4K-monitoren van ongeveer 400 euro

Zes 32-inch 4K-monitoren van ongeveer 400 euro

Wat tien jaar geleden nog gold als een flink tv-scherm voor de woonkamer, begint zich inmiddels in te burgeren als monitor voor op het bureau: 4K-schermen met een beelddiagonaal van 80 cm.

Een ultrahoge resolutie van 3840 × 2160 pixels zorgt bij 32"-monitoren voor een superscherp beeld en dankzij het enorme schermoppervlak heb je op je bureaublad genoeg plek voor allerlei vensters. Tegenwoordig zijn 4K-schermen met een diagonaal van 32 inch al voor zo'n 350 euro te koop, maar ook voor 1350 euro. De duurste apparaten zijn doorgaans bedoeld voor professionele beeldbewerking, terwijl de goedkopere instappers eerder geschikt zijn voor thuisgebruik.

Voor deze test hebben we zes betaalbare 32"-modellen met 4K oftewel Ultra HD-resolutie (UHD) in huis gehaald: de Acer ET322QK, de AOC U3277FWQ, de ProLite X3272UHS van Iiyama, de LG 32UD59, de Samsung U32J590UQU en de VX3211-4K van Viewsonic. Ze kosten allemaal om en nabij de 400 euro, met hier en daar wat uitschieters naar boven en naar beneden, afhankelijk van bij welke (web) winkel je kijkt.

Deze grote schermen zijn ook interessant voor mensen die hun pc-monitor niet alleen gebruiken om mee te werken, maar ook om er tv mee te kijken via de pc of een streamingclient als de Chromecast of FireTV. We hebben voor de kwaliteit en mogelijkheden van de apparaten dan ook gekeken hoe ze presteren als pc-scherm en ook of ze geschikt zijn om video's weer te geven. Vijf van de apparaten hebben ingebouwde luidsprekers, alleen voor het apparaat van Samsung heb je externe luidsprekers of een koptelefoon nodig voor de geluidsweergave. Al te veel moet

je daarbij niet verwachten van de geluidskwaliteit van de ingebouwde speakers. Bij de platte schermen komen met name de bastonen slecht uit de verf.

Beeldkwaliteit

Schermen van deze grootte met een TNpanel zijn hooguit interessant voor gamers. Bij een gemiddelde zitafstand van 60 centimeter kijk je bij een scherm van dit formaat schuin op de hoeken, waardoor de weergave van TN-panels naar de hoeken toe snel bleker wordt. De geteste apparaten hebben kijkhoekstabiele VA-displays (vertical aligned), die ook op korte afstand een vrij constante weergave op het volledige schermoppervlak bieden. De kleuren van de zes schermen zijn bijzonder helder en prettig verzadigd. Daar zorgt een speciaal soort fosfor in de leds van de achtergrondverlichting voor. De weergave wordt wel bleker als je vanaf de zijkant op de schermen kijkt, maar als je er vlak voor zit merk je er weinig van. Dit maakt de schermen echter ongeschikt voor professionele beeldbewerking.

