Lichtveldfotografie: (bijna) grenzeloze foto’s
De lichtveldfotografie is een van de spannendste ontwikkelingen van de afgelopen jaren. Maar tot nu toe blijft een echte doorbraak uit.
Je kan je de weg van je huis naar je werk voorstellen als een foto van een traditionele camera. Lichtveldfotografie zou echter niet alleen de route vastleggen, maar de hele stad. Een plenoptische camera, zoals van pionier Lytro, slaat heel wat meer beeldinformatie op dan een spiegelreflex- of systeemcamera. In plaats van één vast standpunt nemen lichtveldcamera’s het hele – of in ieder geval een veel groter – gezichtsveld op.
Dit maakt het gemakkelijk om objecten te verbergen, de focus achteraf te verschuiven en stereoscopische 3D-beelden vast te leggen met een enkele lens. Dat kan dankzij vele losse microlenzen, gerangschikt in clusters, die voor de beeldsensor zitten en de omgeving vanuit verschillende hoeken vastleggen. Het perspectief van een lichtveldcamera lijkt dus op de facetogen van een vlieg. Het nadeel is dat er grote bestanden nodig zijn om slechts een kleine afbeelding te produceren. De beeldsensor van de eerste Lytro is ongeveer elf megapixels groot, maar aangezien elke pixel informatie vastlegt vanuit 36 verschillende hoeken, is het resultaat een 2D-foto die slechts 0,29 megapixels groot is. Voor een bestand van 20 MB is deze resolutie verrassend laag.
Het concept mag dan voor de vlieg goed werken, maar voor Lytro was het geen succes. De productiekosten waren gewoonweg te hoog, het toepassingsgebied veel te specifiek en de verwerking ingewikkeld. Maar bovenal zat ons begrip van fotografie een zinvolle toepassing van deze techniek in de weg.
Momenteel is de Duitse fabrikant
Raytrix een van de weinige commerciële leveranciers van plenoptische camera’s, vooral voor wetenschappelijke toepassingen. Maar ook filmcamera’s zitten in het portfolio en die zijn vooral bedoeld voor VR-filmmakers. De Google Pixel-smartphones gebruiken een techniek die is afgeleid van de lichtveldtechnologie. Achter elke pixel zit een pixel waarmee de camera ten minste diepte-informatie vastlegt. Het focuspunt kan niet worden verschoven, maar het is wel mogelijk om een dieptekaart voor bokeh-effecten te maken en zo het hoofdonderwerp te scheiden van de achtergrond.