto kan er dan wel scherp uitzien op het schermpje van je camera, maar teleurstellend onscherp blijken op het scherm van je computer.
Gelukkig is er een functie in Lightroom die je redding kan blijken: het deelvenster Details. Daarin vind je goede gereedschappen waarmee je fijne details kunt verscherpen. Deze verscherpingstools verhogen het contrast aan de randen van de details. Normaal gesproken is dat een gevaarlijke techniek: regelmatig versterk je zo de ruis en ontstaan er lelijke artefacten, en dat zie je weer goed terug in effen achtergronden.
Met de volgende stappen leer je hoe je foto’s verscherpt zonder de ruis te versterken of artefacten te introduceren. We laten zien hoe je met de functie Details alleen de belangrijke delen verscherpt en de minder belangrijke delen ongemoeid laat.
Zoom in
Download de foto Lightroom36.dng eerst van onze website
chipfotomagazine.nl/workshops en open hem dan in Lightroom in de module Ontwikkelen. Om goed te zien hoe scherp je foto is, zul je hem op 100% moeten bekijken. Ga naar de Navigator en klik boven in het scherm op 1:1. Nu kun je het witte kader in het preview-venster verplaatsen om delen van je foto te beoordelen. Nu zie je pas goed welke subtiele texturen en details er zacht uitzien.
Controleer details
Open aan de rechterkant van je scherm het deelvenster met het kopje Details. Daarin zie je een klein zoomvenstertje dat een gedeelte van je foto op 100% weergave laat zien, zodat je goed kunt beoordelen wat het resultaat is van je verscherping. Klik op het kleine vizier linksboven dit deelvenster en verplaats de cursor over je foto in het grote venster. Klik om een 100% weergave te krijgen in het deelvenster Details.
Met hoeveelheden experimenteren
Lightroom zal standaard een verscherping met een hoeveelheid van 25 toepassen op je foto’s om de zachte effecten van het lowpassfilter tegen te gaan. Als je de Hoeveelheid verlaagt naar een waarde van 0 zie je hoe onscherp je foto eigenlijk was. Alle andere schuiven zijn grijs. Voordat we de foto goed verscherpen, laten we je zien wat er gebeurt als je de foto te sterk verscherpt.
Herken artefacten
Sleep de schuif Hoeveel eens naar 150 om het contrast rondom de details flink te verscherpen. Hierdoor wordt je foto scherper, maar wordt ook de ruis flink versterkt. De schuif Straal versterkt het effect van de contrastverhoging. Om dat effect te zien kun je de Straal verhogen naar 3. Zie hier de lelijke artefacten, die als witte en donkere halo’s aan de bloemblaadjes kleven.
Voor en na
Schuif de Hoeveelheid meteen maar weer terug naar een meer acceptabele waarde van 113 om de intensiteit van de lelijke halo’s te verzachten. Verlaag ook de Straal om de halo’s nog minder duidelijk zichtbaar te maken. Om te zien hoe je verscherpte variant verschilt van het origineel kun je het Details-deelvenster uit- en inschakelen. Maar het is nog gemakkelijker om linksonder op de knop Voor/Na te klikken om beide weergaven naast elkaar te zien.
Details vs ruis
De schuiven Hoeveelheid en Straal geven de details een extra boost, maar ze versterken helaas ook de hoeveelheid ruis in je foto. Dat zie je vooral in effen delen, zoals onze blauwe achtergrond. Het deelvenster Details is ontworpen om een balans te vinden tussen verscherping en ruis. Houd de Alt-toets ingedrukt en versleep
Details naar 100. Een grijze voorvertoning toont duidelijk welke delen verscherpt worden en waar ruis zal ontstaan.
Ruis verminderen
Houd Alt ingedrukt en verlaag Details naar 21. Deze lagere instelling zal de ruis flink verminderen, maar voegt nog steeds een mooie verscherping toe aan de bloemblaadjes. De schuif Masker werkt samen met de schuif Details om de ruis in toom te houden. Experimenteer vooral met de combinatie van deze twee schuiven, want voor iedere foto zul je een andere combinatie nodig hebben.
Maskeer de effen oppervlakken
Houd Alt ingedrukt en klik op de schuif Masker. Bij de waarde 0 zal het scherm wit worden om aan te geven dat er niets gemaskeerd wordt. De andere drie verscherpingsschuiven kun je blijven aanpassen. Wanneer je Alt ingedrukt houdt en de schuif naar rechts sleept, zullen zwarte (gemaskeerde) delen te zien zijn. Deze delen worden niet verscherpt, enkel de witte delen krijgen een verscherping mee.