Bouwvoorstel voor een stille office-pc
Bouwvoorstel voor betaalbare en stille office-pc's
Het is prima mogelijk om een pc samen te stellen die snel genoeg is voor thuis- en kantoorgebruik, die veel nieuwe interfaces heeft, maar toch een gunstige prijs blijft houden. Op de twee bouwvoorstellen met een Ryzen 2200G en een Pentium Gold G5400 in dit artikel kun je twee 4K-displays aansluiten – en blijven de kosten van de hardware onder de 500 euro.
Kant-en-klare pc's zijn er in alle vormen en maten te koop. Bij scherpe aanbiedingen schuilt er vaak een addertje onder het gras in de vorm van een zwakke cpu of een zenuwslopend trage harde schijf. Een allround-pc met een solid-state drive koop je al vanaf zo'n 600 euro. Als je zelf een systeem samenstelt, kun je een office-pc helemaal aan je persoonlijke wensen aanpassen. Dan betaal je ook alleen voor wat je wilt, niet voor allerlei extra snufjes waar je niet op zit te wachten.
De twee bouwvoorstellen in dit artikel bieden meer dan genoeg power voor alle gebruikelijke officetoepassingen en kunnen het ook prima bijbenen als je een keertje foto's of een korte video wilt bewerken. En met een 256GB-ssd en 8 GB werkgeheugen starten programma's lekker snel op.
Linux-perikelen
Oorspronkelijk was het de bedoeling dat op deze pagina's een handleiding zou verschijnen van één bouwvoorstel met een Ryzen 2200G. Bij het uittesten trok Linux echter een dikke streep door dit plan: zowel met Ubuntu 18.04 als Fedora 27 crashte het systeem namelijk herhaaldelijk. Vermoedelijk is er een probleem met de relatief nieuwe geïntegreerde Vega 8-graphics van de Ryzen-processor. Ook een update naar kernel 4.17.7 mocht niet baten. Aangezien veel van onze lezers thuis een pc hebben waar een Linux-distributie op geïnstalleerd is, hebben we als alternatief een tweede bouwvoorstel voor een office-pc ontwikkeld met een Intel Pentium Gold-cpu. Hierop draaide het opensource besturingssysteem direct prima.
Bij de keuze van de componenten hebben we gezocht naar een optimale verhouding tussen een lage prijs en onderdelen die ook de komende jaren nog mee gaan. Het moederbord moest bijvoorbeeld op z'n minst een DisplayPort 1.2-aansluiting hebben die 4K-schermen op 60 Hz ondersteunt. Daarmee vielen alle AM4-moederborden met AMD's budget A320-chipset af.
Bovendien hebben we erop gelet dat er vier DIMM-slots, gigabit-ethernet, USB 3.0, SATA 6G en een M.2-slot op zaten. Daarmee vielen ook moederborden af met Intels H310-chipset, die maar een beperkt aantal functies biedt. Het aanbod aan goedkope moederborden voor office-pc's is momenteel dun bezaaid.
AMD speelt op de zakelijke markt momenteel nauwelijks een rol en Intel biedt pas sinds kort goedkope chipsets als de 300-serie aan.
Stevige hardware
Voor officetoepassingen als tekstverwerken, spreadsheets, e-mail, browsers en eenvoudige beeldbewerking heb je geen hoop cpu-kernen nodig of een krachtige gpu. Voor die doeleinden bieden goedkope processors met geïntegreerde graphics meer voor- dan nadelen.
De Pentium G5400 met twee cores en hyperthreading voor 65 euro voldoet aan die criteria. De sprong naar de goedkoopste Intel quadcore-cpu, de Core i3 8100 (125 euro), was net iets te groot voor ons gestelde budget. We zouden dan boven de 500 euro voor de hardware zijn uitgekomen. AMD biedt op dit moment nog geen betaalbare (Ryzen) dualcore-cpu's voor het AM4-platform, waardoor de Ryzen 3 2200G de enige optie was. De koelers die bij de processors worden geleverd zijn voldoende stil.
In eerste instantie waren we redelijk enthousiast over de WD Green M.2-ssd, die namelijk eenvoudiger te monteren is dan een gewone 2,5-inch ssd, maar tijdens het testen bleek die toch behoorlijk traag te zijn: tijdens het schrijven haalde hij maar 158 MB/s en 5500 IOPS. Daarom viel onze keuze op de 15 euro eer kostende Samsung 860 Evo-ssd, die met meer dan 530 MB/s schrijft en meer dan 60.000 IOPS haalt.
Ondanks de hoge prijzen voor werkgeheugen hebben we besloten om 8 GB RAM in te bouwen, om toch genoeg ruimte te hebben voor de groeiende vereisten van de huidige software.
Het is mogelijk om desgewenst een optische drive in te bouwen. We hebben de LG GH24NSD1 dvd-brander van 20 euro getest. Met die brander steeg het energieverbruik bij de Pentium-pc met twee watt, bij de Ryzen versie was het ongeveer een halve watt.
