Android- en Linux-apps op Chrome OS
Android- en Linux-programma's gebruiken op Chromebooks
Chromebooks zijn ondertussen geen flauwe apparaten meer met alleen een veredelde browser en waarmee je zonder internet verder niets kunt. We bekijken wat voor software je allemaal kunt installeren op Chrome OS.
Een chromebook is een combinatie van een tablet en een zogeheten ultraportable notebook. Je hebt al een chromebook voor minder dan 300 euro. Veel modellen bieden een accuduur van 12 uur of meer. Maar in tegenstelling tot goedkope notebooks met Windows, kom je ze nog niet vaak tegen. Bij veel mensen leeft nog het beeld dat je op het afgeschermde besturingssysteem geen programma's kunt installeren en dat je je moet behelpen met onhandige webapps.
Maar het is tegenwoordig bij het besturingssysteem Chrome OS mogelijk om software van allerlei verschillende bronnen te installeren. We laten je hier zien hoe dat werkt en welke geschikte alternatieven er zijn om op een systeem met Chrome OS populaire desktopprogramma's te installeren.
Standaardsoftware
Zoals veel andere besturingssystemen wordt Chrome OS relatief kaal geleverd. Programma's als een tekstverwerker, mailprogramma en mediaspeler moet je zelf regelen. De eerste plek waar je waarschijnlijk voor software zult gaan kijken, is de Chrome Web Store.
Die is vooral handig voor apps van populaire webdiensten als Trello, Keep, Evernote, Pocket, Dropbox en Google Drive en dergelijke. Bij Chrome-apps gaat het dan in principe wel alleen om extensies voor de Chrome-browser, maar in de praktijk lijken die op zelfstandige programma's. Na het installeren verschijnen ze in de Launcher (het app-overzicht) en kun je ze vastpinnen op de plank (de taakbalk van Chrome).
Je hoeft dus niet eerst de browser te starten en de gewenste app omslachtig
in een submenu op te zoeken. De meeste Chrome-apps draaien daarnaast bovendien in een eigen venster, waardoor je nog meer de illusie hebt dat het om een zelfstandig, lokaal draaiend programma gaat.
De koppeling met de Chrome-browser biedt daarnaast ook nog wel voordelen: de extensies benutten de functionaliteit van Chrome en kunnen zelf erg compact zijn. Vaak zijn ze slechts enkele kilo- of megabytes groot. Dat scheelt weer waardevolle ruimte op je Chromebook met zijn slechts 16 of 32 GB interne opslagruimte.
Bij veel Chrome-apps hoef je niet bang te zijn dat ze zonder internet niet werken. Je kunt ze ook offline gebruiken. Applicaties als Google Documenten bewaren alle wijzigingen eerst lokaal en synchroniseren ze op het moment dat er een internetverbinding is.
Vind je voor een bepaalde webdienst geen Chrome-app, dan kun je die ook eenvoudig zelf maken. Bekijk je bijvoorbeeld een online archief van tv-uitzendingen of gebruik je de web-player van Spotify, dan maak je daar zonder al te veel moeite een koppeling voor aan die in de Launcher opduikt en in een eigen venster draait.
Open daarvoor de betreffende website in Chrome en open het menu van de browser. Ga naar 'Meer hulpprogramma's / Snelle link maken'. Pas eventueel de naam aan en klik op 'Maken' om de site toe te voegen aan de plank en de Launcher. Klik op een van die koppelingen met een ingedrukte Alt-toets en kies in het submenu 'Nieuw tabblad' de optie 'Nieuw venster'. Voortaan opent de site dan in een nieuw Chrome-venster, maar zonder dat je de adres-, menu- of navigatiebalk te zien krijgt. Daardoor ziet het eruit als een zelfstandige app.
Het grootste nadeel bij Chrome OS was dat er vaak geen geschikte Chromeapps waren voor complexere toepassingen als beeldbewerking, volwaardige office-toepassingen en muziek- en videospelers die zonder beperkingen offline werken. Dat gat is ondertussen (deels) gedicht door Android.
Bevriend ecosysteem
Op de meeste moderne Chromebooks kun je dankzij een op Native Client gebaseerde runtime-omgeving ook Android-apps installeren en lokaal draaien. Aanvankelijk was dat een optie die je omslachtig moest activeren, maar de ontwikkelingen bij Chrome OS gaan snel. Tegenwoordig wordt hij automatisch geactiveerd als je de standaardinstellingen accepteert bij de eerste keer inloggen op Chrome OS.
Je kunt dat hooguit achteraf uitschakelen via de instellingen van Chrome OS bij 'Google Play Store / Google Play Store verwijderen'.
Voor de software die je dan nog mist, kun je Android-apps installeren. Dat is bijvoorbeeld handig voor het bestandsbeheer: de standaard Bestanden-app van Chrome is nog steeds vrij beperkt. Dankzij Android installeer je eenvoudig een app als Solid Explorer of Total Commander, waarin je met twee vensters kunt werken en bestanden makkelijker van A naar B kopieert. Dergelijke apps bieden met plug-ins of ingebouwde functies bovendien toegang tot bijvoorbeeld Samba-mappen, netwerkmappen en FTPservers – wat met Chrome OS zelf minder makkelijk gaat.
Als je een chromebook als muziekspeler wilt gebruiken, vind je in de Play Store een bijna oneindige verzameling muziek-apps. Een gratis optie is bijvoorbeeld VLC for Android, wat sowieso ook een van de betere videospelers voor Chrome OS is.
Wat beeldbewerking betreft heb je de pech dat Photoshop (nog) niet voor Android of Chrome OS beschikbaar is. Maar als je wat verder zoekt, vind je echter genoeg alternatieven. Fotografeer je hobbymatig en gebruik je Google Foto's, dan biedt Snapseed best wel uitgebreide bewerkingsmogelijkheden. Die app past ook goed in je workflow. Professionele gebruikers zouden dan bijvoorbeeld Photoshop Express of Lightroom CC kunnen installeren.