De VA-techniek zorgt bovendien voor verzadigde zwartwaarden en daarmee voor een hoog contrast. Ondanks het feit dat er in de zes apparaten van deze test allemaal hetzelfde panel zit, bereiken de fabrikanten toch behoorlijke verschillen in de beeldkwaliteit. Die hangt namelijk ook af van de video-elektronica die er in zit en van de voorinstellingen. Alle schermen geven beelden weer met een contrast van ongeveer 2000:1. Samsung haalt het meeste uit het panel: de U32J590UQU haalt in de standaardmodus een contrast van meer dan 2300:1. De gemeten contrasten geven we in de tabel weer met de ronde contrastdiagrammen. De balkdiagrammen in de onderstaande tabel tonen bovendien de mate van homogeniteit van de achtergrondverlichting, het helderheidsbereik en het energieverbruik. De achtergrondverlichting van een monitor moet zo gelijkmatig mogelijk zijn omdat juist bij teksten of tabellen een fluctuerende verlichting storend kan opvallen. Helaas is een gelijkmatige verlichting een zwak punt bij niet al te dure maar grote schermen. Alle zes geteste monitoren hadden dan ook een beetje een wollig beeld. Bovendien kregen we bij sommige apparaten het gevoel dat er een grote rand om het scherm zat. Dat kwam door de combinatie van een hogere helderheid in het midden en de schaduwen die langs de uitstaande rand van het scherm vielen. De smalle randen langs de boven- en onderzijde van het scherm, die bij alle zes schermen aanwezig waren, vallen daardoor sterker op. De Acer deed het wat dat betreft nog het minst slecht. Dat kan eraan liggen dat hij met de fabrieksinstellingen iets beter is afgesteld. De Samsung kwam heel vlekkerig over. Bij een lichte achtergrond vertoonde het beeldoppervlak een brede band met een verticaal verloop. Dat een scherm niet homogeen verlicht wordt valt vooral op als je bijvoorbeeld een wit tekstvenster op een grijzige achtergrond weergeeft.

Uitrusting

De zes schermen hebben min of meer dezelfde uitrusting. Ze hebben drie digitale aansluitingen, waarvan een DisplayPort 1.2- en twee hdmi-aansluitingen. Alleen de AOC heeft een DVI-poort in plaats van een tweede hdmi-aansluiting. Beide poorten hebben echter een te lage bandbreedte om een resolutie van 3840 × 2160 beeldpunten te kunnen weergeven. Wel kun je er bijvoorbeeld een picture-in-picture (PIP, een tweede scherm in een venster op het hoofdscherm) of picture-by-picture (PBP, twee beelden naast elkaar) mee weergeven. Daarover verderop meer.

Het scherm van AOC ondersteunt de weergave van 4K-beelden met kopieerbeveiliging via de hdmi-ingang. De Acer ondersteunt 4K-signalen met 60 hertz via de hdmi-poorten, maar HDCP 2.2 ondersteunt hij alleen op hdmi-poort 2. Samsung ondersteunt HDCP op beide hdmi-ingangen, maar een van de poorten ondersteunt alleen versie 1.4. Dat is net voldoende voor 4K op maximaal 30 Hz. Die lagere beeldfrequentie is voldoende voor de weergave van 4K-films met 2160/24p vanaf een blu-rayspeler of een streamingdienst via een stick. Op een pc is deze begrenzing op 30 hertz echter storend, omdat de muispijl te traag reageert en voelt alsof hij aan een elastiek vastzit. Je kunt dan beter de HDMI 2.0-poort gebruiken of de monitor via de DisplayPort op de pc aansluiten.

Alle geteste monitoren ondersteunen 10-bit signalen. Alleen de Acer ondersteunt HDR. Voor de nieuwe HDRformaten is de piekluminantie van de lcd-schermen van maar 300 cd/m2 veel te laag. De zeer grote kleurruimte van alle schermen zou echter voldoende moeten zijn voor HDR-signalen.

Comfort

De geteste monitoren gaan het flikkeren van de achtergrondverlichting bij een gereduceerde lichtdichtheid tegen met een combinatie van stroomaansturing en pulsbreedtemodulatie van de backlight-leds. Het flikkeren zie je vooral in je ooghoeken. Enkele schermen bieden bovendien een nachtmodus om 's avonds ergonomisch te werken. Die modus reduceert het aandeel blauwlicht in de achtergrondverlichting. 's Avonds begint je lichaam al enkele uren voordat je gaat slapen met het aanmaken van het slaaphormoon melatonine, maar de korte golven van het blauwe spectrum in witlicht remmen dat proces af. Dat kan je slaap negatief beïnvloeden. Net als bij smartphones moet de nachtmodus ervoor zorgen dat je beter slaapt.