Bouwhandleiding
Voor het in elkaar zetten van de hardware moet je ongeveer op twee uur rekenen. Dat geldt voor beide systemen. Het enige gereedschap dat je nodig hebt, is een lange kruiskopschroevendraaier. Op de koelers die bij de cpu's zijn meegeleverd is al koelpasta aangebracht. De kast wordt geleverd met al het benodigde montagemateriaal en bij het moederbord zitten twee sata-kabels.
De foto's op deze pagina geven je een paar visuele tips over de beste aanpak bij het bouwen. Als er iets niet duidelijk is, kun je ook de handleidingen raadplegen die bij de hardware-onderdelen zijn meegeleverd.
De eerste stap is dan om de processor, de koeler en het werkgeheugen op het moederbord te bevestigen voordat je die in de kast inbouwt. Bij de AMDmachine moet je eerst beide plastic vergrendelingen naast de processorsocket loshalen. Let er bij het inzetten van de Ryzen 2200G goed op dat je geen van de 1331 gevoelige pinnetjes verbuigt. Bij het Intel-moederbord kun je het zwarte beschermkapje op de vergrendelingsbeugel laten terwijl je de Pentium-processor in de cpu-socket plaatst. Het kapje springt eraf wanneer de processor geplaatst is en je de hendel van de beugel overhaalt en vergrendelt – wat heel handig is.
Bouw vervolgens de processorkoeler in. Draai de vier schroeven (AMD) dan wel push-pins (Intel) kruiselings vast om te verhinderen dat de koeler tijdens het bevestigen verschuift. Plaats vervolgens de werkgeheugenmodules in de DIMM-slots A2 en B2. Het geheel van moederbord, processor, koeler en geheugen leg je dan even aan de kant.
Bevestig vervolgens de drives, de I/O-backplate van het moederbord en de voeding in de pc-kast. Let erop dat de koeler van de voeding omlaag wijst naar de bodem van de kast. Een afneembaar stoffilter beschermt de voeding. Op de achterkant van de plaat waar het moederbord zal worden bevestigd, zit een ssdhouder die kan worden verwijderd. Bevestig de ssd daarop. Let op: voordat je het moederbord inbouwt, moet je eerst de voorste afstandshouder van de onderste rij losschroeven en in het gaatje
twee centimeter lager weer bevestigen. Anders loop je het risico dat er kortsluiting optreedt.
De volgende stap is om het moederbord in de behuizing te plaatsen. Dat lukt het beste als je de kast op z'n zij legt. Schroef het moederbord nog niet vast, dat maakt het makkelijker om de verschillende kabels voor de voeding, sata-aansluitingen, front-poorten en aan/ uit- en resetknoppen te bevestigen. Vergeet ook niet de 8-polige ATX12V-stekker bovenaan het moederbord in te steken. Als alles vastzit, kun je het moederbord goed positioneren en vastschroeven.
Van de twee beschikbare kastventilatoren hebben we alleen de achterste gebruikt om de warme lucht uit de miditower te blazen. Sluit die aan op een van de geregelde poorten op het moederbord. Voor de Ryzen-pc is dat SYS_FAN1poort en bij de Pentium-pc is het de CHA_FAN1-aansluiting. Beide zitten iets boven de PEG-slots. Controleer ten slotte nogmaals alle aansluitingen en stekkers, en je office-pc is klaar.
Finetunen
Om ervoor te zorgen dat beide pc's de door ons gewenste meetwaarden halen, moet je de BIOS-set-up nog wat tweaken. De BIOS-waarden die we aanraden voor onder meer de ventilatorinstellingen, staan bij de link hieronder.
Het installeren van het besturingssysteem gaat het snelst vanaf een usbstick. Als Windows 10 erop staat, kun je het beste meteen de Windows-update laten draaien. Bij de Pentium-pc moet je daarvoor eerst de netwerkdriver installeren. Links naar deze en andere vereiste drivers staan ook weer bij de link hieronder. Controleer aansluitend nog of er mogelijke waarschuwingen opduiken in het apparaatbeheer van Windows 10. Zoals eerder vermeld kunnen we momenteel de installatie van Linux op de Ryzen-pc niet aanraden. De Pentiumoffice-pc slokt na het optimaliseren met powertop auto-tune ongeveer 2 watt meer dan onder Windows 10.
Vooruitblik
Beide bouwvoorstellen voor kantoor-pc's zullen tot in het nieuwe jaar waarschijnlijk nog wel actueel blijven. Mogelijk dat we rond die tijd nog een kleine update geven in het kader van de optimale pc.
Als je op zoek bent naar een krachtiger cpu, kun je natuurlijk altijd nog de bouwvoorstellen gebruiken uit c't 3/2018 met een hexa- of octacore-cpu. Daarin stond bovendien ook nog een bouwvoorstel voor een game-pc. (ddu)
www.ct.nl/softlink/1811096