Android-apps op Chrome OS zijn erg handig, maar er zit wel een nadeel aan: veel mensen komen daarbij aardig in de verleiding door het grote aanbod en installeren meteen een hele stortvloed aan apps. Maar als een app zowel voor Android als voor Chrome OS beschikbaar is, kun je naar onze ervaringen beter voor die laatste kiezen. Android-apps als Google Drive en Google Foto's doen door hun achtergrondactiviteit een grotere aanslag op de accuduur dan Chrome-OS-apps, zonder dat ze noemenswaardige voordelen bieden.
Chromebooks doen het vooral goed bij hun oorspronkelijk beoogde kerntaken: bij kantoortoepassingen werken ze geluidloos en houden ze het met gemak een hele werkdag vol op één acculading. Voor eenvoudig of iets complexer tekstverwerken of spreadsheetgebruik zijn Google Documenten en Microsoft Office Online prima. Dankzij de integratie als Chrome-app, de offline beschikbaarheid en gratis verkrijgbaarheid, kan iedereen er productief mee werken. Dan moet je alleen wel akkoord gaan met het opslaan van al je documenten bij de betreffende clouddienst.
De functionaliteit van al die online office-toepassingen blijft wel wat achter bij de volwaardige office-pakketten. Je moet ook even wennen aan de afwijkende look & feel. Als je workflow helemaal is afgestemd op Microsoft Office, kun je ook een bestaande Office 365-licentie gebruiken voor de Android-versies van Word en Excel.
Minder Google
De interface van veel Android-apps is niet geoptimaliseerd voor de grotere schermen die een chromebook vaak heeft. Een alternatief op sommige chromebooks is om bij de Chrome-OS-instellingen de ondersteuning voor Linux te activeren.
Dat werkt op het moment van schrijven met de huidige Pixelbooks en een handvol andere chromebooks met x86processor en Chrome OS vanaf versie 69. Linux-ondersteuning voor apparaten met een Mediatek-chip staat op de planning.
Daarmee komt het ook beschikbaar voor veel apparaten van bijvoorbeeld Acer en Lenovo.
Als je de Linux-ondersteuning dan inschakelt, verschijnt er in de Launcher een terminal-app. Het lijkt een detail, maar daarachter schuilt een volwaardige Linux-commandline. Als je bijvoorbeeld in plaats van de Chrome-browser liever Firefox gebruikt, installeer je die met de terminal met sudo apt-get install Firefox-ESR. Bij een test integreerde Firefox naadloos in het systeem en liep de browser stabiel en vloeiend. Alleen de touch-ondersteuning haperde een beetje: we konden wel op links klikken, maar bijvoorbeeld niet met twee vingers zoomen op een webpagina.
Met apt-get kun je ook andere Linuxsoftware installeren, bijvoorbeeld het complete LibreOffice-apkket. Nadat we de instellingen voor tekst- en pictogramgrootte daarin hadden aangepast, konden we op onze Pixelbook de volledige functionaliteit van het office-pakket benutten. Linux-programma's zijn niet helemaal naadloos in het besturingssysteem geïntegreerd omdat ze in een virtuele machine draaien. Dat merk je onder andere doordat de bijbehorende bestandstypen niet gekoppeld zijn. Documenten kun je daardoor niet openen met een dubbelklik vanuit de Bestanden-app van Chrome OS, maar moet je openen vanuit het programma.
Als je programma's als Firefox, Gimp en LibreOffice installeert, moet je zelf (net als bij de desktopversies) ervoor zorgen dat ze geüpdatet worden. Je moet dan regelmatig een uitstapje maken naar de commandline voor sudo apt-get update en daarna sudo apt-get upgrade.
Als je veel software installeert, wordt dat nogal tijdrovend. Wil je dat makkelijker doen, dan installeer je met sudo apt-get install gnome-software gnomepackagekit het Gnome Software Center. Daarmee werk je met één muisklik alle geïnstalleerde programma's bij en krijg je bovendien een gesorteerd overzicht van alle beschikbare Linux-programma's. Die installeer je ook met één klik, zonder dat je eerst de pakketnaam hoeft op te zoeken.
Als het overzicht na het installeren van het Software Center leeg is, bieden sudo apt-get update en sudo apt-get distupgrade uitkomst. Staat in de uitgebreide catalogus dan nog niet wat je zoekt, dan kun je kijken of het programma als flatpack beschikbaar is of het .deb-bestand handmatig downloaden en installeren.
Conclusie
Google heeft de mogelijkheden van Chrome OS de afgelopen tijd ontzettend uitgebreid. Met uitzondering wellicht van professionals op het gebied van videobewerking en beeld- en audiobewerking, kan iedereen voor bijna elke toepassing wel geschikte software vinden, zonder al te veel te moeten wennen. Met Linux-programma's is het ondertussen zelfs mogelijk om dat enigszins zonder bemoeienis van Google te doen.
Het valt wel op dat de slanke chromebooks het beste zullen presteren als je ze gebruikt zoals Google dat oorspronkelijk bedoeld had: met de slanke maar tegenwoordig goed bruikbare Chrome-apps, die nauwelijks opslagruimte vergen, daarbij veel data in de cloud bewaren en de infrastructuur benutten van de Chromebrowser.
Als je op de koop toe neemt dat de accu een uurtje eerder leeg is en je een chromebook met een snelle processor en idealiter meer dan 32 GB aan opslagruimte hebt, kun je ook optimaal profiteren van het enorme aanbod aan Android- en Linux-apps. (mdt)